Τα κόλπα των πετρελαϊκών: Πράσινα λόγια, κατάμαυρο περιβαλλοντικό αποτύπωμα

Να «σταματήσουν να εξαπατούν» το κοινό καλούνται κολοσσοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, μετά τη δημοσίευση εγγράφων από ειδική επιτροπή της αμερικανικής Βουλής που δείχνουν ότι στελέχη της πετρελαϊκής βιομηχανίας υποβάθμισαν σε ιδιωτικές συζητήσεις τα δημόσια μηνύματά τους για τις προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.

Σε σημείωμα αυτής της εβδομάδας, γράφει ο Guardian, υποστηρίζεται ότι εσωτερικά έγγραφα της BP δείχνουν πώς η δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCS) - μια νέα τεχνολογία που αφορά την εναπόθεση εκπομπών CO2 σε υπόγειους σχηματισμούς βράχων - θα μπορούσε να «επιτρέψει την πλήρη χρήση ορυκτών καυσίμων σε όλη την ενεργειακή μετάβαση και πέρα από αυτήν».

Ερευνητές του Κογκρέσου ανακάλυψαν επίσης ότι σ' ένα εσωτερικό email της Shell, που συζητούσε τη δέσμευση, χρήση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS), ένα στέλεχος είπε: «Θέλουμε να είμαστε προσεκτικοί, να μη μιλάμε ανοιχτά για το CCUS ως παράταση της ζωής του πετρελαίου, του φυσικού αερίου ή των ορυκτών καυσίμων».

Σύμφωνα με την επιτροπή, η εσωτερική καθοδήγηση – που αναπτύχθηκε μέσω μηνυμάτων για να «προστατεύσει τη Shell» από αγωγές για «πράσινο ξέπλυμα» (greenwashing) και «παραπλάνηση επενδυτών» σχετικά με την κλιματική κρίση – καλεί τους εργαζομένους να τονίζουν ότι οι καθαρές μηδενικές εκπομπές είναι «συλλογική φιλοδοξία για τον κόσμο» και όχι «στόχος της Shell».

Η γραμμή προς τους υπαλλήλους είναι: «Παρακαλώ μη δίνετε την εντύπωση ότι η Shell είναι πρόθυμη να μειώσει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε επίπεδα που δεν υπακούν στην επιχειρηματική λογική».

Σε ξεχωριστά έγγραφά τους, οι πετρελαϊκές εταιρείες Exxon και Chevron φαίνεται πως ζητούν από τη διεθνή εταιρική πρωτοβουλία Oil and Gas Climate Initiative (OGCI) «να απαλείψει διατυπώσεις που δυνητικά δεσμεύουν τα μέλη της να βελτιώσουν την κλιματική διακυβέρνηση, στρατηγική, διαχείριση κινδύνου, τις μετρήσεις και τους στόχους απόδοσής τους» και να αποφευχθεί οποιαδήποτε «ρητή δέσμευση των εταιρειών-μελών της OGCI να ευθυγραμμιστούν με διακηρυγμένες θέσεις για το κλίμα», όπως η υπεράσπιση της συμφωνίας του Παρισιού του 2015.

Υποστηρικτές του περιβάλλοντος και ορισμένοι επενδυτές πίεσαν ώστε οι ενεργειακές εταιρείες να δεσμευτούν σε πιο φιλόδοξους στόχους μείωσης των εκπομπών. Η ακτιβιστική επενδυτική ομάδα Follow This έχει καταθέσει ψηφίσματα σε συνελεύσεις μετόχων, σε μια προσπάθεια να πείσει τις εταιρείες να εναρμονιστούν με στόχους της συμφωνίας του Παρισιού.

Η Shell έχασε μια απόφαση ορόσημο στα ολλανδικά δικαστήρια πέρυσι και διατάχθηκε να μειώσει τις παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα κατά 45% έως το τέλος του 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019. Κάποιοι ελπίζουν ότι ο νέος διευθύνων σύμβουλος Wael Sawan, ο διορισμός του οποίου ανακοινώθηκε την Πέμπτη, μπορεί να αυξήσει τις επενδύσεις της εταιρείας στην πράσινη ενέργεια.

Η επιτροπή επισημαίνει ότι, μετά από δημοσίευση της Shell στο Twitter που ρωτούσε τι θα έκαναν οι άλλοι για να μειώσουν τις εκπομπές, στέλεχος επικοινωνίας έγραψε ιδιωτικά ότι έτσι μπορείς να «ξεγελάς» το κοινό: «Τουιτάραμε ότι οι άλλοι πρέπει να θυσιαστούν, αλλά δεν αναφερθήκαμε στον εαυτό μας».

Η Καρολάιν Μαλόνεϊ, πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας και Μεταρρυθμίσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, δήλωσε: «Ενώ αντιμετωπίζουμε ακραίες και πιο θανατηφόρες καιρικές συνθήκες σε όλο τον κόσμο, εντούτοις εταιρείες ορυκτών καυσίμων αποκομίζουν κέρδη ρεκόρ και αυξάνουν τις παραπλανητικές τακτικές δημοσίων σχέσεων ούτως ώστε να απομακρύνουν την προσοχή από τον κεντρικό τους ρόλο στην ανάφλεξη της κλιματικής κρίσης.

»Η έρευνα της επιτροπής δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι, όπως είπε αξιωματούχος εταιρείας, οι μεγάλες πετρελαϊκές "ξεγελούν" το κοινό. Οι εταιρείες ισχυρίζονται ότι αποτελούν μέρος της λύσης στο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, αλλά εσωτερικά έγγραφα αποκαλύπτουν ότι συνεχίζουν στο γνωστό μοτίβο. Καλώ τις μεγάλες εταιρείες ορυκτών καυσίμων να σταματήσουν να εξαπατούν, και να μειώσουν τις εκπομπές τους τώρα – πριν να είναι πολύ αργά».

Ο Τζέιμι Πίτερς, ακτιβιστής του δικτύου «Φίλοι της Γης» (Friends of the Earth), είπε: «Μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, όπως η Shell, η Exxon και η Chevron, μπορεί να προσπαθούν όσο θέλουν να αποκρύπτουν τα ήξεις αφήξεις στις δημόσιες σχέσεις τους, όπως έχουμε δει στα εκατομμύρια δολάρια που διοχετεύουν σε ανέντιμες προσπάθειες πράσινου ξεπλύματος από τη βιομηχανία. Αλλά, αν και δεν προκαλεί έκπληξη, αυτή η αποκάλυψη βόμβα επιβεβαιώνει κάτι εντελώς ξεκάθαρο για τις μεγάλες πετρελαϊκές. Ότι έχουν κάθε πρόθεση να συνεχίσουν τις εξορύξεις στο κυνήγι του κέρδους, αντί να αλλάξουν το μοντέλο λειτουργίας τους για το καλό της κοινωνίας και του πλανήτη μας.

»Εκατομμύρια άνθρωποι ήδη αντιμετωπίζουν καταστροφές λόγω του κλίματος, εκτεθειμένοι σε ακραίους καύσωνες και καταστροφικές πλημμύρες, όπως πρόσφατα στο Πακιστάν, και οι μεγαλύτεροι ρυπαντές του κόσμου συνεχίζουν να αποφεύγουν τις ευθύνες τους. Θα συνεχίσουν να ενεργούν μόνο προς το συμφέρον των μετόχων τους, εκτός εάν παρέμβουν οι κυβερνήσεις».

Ο Guardian αποκάλυψε πρόσφατα ότι η BP έχει ξοδέψει πάνω από 800.000 στερλίνες φέτος σε διαφημίσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι οποίες διατυμπανίζουν τις επενδύσεις της στην πράσινη ενέργεια.

Εκπρόσωπος της Shell δήλωσε: «Από τις σχεδόν 500.000 σελίδες που δόθηκαν στην επιτροπή, η μικρή χούφτα που επέλεξαν αποδεικνύει τις εκτεταμένες προσπάθειες της Shell να θέσει επιθετικούς στόχους, να αναπτύξει το χαρτοφυλάκιό της και να συμμετάσχει ουσιαστικά στη συνεχιζόμενη ενεργειακή μετάβαση».

Εκπρόσωπος της Exxon δήλωσε: «Υποστηρίζουμε τη συμφωνία του Παρισιού από το 2015 και συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τη συμμετοχή της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Η επιλεκτική δημοσίευση μεμονωμένων email αποτελεί στοχευμένη προσπάθεια να δημιουργηθεί μια αφήγηση που δεν αντικατοπτρίζει τη δέσμευση της ExxonMobil και των εργαζομένων της, να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή και να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στη μετάβαση σ' ένα μέλλον με μηδενικές εκπομπές άνθρακα».

Η BP είπε στο Bloomberg ότι έχει θέσει βραχυπρόθεσμους στόχους που συνάδουν με τη φιλοδοξία της να γίνει εταιρεία μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050.

Η Chevron δεν έχει σχολιάσει, καταλήγει ο Guardian.