Ανάλυση: Μπορεί η GBU-57 να καταστρέψει το πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν;

Οι ΗΠΑ κατέχουν τη μοναδική βόμβα στον κόσμο που έχει πιθανότητες να πλήξει την υπόγεια εγκατάσταση στο Φορντόου. Τι πιστεύουν οι ειδικοί για την πιθανότητα επιτυχίας.

Δημοσιεύθηκε: 17 Ιουνίου 2025 - 10:21

Ο πρέσβης του Ισραήλ στις Ηνωμένες Πολιτείες δηλώνει ότι μόνο η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ διαθέτει το όπλο που μπορεί να καταστρέψει τα υπόγεια πυρηνικά εργοστάσια του Ιράν. Ωστόσο, αναλυτές εκφράζουν επιφυλάξεις.

Το εργοστάσιο του Φορντόου (Fordow) είναι θαμμένο βαθιά στα βουνά κοντά στην πόλη Κομ, στο βόρειο Ιράν. Το ακριβές βάθος του δεν είναι δημόσια γνωστό, αλλά εκτιμάται ότι βρίσκεται 80 έως 90 μέτρα κάτω από την επιφάνεια.

Η βόμβα στην οποία αναφέρεται ο Ισραηλινός είναι η GBU-57/B, γνωστή και ως Massive Ordnance Penetrator (MOP). Πρόκειται για μία βόμβα τύπου "bunker buster" (καταστροφέας υπόγειων καταφυγίων), βάρους 30.000 λιβρών (περίπου 13.600 κιλά), με πολεμική κεφαλή εκρηκτικών 5.740 λιβρών (περίπου 2.600 κιλά). Είναι τόσο βαριά που μόνο τα βομβαρδιστικά B-2 της Αεροπορίας των ΗΠΑ μπορούν να τη μεταφέρουν και να τη ρίξουν.

Σύμφωνα με φυλλάδιο του αμερικανικού στρατού, το περίβλημα της κεφαλής είναι κατασκευασμένο από ειδικό χάλυβα υψηλής απόδοσης, κάτι που της επιτρέπει να διεισδύει σε μεγάλα βάθη και να καταστρέφει ενισχυμένα υπόγεια καταφύγια και σήραγγες.

Έκθεση του Royal United Services Institute (RUSI) αναφέρει ότι η GBU-57 μπορεί να διαπεράσει έως 61 μέτρα βάθος (περίπου 200 πόδια). Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, αυτό είναι περίπου 20 μέτρα λιγότερο από το βάθος στο οποίο εκτιμάται ότι βρίσκεται το Φορντόου.

«Μια επίθεση πιθανότατα θα απαιτούσε πολλαπλά πλήγματα στο ίδιο σημείο στόχευσης για να υπάρχει καλή πιθανότητα η βόμβα να διαπεράσει την εγκατάσταση», αναφέρει η έκθεση.

Άλλοι στρατιωτικοί αναλυτές συμφωνούν. Αν οι ΗΠΑ επιχειρούσαν να πλήξουν το Φορντόου, δεν θα ήταν δυνατόν να το καταστρέψουν με μία μόνο βόμβα. «Θα βασιζόμουν σε επαναλαμβανόμενες επιθέσεις κατά του Φορντόου», δήλωσε ο στρατιωτικός αναλυτής του CNN Σέντρικ Λέιτον, πρώην συνταγματάρχης της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ.

«Επαναλαμβανόμενες επιθέσεις ίσως αποδώσουν, αλλά δεν υπάρχει βεβαιότητα», πρόσθεσε ο Πίτερ Λέιτον, πρώην αξιωματικός της Πολεμικής Αεροπορίας της Αυστραλίας και νυν ερευνητής στο Griffith Asia Institute. Τόνισε επίσης ότι «δεν υπάρχει εγγύηση επιτυχίας ούτε τρόπος επιβεβαίωσης ότι το Φορντόου εξουδετερώθηκε», ακόμη και αν πληγεί.