«Τσαλακωμένη» βγαίνει η Φον ντερ Λάιεν από την πρόταση μομφής

Το πολιτικό ράπισμα που «έφαγε» τη Δευτέρα στην Ευρωβουλή η πρόεδρος της Κομισιόν ήταν άνευ προηγουμένου και αναμένεται να ολοκληρωθεί σήμερα με την ψήφο εμπιστοσύνης.

Όλα δείχνουν ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα γλιτώσει την πρόταση μομφής που έθεσε η συντηρητική και ακροδεξιά ομάδα ECR και συγκεκριμένα ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Γκ. Πιπερέα, καθώς για να περάσει, απαιτείται να υπερψηφίσουν τα δύο τρίτα.

Εδώ και χρόνια όμως, πολλές ομάδες, από την Αριστερά μέχρι τους Πράσινους, τους Σοσιαλιστές, αλλά και αρκετούς ευρωβουλευτές του κόμματός της (ΕΛΚ), επικρίνουν τις πρακτικές και τον τρόπο διακυβέρνησης της Κομισιόν.

Δεν είναι μόνο η ευρωβουλή. Το Euro2day.gr έχει γράψει κατά καιρούς ότι παράγοντες της Κομισιόν, ακόμα και επίτροποι, είναι δυσαρεστημένοι με τον τρόπο που λειτουργεί η Φον ντερ Λάιεν. Η πρόεδρος επέλεξε να διαχωρίσει το προσωπικό της γραφείο και τους δικούς της Συμβούλους από την υπόλοιπη Επιτροπή που δρα τελείως γραφειοκρατικά και εντελώς αντίθετα με τον παρεμβατικό και πολιτικό τρόπο που δρούσε ο πρώην πρόεδρος Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ (και αυτός δέχθηκε πρόταση μομφής από τους ευρωσκεπτικιστές το 2014, εν μέσω χρηματοπιστωτικής κρίσης, η οποία καταψηφίστηκε).

Ο τρόπος λειτουργίας της Φον ντερ Λάιεν είχε ως αποτέλεσμα τη μαζική φυγή πολλών άξιων στελεχών. Επίσης η Φον ντερ Λάιεν επιμένει να κρατά το σώμα των εκπροσώπων τύπου της Κομισιόν σχεδόν στο σκοτάδι. Έχει τύχει πολλές φορές άλλα να λέγονται στο καθημερινό briefing των δημοσιογράφων και άλλα να διαρρέονται από το προσωπικό της γραφείο.

Η τάση της να ελέγχει όλα τα θέματα, όμως, την έφερε ενώπιον πολλών σκανδάλων, με αυτό της Pfizer να είναι το αποκορύφωμα.

Κάποιος θα διερωτηθεί γιατί επανεκλέγηκε. Η απάντηση που είχαμε πάρει τότε ήταν ότι δεν υπήρχε χρόνος για νέα εκστρατεία υποψηφίων που κρατούσε ένα χρόνο και συνοδεύονται από έριδες και πολιτικές αντιμαχίες. Βρισκόμασταν σε περίοδο κρίσης, για αυτό χρειαζόταν σταθερότητα ή τουλάχιστον «συνέχεια». Η ίδια απάντηση δίνεται και τώρα στο γιατί θα καταψηφιστεί η πρόταση μομφής. Βρισκόμαστε σε περίοδο κρίσης.

Σε περίπτωση που περνούσε η πρόταση, η Κομισιόν θα έπρεπε να παραιτηθεί στο σύνολό της, προκαλώντας ίσως ανεξέλεγκτες συνέπειες. Αυτό που μπορούν όμως να κάνουν οι ευρωβουλευτές είναι να επιλέξουν την αποχή ως μορφή δυσαρέσκειας, ώστε να φανεί η λιγότερη δυνατή στήριξη προς το πρόσωπό της.

Υπενθυμίζεται ότι η Φον ντερ Λάιεν εξελέγη με 370 μόλις ψήφους το 2024 και μετά από έντονο πάρε-δώσε της τελευταίας στιγμής με τους Πράσινους και τους Σοσιαλιστές, στους οποίους εγγυήθηκε ότι θα εφαρμόσει την λεγόμενη «Πράσινη Συμφωνία».

Το σκάνδαλο του PfizerGate έχει φθάσει μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο της ΕΕ, που έκρινε ότι υπήρξε αδιαφάνεια στην απόφαση της Φον ντερ Λάιεν να μη δημοσιοποιήσει τα γραπτά μηνύματα που είχε ανταλλάξει με τον επικεφαλής της Pfizer Α. Μπουρλά το 2021, πριν υπογράψει τα συμβόλαια για την προμήθεια εμβολίων κατά της Covid-19.

Οι εξηγήσεις που έδωσε η πρόεδρος

Τρεις μόλις μέρες πριν την ψηφοφορία, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που τόσο καιρό κρατούσε το στόμα της κλειστό, μίλησε στην Ευρωβουλή και υπερασπίστηκε για πρώτη φορά δημόσια τον εαυτό της σχετικά με το PfizerGate. Είπε ότι ορισμένες κατηγορίες εναντίον της είναι «απλά ψέματα».

Υποστήριξε ότι ήταν σε επαφή με όλους τους κορυφαίους εκπροσώπους των εταιρειών που παράγουν τα εμβόλια και ότι ζήτησε συμβουλές από τους καλύτερους επιδημιολόγους στον κόσμο. Εδώ προκύπτει και έτερο ερώτημα -που κατά ορισμένους θα «σκάσει» σε λίγο καιρό- και είναι κατά πόσο έχει ανταλλάξει μηνύματα και με άλλους επικεφαλής φαρμακοβιομηχανιών από όπου η ΕΕ προμηθεύτηκε τελικά τα εμβόλια για την Covid-19.

Πολύ ανιαρά για να διαβαστούν

Στον πακτωλό των εγγράφων και εκθέσεων που δημοσιεύει κάθε εβδομάδα η Κομισιόν, δεν προστέθηκαν τα έγγραφα του PfizerGate γιατί, όπως δικαιολογήθηκε η Επιτροπή, τα κείμενα «ήταν πολύ βαρετά για να δικαιολογήσουν τη δημοσίευσή τους».

«Ο υπαινιγμός ότι αυτές οι συμβάσεις ήταν κατά κάποιο τρόπο ακατάλληλες για τα ευρωπαϊκά συμφέροντα είναι, από κάθε άποψη, απλώς λανθασμένος. Χωρίς μυστικά, χωρίς κρυφές ρήτρες και η διαπραγμάτευση έγινε σε συνεργασία με τα κράτη μέλη», δήλωσε η Φον ντερ Λάιεν.

«Κάθε σύμβαση που διαπραγματεύτηκα εξετάστηκε λεπτομερώς στις πρωτεύουσες πριν υπογραφεί από καθένα από τα 27 κράτη-μέλη. Δεν υπήρχε ούτε υποχρέωση αγοράς για τα κράτη-μέλη», ισχυρίστηκε.

«Και τα 27 κράτη-μέλη αποφάσισαν να αγοράσουν εμβόλια με δική τους βούληση, επομένως οποιοσδήποτε ισχυρισμός ότι οποιοδήποτε κράτος-μέλος δεν γνώριζε για τις συμβάσεις, για τις τιμές ή τα ποσά, είναι ανέντιμος.» Η Φον ντερ Λάιεν κατηγόρησε επίσης όσους έχουν επικρίνει την Κομισιόν για τα μηνύματα κειμένου ότι «διαστρεβλώνουν διαψευσμένες συνωμοσίες».

Βέβαια η στάση της έχει διπλή ανάγνωση και είναι αυτή που χρησιμοποιείται κατά κόρον στην πολιτική σκηνή: «If I go down, I am taking everyone down with me». Ήταν ένα σαφές μήνυμα προς τους αρχηγούς κρατών της ΕΕ των οποίων και ζητεί την απόλυτη στήριξη.

Σε προηγούμενο ρεπορτάζ του Euro2day.gr είχαμε γράψει ότι λόγω των σκανδάλων και για να μην απομονωθεί, η Φον ντερ Λάιεν επιχειρεί μέσα από τα Εθνικά Πακέτα Στήριξης, το πρόγραμμα SAFE για τα εξοπλιστικά και το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο να διαπραγματευτεί πολιτικά μια σειρά από «δωράκια» στις χώρες που θα παρουσιάσουν «πρόβλημα».

Άνοιξε ο ασκός του Αιόλου;

Εν μέσω επιθέσεων και αντεπιθέσεων, έρχονται και άλλα «θέματα» στην επιφάνεια. Για παράδειγμα η Ryanair κάλεσε γραπτώς την πρόεδρο της Κομισιόν να παραιτηθεί, εάν δεν λάβει άμεσα μέτρα για την προστασία της ενιαίας αγοράς πτήσεων πάνω από την Ευρώπη.

Αφορμή ήταν οι απεργίες των Γάλλων Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας, την Πέμπτη και την Παρασκευή, που προκάλεσαν την ακύρωση 1.500 πτήσεων και ανέτρεψαν τα ταξιδιωτικά σχέδια περισσότερων από 270.000 πολιτών της ΕΕ και των οικογενειών τους.

Η Ryanair υποστήριξε ότι το 90% αυτών των ακυρώσεων θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν οι υπερπτήσεις πάνω από τη Γαλλία είχαν προστατευθεί από την ΕΕ κατά τη διάρκεια των απεργιών των ΕΕΚ, όμως η Φον ντερ Λάιεν αρνήθηκε να κάνει οποιαδήποτε κίνηση.

Τι έδειξε η πρόταση μομφής;

Οι ομάδες του ευρωκοινοβουλίου έχουν αποδιοργανωθεί. Ειδικά οι υποστηρικτές της Φον ντερ Λάιεν. Παρά τη θύελλα που ξέσπασε εναντίον της, η ίδια δείχνει αποφασισμένη να μην παραδώσει τα μηνύματα του PfizerGate. Έδειξε μάλιστα έτοιμη να μπλέξει κι άλλους, ακόμα και αρχηγούς κρατών στην υπόθεση. Το γραφείο της διέρρευσε χθες ότι ο πραγματικός κερδισμένος της πρότασης μομφής δεν είναι άλλος από τον Ρώσσο πρόεδρο Β. Πούτιν. Διέρρευσαν μάλιστα ότι όλο αυτό ενορχηστρώθηκε από τους φιλορώσους ευρωβουλευτές.

Η ουσία όμως είναι ότι η Φον ντερ Λάιεν βρίσκεται σε δυσμενή θέση. Υπάρχουν και πολλά άλλα «λάθη» που ακούγονται στους διαδρόμους των Βρυξελλών. Ο σημαντικότερος επικριτής της όμως δεν είναι άλλος από τον Αμερικανό πρόεδρο Ν. Τραμπ, με τον οποίο κάποια στιγμή, μέχρι τον Αύγουστο, θα κληθεί να διαπραγματευθεί τους δασμούς με τους οποίους απειλούνται τα ευρωπαϊκά προϊόντα.

Ενδεχόμενη αποτυχία στις διαπραγματεύσεις, την οποία θα χρεωθεί η Κομισιόν, θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες στην ευρωπαϊκή οικονομία και το PfizerGate θα μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό...