Αρχίζει η μάχη της διαδοχής στην ΕΚΤ, χηρεύουν τέσσερις θέσεις

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) πρόκειται σύντομα να δώσει το «σήμα εκκίνησης» για μια ευρεία αναδιάρθρωση των κορυφαίων θέσεών της -έναν διαγωνισμό που τελικά θα καθορίσει ποιος θα διαδεχθεί την πρόεδρό της, Κριστίν Λαγκάρντ.

Τέσσερις από τις έξι θέσεις στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ θα μείνουν κενές μέχρι το τέλος του 2027, ξεκινώντας με τον αντιπρόεδρο Λουίς ντε Γκίντος, η θητεία του οποίου λήγει τον Μάιο. Η Λαγκάρντ, ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν και η Ιζαμπέλ Σνάμπελ θα ολοκληρώσουν επίσης τη θητεία τους το 2027, πυροδοτώντας έναν ανταγωνισμό μεταξύ των πρωτευουσών της Ευρωζώνης για να εξασφαλίσουν τους πιο ισχυρούς ρόλους στη νομισματική πολιτική του μπλοκ.

Ο αγώνας για την αντικατάσταση του Ντε Γκίντος θα συμπέσει με αλλαγές ηγεσίας στη Federal Reserve των ΗΠΑ, καθώς η θητεία του προέδρου Τζέι Πάουελ λήγει επίσης τον Μάιο.

Η ΕΚΤ προετοιμάζεται να ζητήσει από τις Βρυξέλλες να ξεκινήσει η επίσημη διαδικασία αντικατάστασης του Ντε Γκίντος, σύμφωνα με τρεις πηγές των Financial Times. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα αρχίσουν να συζητούν το θέμα αυτή την εβδομάδα, δήλωσε ένα από τα άτομα.

Η εθνικότητα και η στάση στη νομισματική πολιτική του επόμενου αντιπροέδρου της ΕΚΤ θα έχουν σημαντικό βάρος στη διαμόρφωση της διαδοχής της Λαγκάρντ, δεδομένης της πολύπλοκης ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των μελών της Ευρωζώνης.

Η προεδρία της ΕΚΤ είναι μία από τις υψηλότερα αμειβόμενες θέσεις στη γραφειοκρατία της ΕΕ, με βασικό μισθό €466.000 ετησίως, συν παροχές, καθώς και εκτιμώμενο ποσό έξι ψηφίων για τη συμμετοχή στο Διοικητικό Συμβούλιο της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών.

Στα παρασκήνια, ο αγώνας για την κορυφαία θέση έχει ήδη ξεκινήσει, με δύο βασικούς διεκδικητές να κινητοποιούνται για να αντικαταστήσουν τη Λαγκάρντ: ο πρώην κυβερνήτης της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας Κλάας Κνοτ και ο πρόεδρος της Bundesbank Γιοάχιμ Νάγκελ.

Ένας τρίτος υποψήφιος θεωρείται ο πρώην Ισπανός κυβερνήτης Πάμπλο Ερνάντες ντε Κος, νυν γενικός διευθυντής της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών και σεβαστός πρώην ακαδημαϊκός οικονομολόγος.

«Η εκπροσώπηση ολόκληρου του φάσματος των ευρωπαϊκών κρατών μελών στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο έργο», δήλωσε ο Γενς Άισενσμιτ, επικεφαλής οικονομολόγος Ευρώπης στη Morgan Stanley και πρώην ανώτερος ερευνητής της ΕΚΤ.

Υπάρχει ένας άγραφος κανόνας ότι καμία χώρα δεν μπορεί να κατέχει δύο θέσεις στο συμβούλιο, και οι κυβερνήσεις επιδιώκουν την ισορροπία μεταξύ «γερακιών» και «περιστεριών» στη νομισματική πολιτική. Τα ανατολικοευρωπαϊκά και Βαλτικά κράτη που εντάχθηκαν στην Ευρωζώνη από το 2007 απαιτούν πλέον να έχουν φωνή στο συμβούλιο, με τη Λετονία να διεκδικεί ανοιχτά μία θέση.

Η Φινλανδία αποφάσισε να προτείνει τον κυβερνήτη της κεντρικής τράπεζας Όλι Ρεν, οικονομολόγο και πρώην επίτροπο της ΕΕ, ως υποψήφιο για την αντιπροεδρία, ενώ η κυβέρνηση της Κροατίας προτίθεται να υποδείξει τον κυβερνήτη της κεντρικής τράπεζας, Μπόρις Βούιτσιτς, σύμφωνα με τις πηγές.

Η ισορροπία φύλων αποτελεί επίσης παράγοντα. Ιστορικά, το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει κυριαρχηθεί από άνδρες. Από το 1998, μόνο το 19% των 26 μελών του ήταν γυναίκες. «Η Γαλλία, όπως και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα του φύλου», δήλωσε ένα άτομο κοντά στη συζήτηση.

Η αναπληρώτρια κυβερνήτης της γαλλικής κεντρικής τράπεζας, Αγκνές Μπενάσι-Κερέ, και η Ελληνίδα ομόλογός της, Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, θεωρούνται ισχυρές υποψήφιες για θέση στο συμβούλιο, όπως και η πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ Λοράνς Μπουν και η καθηγήτρια του London Business School Ελέν Ρέι, σύμφωνα με άτομα εξοικειωμένα με το θέμα.

Η Λαγκάρντ, η οποία νωρίτερα φέτος διέψευσε φήμες ότι ενδέχεται να αποχωρήσει πρόωρα από την ΕΚΤ, τον Οκτώβριο έδειξε προτίμηση στον Κνοτ ως πιθανό διάδοχο.

Υποστηρικτής της πολιτικής «whatever it takes» του πρώην προέδρου της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, για την προστασία του ευρώ κατά την κρίση, ο Κνοτ ήταν επίσης μία από τις φωνές υπέρ του ακόμη αχρησιμοποίητου προγράμματος έκτακτης αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, του «μέσου προστασίας της μετάδοσης», που δημιουργήθηκε το 2022 για να αποτραπεί μια νέα κρίση χρέους από υψηλότερα επιτόκια.