NYT: Γιατί η Ρωσία δεν θα δεχτεί το ειρηνευτικό σχέδιο Ζελένσκι

Την Τρίτη, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, παρουσίασε ένα ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων, το οποίο διαμορφώθηκε από Ουκρανούς και Αμερικανούς αξιωματούχους και συνιστά σημαντική απόκλιση από ένα σχέδιο που είχε καταρτιστεί τον Οκτώβριο και το οποίο ουσιαστικά θα εξανάγκαζε την Ουκρανία να εκχωρήσει εδάφη και να αποκλείσει την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.

Ο κ. Ζελένσκι παρουσίασε τη νέα πρόταση ως έναν εύλογο συμβιβασμό σε σχέση με το σχέδιο που είχε εκπονηθεί από τον Κίριλ Ντμίτριεφ, ειδικό απεσταλμένο του προέδρου της Ρωσίας Βλαντίμιρ Β. Πούτιν, και τον Στιβ Γουίτκοφ, ειδικό απεσταλμένο του προέδρου Τραμπ, και το οποίο αποκαλύφθηκε τον Νοέμβριο, γράφουν οι NYT. Το νέο πλαίσιο περιλαμβάνει τις εγγυήσεις ασφαλείας που ζητά το Κίεβο για να αποτραπεί μελλοντική ρωσική επιθετικότητα, καθώς και σχέδια για την ανοικοδόμηση της χώρας που έχει καταστραφεί από τον πόλεμο.

Ωστόσο, το Κρεμλίνο που έχει ενθαρρυνθεί από την προέλαση στο πεδίο της μάχης και περιορίζεται από τη δυσκολία να παρουσιάσει το νέο σχέδιο στο ρωσικό κοινό ως νίκη, είναι απίθανο να το αποδεχθεί.

«Πρόκειται για απόλυτη κοροϊδία», δήλωσε ο Αλεξέι Ναούμοφ, αναλυτής διεθνών σχέσεων με έδρα τη Μόσχα, αναφερόμενος στο νέο ουκρανικό σχέδιο, σε ανάρτησή του στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram. «Η ιδέα είναι σαφής: να παρουσιαστεί αυτό στους Αμερικανούς ως “συμβιβασμός” και στη συνέχεια να κατηγορηθεί η Ρωσία για την αποτυχία του».

Ποια είναι τα βασικά αγκάθια για τη Ρωσία;

Τα τελευταία δύο χρόνια, ο κ. Πούτιν έχει επιμείνει σταθερά σε δύο βασικά σημεία: η Ουκρανία πρέπει να αποσύρει τις δυνάμεις της από το υπόλοιπο των περιφερειών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ και η ένταξη στο ΝΑΤΟ πρέπει να αποκλειστεί.

Ο κ. Πούτιν επιβεβαίωσε αυτή τη θέση την Παρασκευή, κατά την ετήσια συνέντευξη Τύπου του. Δήλωσε ότι η Ρωσία ήταν διατεθειμένη να προχωρήσει σε ορισμένες «διευθετήσεις» — οι οποίες ευρέως πιστεύεται ότι θα περιλάμβαναν την εγκατάλειψη ορισμένων ρωσοκατεχόμενων εδαφών στις ουκρανικές περιφέρειες Χάρκιβ και Ζαπορίζια. Τόνισε, ωστόσο, ότι η Μόσχα παραμένει πρόθυμη να συνεχίσει τις μάχες προκειμένου να καταλάβει πλήρως την περιφέρεια του Ντονέτσκ.

Το ουκρανικό ειρηνευτικό σχέδιο προβλέπει ότι η Ρωσία πρέπει να αποσύρει τις δυνάμεις της από τις περιφέρειες Ντνιπροπετρόβσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκιβ. Η πρόταση αναφέρει επίσης ότι η Ουκρανία θα αποσύρει τα στρατεύματά της από περιοχές της περιφέρειας Ντονέτσκ που θα μετατραπούν σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη — αλλά μόνο εφόσον η Ρωσία αποσύρει τις δυνάμεις της από ισοδύναμη έκταση εδάφους.

«Το σχέδιο δεν προσφέρει κανέναν συμβιβασμό όσον αφορά τα εδάφη ή τον Πυρηνικό Σταθμό της Ζαπορίζια», δήλωσε ο Γκεόργκι Μποβτ, Ρώσος αναλυτής, αναφερόμενος στον σταθμό που βρίσκεται σήμερα υπό ρωσική κατοχή, αλλά τον οποίο η Ουκρανία θα προτιμούσε να λειτουργεί από κοινού με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Η αποτυχία επίλυσης του εδαφικού ζητήματος καθιστά αυτό το σχέδιο μη εκκινήσιμο».

Παρότι η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει αποδειχθεί δαπανηρή τόσο για τη ρωσική οικονομία όσο και για τον στρατό της Μόσχας, το Κρεμλίνο φαίνεται να εξακολουθεί να πιστεύει ότι μπορεί να αποκομίσει περισσότερα συνεχίζοντας τον πόλεμο.

Η ρωσική οικονομία βρίσκεται στο ασθενέστερο σημείο της από το 2022, με τα επιτόκια σε ιστορικά υψηλά επίπεδα και τους ρυθμούς ανάπτυξης να υποχωρούν προς την ύφεση. Ωστόσο, παρά τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση λόγω του πολέμου, οι αναλυτές αναφέρουν ότι η χώρα απέχει ακόμη πολύ από ένα είδος οικονομικής κρίσης που θα ανάγκαζε το Κρεμλίνο να αλλάξει πορεία.

Η Ρωσία κατέχει περίπου τα τρία τέταρτα της περιφέρειας Ντονέτσκ. Με τον τρέχοντα ρυθμό προέλασης, οι δυνάμεις της Μόσχας θα χρειάζονταν περίπου 18 μήνες για να καταλάβουν ολόκληρη την περιφέρεια.

Ο Ντμίτρι Α. Μεντβέντεφ, σκληροπυρηνικός αξιωματούχος ασφαλείας της Ρωσίας και πρώην πρόεδρος, δήλωσε την Τετάρτη ότι περίπου 417.000 νεοσύλλεκτοι υπέγραψαν νέα συμβόλαια για να ενταχθούν στον ρωσικό στρατό το 2025, αριθμός που είναι σε μεγάλο βαθμό σύμφωνος με τις εκτιμήσεις ανεξάρτητων ερευνητών.

Η συνεχιζόμενη ροή νέων στρατολογήσεων σημαίνει ότι η Ρωσία μπορεί να αντέξει τη συνέχιση του πολέμου παρά τις βαριές απώλειες.

Σύμφωνα με ειδικούς, η Ρωσία ενδιαφέρεται να διαπραγματευτεί μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία προκειμένου να διατηρήσει μια λειτουργική σχέση με την Ουάσιγκτον και να αποφύγει να επωμιστεί πλήρως την ευθύνη για τη συνεχιζόμενη σύγκρουση.

Η Μόσχα ενδιαφέρεται επίσης να καθυστερήσει την επιβολή πρόσθετων κυρώσεων ή άλλων οικονομικών περιορισμών από την Ουάσιγκτον. Οι κυρώσεις που επέβαλε τον Οκτώβριο ο κ. Τραμπ στους δύο ρωσικούς πετρελαϊκούς κολοσσούς, Rosneft και Lukoil, ανάγκασαν τη χώρα να πωλεί το πετρέλαιό της με σημαντικά μεγαλύτερες εκπτώσεις.

Η διελκυστίνδα γύρω από τους πιθανούς όρους ειρήνης βαθαίνει επίσης τα ρήγματα μεταξύ της Ουκρανίας και των δυτικών συμμάχων της, καθώς οι λεπτομέρειες συζητούνται σε διάφορες πρωτεύουσες στο πλαίσιο επίπονων διαπραγματεύσεων.

Την Τετάρτη, ο Ντμίτρι Σ. Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, δήλωσε ότι ο κ. Πούτιν είχε ενημερωθεί για τις νέες προτάσεις και ότι η Μόσχα διαμορφώνει τη θέση της. «Οι συνάδελφοί μας στις Ηνωμένες Πολιτείες γνωρίζουν πολύ καλά τις βασικές παραμέτρους της ρωσικής θέσης», δήλωσε.

Σύμφωνα με σχολιαστές, το διπλωματικό πήγαινε-έλα γύρω από τους όρους ειρήνης είναι πιθανό να συνεχιστεί καθώς ο πόλεμος παρατείνεται.

«Ο Πούτιν δεν έχει καμία πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας, ούτε είναι έτοιμος να προχωρήσει ακόμη και σε μικρούς συμβιβασμούς σε αυτό το στάδιο», έγραψε σε ανάρτησή του στο Facebook ο Βολοντίμιρ Φεσένκο, αναλυτής με έδρα το Κίεβο.

«Για το Κρεμλίνο, η συζήτηση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ αποτελεί καθαρά ένα τακτικό παιχνίδι που παίζεται με τις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο τη διατήρηση εποικοδομητικών σχέσεων με τον νυν Αμερικανό πρόεδρο, ενώ ταυτόχρονα προκαλείται τριβή και αντιφάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας».