Των φρονίμων τα παιδιά...

Οι ειδικοί προειδοποιούν πως τα κρούσματα κορωνοϊού στη χώρα μας θα αυξηθούν κατακόρυφα τις επόμενες εβδομάδες και δεν αποκλείεται να θρηνήσουμε θύματα. Επιπλέον, οι ροές από την Τουρκία στα νησιά του Ανατ. Αιγαίου είναι πιθανόν να αυξηθούν, καθώς ο καιρός θα βελτιώνεται, ενώ όλα δείχνουν πως ετοιμάζεται καταυλισμός «α λα Ειδομένη» στον Έβρο.

Όμως, παραμένει ερώτημα πόσο μακριά θέλει να πάει τη βαλίτσα ο πρόεδρος Ερντογάν, που αισθάνεται πίεση στην πατρίδα του για την πολιτική του στη Συρία και την πορεία της τουρκικής οικονομίας.

Ο τουρισμός είναι ένας παράγοντας που θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του, καθώς προσδοκά έσοδα σε μια μάλλον δύσκολη τουριστική χρονιά. Επιπλέον, θα πρέπει να σταθμίσει την έξτρα οικονομική βοήθεια της ΕΕ στις απαιτήσεις του, καθώς οι διαρροές θέλουν να είναι γενναιόδωρη παρά τις επικρίσεις αξιωματούχων για τον εκβιασμό που ασκεί.

Κι όλα αυτά σ’ ένα περιβάλλον όπου ο φόβος για τον κορωνοϊό προκαλεί αναταραχή στις αγορές και οδηγεί σε πτωτική αναθεώρηση των ρυθμών ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.

Με τις αποδόσεις των ομολόγων να κατρακυλούν, η Ελλάδα είναι από τις λίγες ανεπτυγμένες χώρες που προσφέρουν στους επενδυτές θετικές αποδόσεις με χαμηλό ρίσκο αποπληρωμής για πολλά χρόνια. Γι’ αυτό δεν ξενίζει που πολλά ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια αδημονούν πότε η χώρα θα ξαναβγεί στις αγορές, αν και η ίδια δεν βιάζεται. Κι αυτό γιατί έχει την πολυτέλεια να επιλέξει τον χρόνο, διαθέτοντας ένα μαξιλάρι 30 δισ. ευρώ και άνω.

Εκ διαμέτρου αντίθετη είναι η κατάσταση στο Χρηματιστήριο Αθηνών, που συνδέεται πιο άμεσα με τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και των εταιρικών κερδών. Οι τράπεζες είναι βαρίδι. Από τη μια πλευρά, η αγορά διαβλέπει οικονομική επιβράδυνση και επομένως αδύναμη ζήτηση για νέα δάνεια από καλούς δανειολήπτες και από την άλλη, να στήνονται εμπόδια για την ταχύτερη μείωση των «κόκκινων» δανείων.

Ομως, το μεγαλύτερο πρόβλημα που ίσως αντιμετωπίσει η Ελλάδα μαζί με τον κορωνοϊό, το μεταναστευτικό και γενικότερα το δυσμενές διεθνές περιβάλλον, είναι η διάψευση κάποιων προσδοκιών για δομικές μεταρρυθμίσεις και μεγάλες άμεσες επενδύσεις.

Με την ψυχολογία στα ύψη, ο ελληνικός δείκτης οικονομικής εμπιστοσύνης βρέθηκε τον Φεβρουάριο σε πολυετές υψηλό επίπεδο. Όμως, η ψυχολογία θα πρέπει να βασισθεί από ένα σημείο και μετά σε αρκετά επενδυτικά πρότζεκτ. Ωστόσο, μη στρατευμένοι εκτιμητές, αναλυτές, με το ένα ή το άλλο πολιτικό κόμμα, που γνωρίζουν τα δεδομένα, αναφέρουν σε ιδιωτικές συζητήσεις πως δεν περιμένουν επενδυτικό μπουμ στην Ελλάδα φέτος.

Αν λοιπόν βάλουμε όλους τους παράγοντες μαζί, π.χ. τουρισμός, μεταφορές κ.λπ., ο εκτιμώμενος ρυθμός ανάπτυξης της Ελλάδας για φέτος πέφτει κάτω από το 2,4%-2,5%. Αυτό σημαίνει πως μπορεί να υποχωρήσει προς το 2% το 2021, γεγονός που ίσως θέτει σε κίνδυνο τον δημοσιονομικό στόχο.

Ακόμη κι αν ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα επιτευχθεί με τη βοήθεια κάποιων εξαιρέσεων σε κάποιες δαπάνες από την ΕΕ στον υπολογισμό του, άλλες υποσχέσεις, π.χ. μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης, ίσως αποδειχθούν ακόμη πιο δύσκολες.

Σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, ίσως η καλύτερη εξέλιξη για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες θα ήταν η ανακάλυψη φαρμάκου/εμβολίου κατά του κορωνοϊού και μια ύφεση στο ελληνοτουρκικό μέτωπο.

Ομως, δεν θα πρέπει να μπερδεύουμε τις επιθυμίες μας με τα γεγονότα. Υπάρχει σοβαρή πιθανότητα, η κατάσταση διεθνώς να ξεφύγει.

Γι’ αυτό η χώρα πρέπει να έχει ολιστικό σχέδιο που δεν εξαντλείται στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς και το Eurogroup για χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων και την αποτροπή των ροών από την Τουρκία.
Των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.