Ησυχία, η Ευρώπη κοιμάται

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η ζωή στην Ευρώπη, μετά το τέλος του Β’ Π.Π., κινήθηκε στη βάση της «συμφωνίας» περί αμερικανικής ηγεμονίας στον δυτικό κόσμο. Ο Ψυχρός Πόλεμος, ούτως ή άλλως, σφράγισε την παγκόσμια ηγεμονία μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, σε σαφώς καθορισμένες ζώνες επιρροής, οδηγώντας σε οξύνσεις μόνον όταν τα όρια αυτών των ζωνών βρίσκονταν σε κάποιου είδους αμφισβήτηση.

Αυτή η αρχική «συμφωνία» καθώς και η μετεξέλιξή της στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο, κατά την οποία οι ΗΠΑ διασφάλιζαν την προστασία της Γηραιάς Ηπείρου από τον εξ Ανατολών κίνδυνο, «εξυπηρέτησε» σε σημαντικό βαθμό την Ευρώπη, οι μεγαλύτερες χώρες της οποίας έστεκαν στο τέλος του πολέμου, είτε σε ερείπια είτε χρεοκοπημένες, καθώς μπόρεσαν να επικεντρωθούν στην επανεκκίνηση των οικονομιών τους.

Μετά από περίπου 7 δεκαετίες, η έλευση της εποχής Τραμπ και η επικράτηση του δόγματος «Πρώτα η Αμερική» ανατρέπει, σε μεγάλο βαθμό, αυτόν το, συσχετισμό, καθώς δυνητικά σηματοδοτεί μία νέα περίοδο αμερικανικής εσωστρέφειας, τα όρια της οποίας δεν είναι σήμερα σαφή, υπό το φως των δεσμεύσεων των ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Αντίθετα, η ακριβής διάσταση των πραγμάτων περί του ηγετικού ρόλου των ΗΠΑ καθίσταται αυτομάτως σαφέστερη, υπό το φως των πρόσφατων τραγελαφικών δηλώσεων Τραμπ σχετικά με τη λήψη χλωρίνης σε ενέσιμη μορφή για την αντιμετώπιση της Covid-19.

Υπό αυτό το πρίσμα, η διττή αδυναμία της Ευρωπαϊκής Ένωσης να καταλήξει, αφενός, σε μία συγκεκριμένη δέσμη μέτρων αντιμετώπισης των οικονομικών επιπτώσεων της επιδημίας που την πλήττει -και φυσικά στους τρόπους χρηματοδότησής της- και αφετέρου, σε μία ενιαία διαδικασία, τόσο για την αντιμετώπιση της νόσου όσο και για την έξοδο από τη διαδικασία “lockdown” που υφίσταται απ’ άκρου εις άκρον της, είναι ενδεικτική της ανικανότητάς της να αναλάβει πλήρως τα του οίκου της.

Είναι ενδεικτική, δηλαδή, του χάσματος το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όχι μόνον ως προς την κοινή αντιμετώπιση ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής και άμυνας και άρα ανάληψης του ρόλου που υπηρετούσαν έως τώρα οι ΗΠΑ, αλλά ακόμη και στοιχειωδών «εσωτερικών» λειτουργιών, οι οποίες αφορούν σε ζητήματα δημόσιας υγείας.

Ακόμη και σήμερα, που έχει ήδη ξεκινήσει η διαδικασία αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων της κυκλοφορίας των πολιτών και η θερινή περίοδος βρίσκεται προ των πυλών, έχουν συμφωνηθεί στοιχειώδη ζητήματα σχετικά με τη μετακίνηση των πολιτών στην Ευρώπη;

Αντίστοιχα, μπορεί να εγγυηθεί σήμερα η ΕΕ τα σύνορά της ή ακόμη και την επιβολή του νόμου, διασφαλίζοντας, φερειπείν, τη μη εμπλοκή τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία, στη σύρραξη που μαίνεται στη Λιβύη, δεδομένου ότι η επιχείρηση “IRINI” παραμένει κενό γράμμα;

Η πλέον κραυγαλέα περίπτωση απουσίας ηγεσίας αλλά συνάμα και απουσίας βούλησης για την επίτευξη συμφωνίας είναι σαφώς το μεταναστευτικό ζήτημα. Ένα ζήτημα το οποίο έχει γνήσια διχάσει τη Γηραιά Ήπειρο και έχει καταδείξει πέραν πάσης αμφιβολίας τα ελλείμματά της.

Πλέον, αυτά τα ελλείμματα έρχονται στην επιφάνεια, κατά τρόπο εκκωφαντικό, και με την υπόθεση της πανδημίας και του τρόπου αντιμετώπισης των οικονομικών της επιπτώσεων. Μολονότι όλα ακόμη κινούνται υπό ένα σταθερά ευρωπαϊκό «πέπλο», ο ευρωσκεπτικισμός φθάνει σε σημείο βρασμού, κυρίως στην Ιταλία αλλά και στην Ισπανία, ενώ είναι σαφής και σε άλλα κράτη-μέλη.

Μολονότι η ένδεια «εναλλακτικών» οδών είναι προφανής, τίποτε δεν μπορεί να αποκλείσει το τέλος του ευρωπαϊκού δρόμου για ορισμένους εκ των συμμετεχόντων, εάν αυτά τα ζητήματα δεν βρουν σύντομα τις απαντήσεις τους…