Το ελληνικό ψηφιακό παράδοξο  

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Είτε συνέβη εξαιτίας της έμφασης που η κυβέρνηση Μητσοτάκη διατυμπανίζει ότι δίνει στην ψηφιακή μετάβαση του ελληνικού δημοσίου αλλά και ευρύτερα, είτε ήταν απότοκο των αναγκών που δημιούργησε η πανδημία, όπως η τηλεργασία και οι συναλλαγές εξ αποστάσεως, η Ελλάδα ανέβηκε πέρυσι δύο βαθμίδες στην κλίμακα του δείκτη ψηφιακής ωριμότητας που καταρτίζει ο ΣΕΒ (SEV Digital Maturity Index).

«Σήμερα οι ψηφιακές αλλαγές στη χώρα πραγματοποιούνται με ραγδαίους ρυθμούς. Το ηλεκτρονικό εμπόριο αυξήθηκε κατά 77% (η μεγαλύτερη αύξηση στην Ευρώπη), η τηλεργασία τριπλασιάστηκε και ο ψηφιακός μετασχηματισμός του δημόσιου τομέα (ειδικά στην εξυπηρέτηση του πολίτη) έχει βελτιωθεί ουσιαστικά, διευκολύνοντας σημαντικά την καθημερινότητα των πολιτών. Ενδεικτικά, το 2021 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 350 εκατ. ηλεκτρονικές συναλλαγές, μέσα από 1.300 ψηφιακές υπηρεσίες», αναφέρει ο ΣΕΒ στην 3η έκθεση του Παρατηρητηρίου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που δημοσιεύτηκε χθες. 

Ωστόσο, η Ελλάδα παραμένει στην 25η θέση της σχετικής κατάταξης -των 27 της ΕΕ- καθώς τα λοιπά κράτη- μέλη κατέγραψαν κατά το ίδιο χρονικό διάστημα την ίδια ή και μεγαλύτερη ταχύτητα ως προς τη δική τους ψηφιακή μετάβαση.

Παράδοξο; Ενδεχομένως. Το βέβαιο είναι ότι εάν επιθυμούμε να μικρύνει η ψαλίδα που μας χωρίζει από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (διότι εκεί που είμαστε ακόμη ξύνουμε τον… πάτο του βαρελιού), πρέπει να πάμε ταχύτερα.

Σταχυολογώντας τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε ο ΣΕΒ, αν και οι επενδύσεις σε ψηφιακά συστήματα παραμένουν σημαντικές (11οι στην ΕΕ), συνεχίζουν να εστιάζουν σε... συστήματα προηγούμενης γενιάς. Αντίστοιχα, στο ρυθμιστικό περιβάλλον, η Ελλάδα ανέβηκε τρεις θέσεις (στην 23η), αλλά η απόσταση παραμένει σημαντική, μια και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ απλοποιούν το ρυθμιστικό τους περιβάλλον εξίσου γρήγορα.

Τέλος, στον «μεγάλο ασθενή», τη Δημόσια Διοίκηση, παρά τις συνεχείς βελτιώσεις, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της σχετικής κατάταξης. Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, δε, αυτό το γεγονός αναδεικνύει τόσο το μεγαλύτερο εύρος και την ταχύτητα ενσωμάτωσης ψηφιακών λύσεων στην υπόλοιπη ΕΕ όσο και την καθυστέρηση αντιμετώπισης δομικών προβλημάτων στην Ελλάδα (π.χ. μειωμένη διαλειτουργικότητα μητρώων, καθυστέρηση στην ψηφιοποίηση δικαιοσύνης κ.λπ.). 

Κατά την κυβέρνηση αλλά και τον ΣΕΒ,  η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών όπως επιδιώκει το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και ο Αναπτυξιακός Νόμος θα συνεισφέρουν καθοριστικά, ώστε σύντομα να βελτιωθούν αυτοί οι δείκτες.

Πιθανώς. Δεν παραμένουμε, όμως, στις τελευταίες θέσεις της κατάταξης στην ΕΕ μόνον εξαιτίας έλλειψης χρημάτων έως τώρα. Για παράδειγμα, το κτήριο που στέγαζε παλαιότερα τα γραφεία του τότε υπουργείου Προεδρίας, νυν Εσωτερικών, διατρέχεται ακόμη και σήμερα από πολλαπλά δίκτυα τηλεπικοινωνιακών καλωδίων, τα οποία τοποθετήθηκαν κατά το παρελθόν από την ίδια ή και άλλες προμηθεύτριες εταιρείες, παρά το γεγονός ότι τα δίκτυα που ήδη υφίσταντο εκεί ενδεχομένως αρκούσαν… 

Πρόκειται για περίπτωση κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος ή απλής… ανεπάρκειας των τότε ιθυνόντων; Άγνωστο και -αν όχι αδιάφορο- πλέον με μικρή επίπτωση, στη μετά χρεοκοπία Ελλάδα. Αυτό που έχει, ωστόσο, σημασία είναι κατά πόσον μπορούμε να αποφύγουμε κακοτοπιές όπως αυτή, τώρα που το χρήμα όντως θα αρχίσει να ρέει ελέω -και πάλι- των κοινοτικών κρουνών που άνοιξαν και για τη χώρα μας…

Με άλλα λόγια, υπάρχει βούληση για εξασφάλιση αποτελεσματικότητας διαμέσου των θεσμικών και λοιπών παρεμβάσεων που θα γίνουν ή θα μετράμε πάλι το ένα δίκτυο πάνω στο άλλο, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια στο παλαιό υπουργείο Προεδρίας;