Η επέμβαση στη Συρία δεν «τόνωσε» τον Ερντογάν

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρεντζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε ισχυρή εγχώρια στήριξη στην πρόσφατη αμφιλεγόμενη στρατηγική εισβολή στη Συρία αλλά ήδη αυτή η πατριωτική έκλαμψη έχει αρχίσει να φθίνει.

Για έναν ηγέτη που βρίσκονταν υπό πίεση, παλεύοντας με μια οικονομία που αντιμετωπίζει προβλήματα και έχοντας αντιμετωπίσει αναποδιές στις πρόσφατες τοπικές εκλογές, η επίθεση έφερε μια καλοδεχούμενη στροφή στην δημόσια συζήτηση καθώς η χώρα κατακλύστηκε από ένα κύμα εθνικού πάθους. Ενώ τα ξένα κράτη καταδίκασαν τον κο Ερντογάν, στην χώρα του η επιχείρηση κατά των κουρδικών πολιτοφυλακών στη Συρία, που η Αγκυρα θεωρεί τρομοκράτες, ήταν εξαιρετικά δημοφιλής.

«Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, ειδικά τις πρώτες δυο ή τρεις εβδομάδες, όλοι μιλούσαν γι’ αυτή», δήλωσε ο Σερέν Σελβίν Κορκαμάζ, διευθυντής του think tank IstanPol. «Ο Ερντογάν κέρδισε χώρο και χρόνο για να ελιχθεί».

Τώρα, με την στρατιωτική επιχείρηση εν πολλοίς ολοκληρωμένη, οι πολιτικοί αναλυτές λένε ότι είναι εντυπωσιακό το πόσο λίγη πολιτική στήριξη κέρδισε ο κος Ερντογάν. Δημοσκόπηση από την Istanbul Economics Research (IER), μια συμβουλευτική εταιρεία, δείχνει ότι το 79% των ψηφοφόρων κρίνει την επιχείρηση επιτυχημένη. Αντίθετα, η στήριξη στον κο Ερντογάν άλλαξε οριακά, με τον κυβερνητικό συνασπισμό του να κερδίζει μόλις δυο ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με άλλη έρευνα της συμβουλευτικής η οποία δημοσιεύτηκε στις αρχές Νοεμβρίου. Μια άλλη εταιρεία, η Metropoll, έδωσε στον Τούρκο πρόεδρο ελαφρά μεγαλύτερη, τεσσάρων μονάδων, άνοδο στη δημοφιλία.

«Φυσιολογικά κάποιος θα περίμενε πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο από αυτό που συνέβη», είπε ο Καν Σελκούκι, διευθυντής της IER. «Η πολιτική είναι σε τέλμα αυτή τη στιγμή. Φαίνεται πως ανεξάρτητα από το τι λέει η αντιπολίτευση ή το τι κάνει η κυβέρνηση, οι ψηφοφόροι δεν επηρεάζονται».

Ο κος Ερντογάν μπορεί να επωφεληθεί με άλλους τρόπους, κυρίως από την πίεση που έχει ασκήσει με τη στρατιωτική επίθεση στους πολιτικούς του αντιπάλους. Ενας βασικός παράγοντας πίσω από την ήττα του κόμματος του προέδρου στην Κωνσταντινούπολη και άλλες μεγάλες πόλεις στις εκλογές του Μαρτίου ήταν η απόφαση των, προηγουμένως διχασμέων κόμματων της αντιπολίτευσης, να συνεργαστούν.

Το HDP, που αντλεί μεγάλη από τη δύναμή του από μέλη της μεγάλης κουρδικής μειονότητας της Τουρκίας, έπαιξε κρίσιμο ρόλο ζητώντας από τους ψηφοφόρους του να στηρίξουν αρκετούς υποψηφίους του CHP. Η στρατιωτική επιχείρηση σε εδάφη της Συρίας που ήλεγχαν οι Κούρδοι δοκίμασε αυτή τη συμμαχία. Το CHP ήταν ένα από τα διάφορα κόμματα της αντιπολίτευσης που στήριξαν την επιχείρηση, ενώ το HDP αντέδρασε σφοδρά και βρέθηκε αντιμέτωπο με νέο κύμα καταστολής από τις αρχές της Τουρκίας έναντι της κουρδικής κοινότητας.

«Φυσικά επηρέασε αρνητικά την σχέση μεταξύ του CHP και του HDP», δήλωσε ο Αζάντ Μπαρίς, αντιπρόεδρος του HDP. Αυτή τη στιγμή οι υποστηρικτές του HDP, ειδικά στην ανατολική περιοχή της Τουρκίας όπου οι Κούρδοι είναι πλειοψηφία «δεν θέλουν να ακούσουν τίποτα για το CHP», είπε.

Τέτοιες δηλώσεις πιθανότατα ευχαριστούν τον κο Ερντογάν, η οποίος τον προηγούμενο μήνα είπε ότι ήθελε να δει το σπάσιμο της συμμαχίας της αντιπολίτευσης, περιγράφοντάς το ως «πολύ, πολύ σημαντικό».

Παρότι οι επόμενες προεδρικές εκλογές δεν αναμένονται πριν από το 2023, πολλοί στους τουρκικούς πολιτικούς κύκλους πιστεύουν ότι θα γίνουν νωρίτερα. Και ο κος Ερντογάν, ένας δαιμόνιος πολιτικός που κυριάρχησε στην τουρκική πολιτική τα τελευταία 17 χρόνια, συχνά εμφανίζεται να είναι σε ένα διαρκή εκλογικό βηματισμό.

Αξιωματούχοι τόσο του CHP όσο και του HDP επιμένουν ότι μπορούν να ξεπεράσουν την διαφορά για τη Συρία και να κάνουν κοινό προεκλογικό αγώνα στις επόμενες προεδρικές εκλογές. «Πρέπει να το κάνουμε για τη Δημοκρατία», δήλωσε ο κος Μπαρίς του HDP.

Πιθανότατα θα πλαισιωθούν από τουλάχιστον δυο νέα κόμματα. Ο πρώην πρωθυπουργός Αχμέτ Νταβούντογλου και ο πρώην αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλί Μπαμπακάν, αμφότεροι υπηρέτησαν για χρόνια στις κυβερνήσεις του κου Ερντογάν, σχεδιάζουν να ιδρύσουν κόμματα πριν το τέλος της χρονιάς και εν τέλει να πάρουν ψήφους από την βάση του προέδρου, σύμφωνα με ανθρώπους που έχουν γνώση των σχεδίων τους.

Η διεύρυνση της τουρκικής αντιπολίτευσης συνδυασμένη με το θαμπό οικονομικό outlook, θέτει δύσκολες προκλήσεις για τον κο Ερντογάν τους επόμενους μήνες. Ενώ η ύφεση που πυροδοτήθηκε από την νομισματική κρίση της περσυνής χρονιάς τελείωσε πιο γρήγορα απ’ ότι πολλοί οικονομολόγοι περίμεναν, η κυβέρνηση προβλέπει ανάπτυξη μόλις 0,5% για φέτος. Η ανεργία είναι κοντά σε ιστορικά υψηλά σε εποχικά προσαρμοσμένους όρους και οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι η κυβέρνηση θα δυσκολευτεί να πετύχει γρήγορη επιστροφή στην ταχεία ανάπτυξη που ενίσχυε την στήριξη για τον κο Ερντογάν.

Με την έλευση του χειμώνα που θα φέρει στα νοικοκυριά το αντίκτυπο από τις πρόσφατες αυξήσεις στο φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα, οι αναλυτές λένε ότι η δημοφιλία της πρόσφατης στρατιωτικής δράσης θα περάσει γρήγορα.

«Το αντίκτυπο διεθνών θεμάτων στην εγχώρια πολιτική της Τουρκίας είναι βραχυπρόθεσμο», δηλώνει ο Τ. Σ. Μπαικάν, βοηθός καθηγητής στο πανεπιστήμιο Kirklareli. «Προβλήματα που αφορούν το κράτος δικαίου, την οικονομία – αργά ή γρήγορα το κοινό θα επιστρέψει στη συζήτηση αυτών των θεμάτων».

© The Financial Times Limited 2019. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation