Την έσχατη λύση των ομολόγων για αποπληρωμή – σε όσους φυσικά το επιθυμούν – των χρεών για δημόσια έργα, η εξόφληση των οποίων καθυστερεί πέραν κάθε προηγούμενου, πρότεινε ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ Γεώργιος Βλάχος, κατά τη διάρκεια του ανοικτού Διοικητικού Συμβουλίου που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.

«Είναι, όπως διαφαίνεται, ο μόνος τρόπος να απεμπλακούν οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις από την κρίση που μαστίζει ολόκληρο τον κλάδο και οδηγεί σε επικίνδυνη απαξίωση ένα παραγωγικό δυναμικό, το οποίο είναι αναγκαίο – όπως όλοι αναγνωρίζουν – για να εξασφαλιστεί η ανάπτυξη στη χώρα» είπε χαρακτηριστικά.

Η ανοικτή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου αποτέλεσε, χάρη στη συμμετοχή εκπροσώπων των κομμάτων, του ΤΕΕ, των κλαδικών συλλόγων και πλήθους εργοληπτών από όλη τη Βόρεια Ελλάδα, ένα «βήμα» ουσιαστικού διαλόγου.

Ο πρόεδρος του ΣΑΤΕ στάθηκε ιδιαίτερα σε ζητήματα, όπως: 

*  Οι αναθέσεις έργων, όπως, επίσης, οι αναθέσεις με διαδικασίες κατεπείγοντος, έχουν καταστεί μόνιμη πληγή για τον κατασκευαστικό κλάδο. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τη διαδικασία του κατεπείγοντος το καλοκαίρι του 2009 ανατέθηκαν έργα στις πυρόπληκτες περιοχές του 2007 ! Το τελευταίο διάστημα ανατίθενται έργα, με νέες, αλλά και συμπληρωματικές συμβάσεις, για την Εγνατία, η οποία υποτίθεται έχει ολοκληρωθεί. 

*  Η καθυστέρηση στην αποπληρωμή των έργων έχει προσλάβει δραματικές διαστάσεις για τις περισσότερες κατασκευαστικές επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης, καθώς δεν μπορούν να αποπληρώσουν δάνεια και άλλες υποχρεώσεις, ενώ δεν διαβλέπουν προοπτική για ανάληψη κάποιου έργου. 

* Σε κατάρρευση οδηγούνται πολλές από τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις και λόγω του συγκεκριμένου συστήματος μειοδοσίας στις δημοπρατήσεις έργων, το οποίο έχει αποδειχτεί ανίκανο να λειτουργήσει υπέρ των έργων και του κοινωνικού συνόλου, αφενός γιατί δεν υπάρχουν ουσιαστικές μελέτες και επίβλεψη στα έργα, ενώ οι επιχειρήσεις – μόνο και μόνο για να αναλάβουν κάποιο έργο και να επιζήσουν προσωρινά – καταφεύγουν σε μεγάλες εκπτώσεις, θέτοντας σε κίνδυνο τα έργα, αλλά και την επιβίωση των εταιρειών. 

*  Η διαφάνεια σε όλες τις φάσεις σχεδιασμού και υλοποίησης των έργων, συνιστά μονόδρομο και προς αυτή την κατεύθυνση ο ΣΑΤΕ έχει προ πολλού ζητήσει να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες του διαδικτύου και των ηλεκτρονικών εφαρμογών, μέσω των οποίων θα πρέπει να γίνονται οι δημοπρατήσεις των έργων, η παρακολούθηση υλοποίησής τους και όλα αυτά με δυνατότητα πρόσβασης από όλους τους πολίτες, ώστε να αποτραπεί κάθε απόπειρα παρατυπιών και να αποσβεστεί οριστικά η μομφή περί ενός κλάδου στον οποίο κυριαρχεί η διαπλοκή.

Η πρ. βουλευτής και υποψήφια με το ΠΑΣΟΚ Εύα Καϊλή συντάχθηκε με τις απόψεις του προέδρου του ΣΑΤΕ, υπογραμμίζοντας ότι «ο κατασκευαστικός κλάδος είναι ο μόνος που μπορεί να μας βγάλει από την οικονομική κρίση».

Απαιτείται ένα οργανωμένο σχέδιο αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, για το οποίο διαπιστώνεται πολύ μικρή απορροφητικότητα αν και βρισκόμαστε στον τρίτο χρόνο υλοποίησής του, κάλυψη του ελλείμματος στις διαδικασίες, άμεση ανάθεση ουσιαστικών μελετών, η έλλειψη των οποίων δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα, ενώ, όπως τόνισε, «χρειάζονται πολλά μικρά και μεσαία έργα, τα μεγάλα δεν φτάνουν», για να βγούμε από την κρίση.
 
Πρόσθεσε, επίσης, ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα οργανωμένο πρόγραμμα αστικής ανάπτυξης, ώστε να ξεπεραστεί το πρόβλημα της οικοδομής και, οπωσδήποτε, άμεση αποπληρωμή των χρεών προς τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις για να στηθούν πάλι εργοτάξια. «Πάνω απ’ όλα – είπε χαρακτηριστικά – χρειάζεται σχέδιο, γιατί οι μηχανικοί έχουν μάθει να εργάζονται με σχέδιο».

Ο πρ. βουλευτής και υποψήφιος με το ΠΑΣΟΚ Γιάννης Μαγκριώτης αναφέρθηκε στη συστηματική, τα τελευταία χρόνια, μείωση του ΠΔΕ, που σωρευτικά στέρησε τον τομέα των έργων από πιστώσεις άνω των 15 δισ. ευρώ.

Άσκησε κριτική για τις συμβάσεις παραχώρησης και ιδιαίτερα για τις ΣΔΙΤ, υποστηρίζοντας πως αν το κόμμα του σχηματίσει κυβέρνηση θα προχωρήσει σε άμεση επαναδιαπραγμάτευση, ώστε να εξασφαλιστούν πιστώσεις που τις έχουν υπολογίζει ότι θα επαρκούν για ένα πρόγραμμα μικρών και μεσαίων έργων ως το 2015.

Καυτηρίασε τη στάση της κυβέρνησης στο θέμα της υποθαλάσσιας Θεσσαλονίκης, υποστηρίζοντας ότι καθώς η σύμβαση βαίνει προς διάλυση, το κράτος θα υποχρεωθεί να καταβάλλει αποζημιώσεις στις κατασκευαστικές επιχειρήσεις στο ύψος που θα έφτανε η συμμετοχή του στο έργο ! Αυτό, όπως είπε, υποδηλώνει ότι δεν έγινε σωστός σχεδιασμός και δεν λήφθηκαν υπόψη οι αντιρρήσεις που υπήρχαν γι’ αυτό το έργο.

Τόνισε ότι «είναι ανάγκη το ΠΔΕ να αυξηθεί στο 5% του προϋπολογισμού, γιατί μόνο έτσι είναι δυνατόν να προκύψει ανάπτυξη στη χώρα» και στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να στηριχτούν, κυρίως, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Σε ότι αφορά την οικοδομή θα πρέπει να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για ανακατασκευή του οικοδομικού πλούτου, που διασφαλίζει τον βιοκλιματικό χαρακτήρα και την περαιτέρω αντισεισμική θωράκιση του οικοδομικού πλούτου της χώρας. Τέλος, τάχθηκε υπέρ μιας γενναίας και μετά από διάλογο αλλαγή ή προσαρμογή της νομοθεσίας σε ότι αφορά τα έργα.

Ο πρ. υφυπουργός και υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία Γιώργος Ορφανός παραδέχθηκε πως η διασπορά των έργων, έναντι της συγκέντρωσης σε λίγους, συνιστά τον καλύτερο τρόπο για την ανόρθωση της οικονομίας.
 
Επεσήμανε πως ο κλάδος πάσχει και εξαιτίας των ιδιαίτερα χαμηλών τιμολογίων που ισχύουν στα δημόσια έργα, ενώ για τις ΣΔΙΤ υπογράμμισε ότι «πρόκειται για ένα καλό εργαλείο στην υλοποίηση των έργων, πλην, όμως, θα πρέπει να το ξαναδούμε, ιδίως ως προς το μέγεθος των έργων στα οποία θα το χρησιμοποιήσουμε». Γενικότερα, ο κ. Ορφανός, δέχθηκε ότι υφίστανται τα προβλήματα που έχει επισημάνει ο ΣΑΤΕ, ενώ συμφώνησε ως προς την κατεύθυνση που θα πρέπει να πάρουν οι λύσεις.

Στην κρίση που βιώνει ο κατασκευαστικός κλάδος, με όλες τις παρενέργειες που έχει αυτή στην οικονομία της χώρας και την ανεργία αναφέρθηκαν, ακόμη, ο πρόεδρος του Περιφερειακού Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας του ΤΕΕ Αναστάσιος Κονακλίδης, ο αντιπρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης, σχεδόν όλα τα μέλη του Δ.Σ. του ΣΑΤΕ και πολλοί από τους εργολήπτες που μετείχαν στη συνεδρίαση, ενώ στα ασφαλιστικά ζητήματα, μετά την ενοποίηση του ΤΣΜΕΔΕ στο ΕΤΑΑ αναφέρθηκε εκτενώς ο Πρόεδρος του Τομέα Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του ΕΤΑΑ Ιωάννης Γαμβρίλης.

Τέλος, πολλοί από τους ομιλητές στάθηκαν εμφαντικά στην αναγκαιότητα της ενοποίησης των πέντε εργοληπτικών οργανώσεων σε μια, υπογραμμίζοντας ότι η πολυδιάσπαση του κλάδου συνιστά σήμερα ένα επιπλέον πρόβλημα που θα πρέπει να επιλυθεί. Με ιδιαίτερη έμφαση σ’ αυτή την κατεύθυνση μίλησε ο πρ. πρόεδρος του ΣΑΤΕ Χαράλαμπος Αγγέλου.