Η Standard & Poor's επιβεβαίωσε την αξιολόγηση Β-/Β για την Ελλάδα, με σταθερό outlook. Ο οίκος θεωρεί πως η ελληνική οικονομία εξισορροπείται, όπως φαίνεται και από το μειωμένο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, από την αξιοσημείωτη προσαρμογή του προϋπολογισμού και από τη βελτιωμένη ανταγωνιστικότητά της.
Ωστόσο, το χρέος της γενικής κυβέρνησης και το εξωτερικό χρέος της οικονομίας παραμένουν τεράστια.
Η S&P θεωρεί πως τα κράτη μέλη της Ε.Ε. παραμένουν αποφασισμένα να διατηρήσουν την Ελλάδα στην ευρωζώνη και ως εκ τούτου επιβεβαιώνει την αξιολόγηση B-/B για τη χώρα μας.
Το outlook είναι σταθερό κι ο οίκος κάνει λόγο για προσήλωση της κυβέρνησης στη δημοσιονομική και στη διαρθρωτική προσαρμογή, αλλά και για οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις.
Συγκεκριμένα, η S&P αναφέρει στη σχετική της ανακοίνωση: "Η μακροπρόθεσμη αξιολόγηση «Β-» για την Ελλάδα αντικατοπτρίζει την άποψή μας για τις αβέβαιες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης, το υψηλό -αν και με μακροπρόθεσμες ημερομηνίες αποπληρωμής- κρατικό χρέος και τη σημαντική θέση εξωτερικού χρέους. Παράλληλα, η αξιολόγηση στηρίζεται στο συγκριτικά υψηλό (αν και ακόμη βαίνει μειούμενο) κατά κεφαλήν ΑΕΠ, στις σημαντικές διαρθρωτικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις και στις μεγάλες πιστωτικές γραμμές που δίνονται υπό προϋποθέσεις από την ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο".
Ο οίκος αξιολόγησης συνεχίζει: "Εκτιμούμε ότι το πραγματικό ΑΕΠ θα μειωθεί 4% το 2013 και 1% το 2014 καθώς μειώνεται το διαθέσιμο εισόδημα από την περαιτέρω μείωση της απασχόλησης, την υποχώρηση των μισθών, τις φορολογικές αυξήσεις και τη σοβαρή μείωση του προϋπολογισμού εν μέσω πιστωτικής συρρίκνωσης. Εκτιμούμε ότι οι επενδύσεις θα συνεχίσουν να σημειώνουν πτώση καθώς οι εγχώριες τράπεζες θα συγκρατούν τη χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα οι επιχειρήσεις προχωρούν σε απομόχλευση. Παράλληλα, όμως, πιστεύουμε ότι η οικονομία εξισορροπείται. Εκτιμούμε ότι το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα μειωθεί στο 1% του ΑΕΠ το 2013, από σχεδόν 15% το 2008, με σημαντική κάμψη των εισαγωγών και χαμηλότερες πληρωμές σε τόκους μετά τις δύο αναδιαρθρώσεις χρέους το 2012. Μεσοπρόθεσμα, αναμένουμε ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών θα ενισχυθεί σταδιακά, ως αποτέλεσμα του συνεχιζόμενου επαναπροσανατολισμού της οικονομίας προς την εξωτερική ζήτηση. Εκτιμούμε ότι αυτό θα γίνει καθώς η παρούσα αδύναμη πορεία των εξαγωγών θα ενισχυθεί με τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, ειδικότερα εάν συνοδεύεται από πολιτική σταθερότητα".
Η S&P σημειώνει ακόμα: "Οι έντονες οικονομικές πιέσεις και η εφαρμογή της νέας νομοθεσίας για την αγορά εργασίας καταργούν προηγούμενες ακαμψίες στους μισθούς. Σημειώνουμε ότι από το 2010 συνολικά το κόστος εργασίας στην Ελλάδα μειώθηκε σημαντικά. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο δείκτης ανταγωνιστικότητας το δεύτερο τρίμηνο του 2013 βάσει του μοναδιαίου κόστους εργασίας ήταν σχεδόν 3% χαμηλότερος από τα επίπεδα του 2000, που αποκαθιστά και με το παραπάνω τη χαμένη ανταγωνιστικότητα των τιμών προ της κρίσης.
Εκτιμούμε ότι οι πτωτικές πιέσεις στους ονομαστικούς μισθούς θα ωθήσουν περαιτέρω την ανεργία στο 28,5% μέχρι τα τέλη του 2014 - πρόβλεψη που εξαρτάται εν μέρει από το πότε θα υλοποιηθούν οι απολύσεις στο δημόσιο. Από το 2010, οι ονομαστικοί μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έχουν μειωθεί στην Ελλάδα περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, συμπεριλαμβανομένων και των χωρών της Βαλτικής, εξέλιξη που κατά την άποψή μας υπονομεύει την κοινωνική σταθερότητα".
"Θεωρούμε ότι η πρόοδος που σημειώνει η κυβέρνηση στη μείωση του ελλείμματος του προϋπολογισμού είναι σημαντική. Εκτιμούμε ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα μειωθεί περίπου στο 4% του ΑΕΠ φέτος από 15,6% το 2009, εν μέρει λόγω της μείωσης των πληρωμών για τόκους μετά την αναδιάρθρωση του χρέους τον προηγούμενο χρόνο - που πιθανότατα θα οδηγήσει σε μικρό πρωτογενές πλεόνασμα. Τονίζουμε ότι δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, στην υγεία και στα δημόσια έσοδα και πως η διαδικασία ιδιωτικοποιήσεων είναι αργή. Πάντως, εάν η κυβέρνηση πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα φέτος, τότε μπορεί να πυροδοτήσει επιπλέον χαλάρωση των όρων δανεισμού από τους επίσημους πιστωτές. Αυτό θα μπορούσε να τη βοηθήσει στη μείωση ή ακόμη και στον εκμηδενισμό του χρηματοδοτικού κενού που έχει αναγνωριστεί για την περίοδο 2015-2016".
"Παρά την αναδιάρθρωση του χρέους και τη σημαντική χαλάρωση των όρων δανεισμού από τους επίσημους δανειστές, εκτιμούμε ότι το καθαρό κρατικό χρέος θα αγγίζει το 170% την περίοδο 2013-2015. Αυτό θα εξαρτηθεί από τη συμμόρφωση της Ελλάδας με τους στόχους του οικονομικού προγράμματος που έχουν θέσει η Ε.Ε. και το ΔΝΤ, όπου συμπεριλαμβάνεται και η δυνατότητα της κυβέρνησης να δημιουργήσει έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις, αλλά και η πορεία της οικονομικής ανάπτυξης", καταλήγει ο οίκος.
Το outlook
Το σταθερό outlook εξισορροπεί, κατά την εκτίμηση της S&P, την αποφασιστικότητα των κρατών-μελών της Ε.Ε. να διατηρήσουν την Ελλάδα στην ευρωζώνη, με την προσήλωση της ελληνικής κυβέρνησης σε μια δημοσιονομική και διαρθρωτική προσαρμογή εν μέσω οικονομικών και πολιτικών προκλήσεων. Η S&P εκτιμά πως η κυβέρνηση θα εφαρμόσει το πρόγραμμα της τρόικας και υποθέτει πως δεν θα υπάρξει περαιτέρω αναγκαστική ανταλλαγή ομολόγων.
Όπως επισημαίνει, θα μπορούσε να αυξήσει τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση για την Ελλάδα εάν η κυβέρνηση τηρούσε πλήρως το πρόγραμμα διάσωσης, αποκαθιστώντας έτσι την προβλεψιμότητα της λήψης αποφάσεών της αλλά και συμβάλλοντας σε μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη και βελτίωση των προοπτικών για βιώσιμη εξυπηρέτηση του χρέους της.
Από την άλλη πλευρά, η αξιολόγηση της χώρας μπορεί να υποβαθμιστεί εάν θεωρηθεί ότι υπάρχει πιθανότητα αναγκαστικής ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων λόγω περαιτέρω επιδείνωσης της πολιτικής κατάστασης ή απόσυρσης της προγραμματισμένης στήριξης από τον επίσημο τομέα.
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ | 2011 | 2012 | 2013e | 2014f | 2015f |
Ονομαστικό ΑΕΠ ($ δισ.) | 290 | 249 | 240 | 236 | 239 |
Κατά κεφαλήν ΑΕΠ ($) | 26,107 | 22,376 | 21,567 | 21,245 | 21,564 |
Μεταβολή ΑΕΠ (%) | (7.1) | (6.4) | (4.1) | (1.0) | 1.1 |
Έλλειμμμα/ΑΕΠ (%) | (9.6) | (10.0) | (3.9) | (3.3) | (2.2) |
Χρέος/ΑΕΠ (%) | 170.3 | 156.9 | 175.5 | 178.7 | 176.9 |
Πληθωρισμός (%) | 3.3 | 1.5 | (1.0) | (0.5) | 0.5 |