Πώς η κλιματική αλλαγή φέρνει περισσότερες καταστροφές στην Ελλάδα

Σχέδιο για αντιμετώπιση συνδυασμών από φυσικές καταστροφές, συνεργασία μεταξύ επιστημόνων και επιχειρησιακών φορέων, αλλά και εκπαίδευση/ενημέρωση των πολιτών χρειάζεται η χώρα. Τα συμπεράσματα εκδήλωσης του ΤΕΕ.

Πώς η κλιματική αλλαγή φέρνει περισσότερες καταστροφές στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα θα έχουμε λιγότερες πυρκαγιές, οι οποίες, όμως, θα έχουν περισσότερο καταστροφικά αποτελέσματα» υποστήριξε χθες ο κ. Χρήστος Ζερεφός, Ακαδημαϊκός, Επόπτης του Κέντρου Ερεύνης Φυσικής της Ατμοσφαίρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών.

Κατά τη διάρκεια παρέμβασης σε εκδήλωση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) για τις φυσικές καταστροφές, ο κ. Ζερεφός υποστήριξε πως η χώρα μας πλήττεται ήδη από την κλιματική αλλαγή, με αύξηση των περιόδων ξηρασίας σε Δυτική Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα, αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κ.λπ. Μάλιστα, στην Ελλάδα μέχρι το 2050 θα αυξηθεί κατά 20 ημέρες τον χρόνο η μέγιστη διάρκεια της ξηρής περιόδου σε Ανατολικά Ηπειρωτικά και τη Βόρεια Κρήτη, ενώ μέχρι το τέλος του αιώνα η αύξηση θα είναι 40 ημέρες ετησίως.

«Το κλίμα δεν ευθύνεται για όλα, αλλά για το 30%», εξήγησε ο κ. Ζερεφός, ο οποίος θεωρεί πως «ο κόσμος δεν έχει μάθε να ζει με ακραία καιρικά φαινόμενα», που θα αυξηθούν στα επόμενα χρόνια. Γι’ αυτό απαιτούνται δύο πρωτοβουλίες, όπως είπε: «Σύμπνοια μεταξύ αυτών που έχουν τις τύχες μας στα χέρια τους», ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος σχεδιασμός και «καλή γνώση του αντικειμένου».

«Το αντικείμενο της σεισμολογίας, το απέδειξε ο ΟΑΣΠ (ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας), μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε με επιτυχία, είτε με ανθεκτικές κατασκευές, είτε με ενημέρωση του κόσμου». Όμως, κατά τον κ. Ζερεφό, δεν συμβαίνει το ίδιο με άλλες φυσικές καταστροφές καθώς «τα Πολυτεχνεία δεν έχουν βάλει μαθήματα σχετικά με το τι γίνεται στο περιβάλλον».

Η μέγιστη θερμοκρασία στη χώρα μας έχει αυξηθεί πάνω από τέσσερις βαθμούς τα τελευταία 100 χρόνια. Ο αριθμός των ημερών με θερμοκρασία υπό το μηδέν έχει μειωθεί από 100 τον χρόνο την περίοδο 1900-1920 σε μόλις 20 τον χρόνο την περίοδο 1990-2015! Ταυτόχρονα οι καύσωνες από μία φορά κάθε τρία χρόνια συμβαίνουν μία φορά κάθε δύο χρόνια. Από την κλιματική αλλαγή πλήττονται κυρίως η Πελοπόννησος και η Στερεά Ελλάδα, στις οποίες εντοπίζονται και τα πρώτα προβλήματα με το νερό.

Ο κ. Ζερεφός είπε, πάντως, πως υπάρχουν και θετικά από την κλιματική αλλαγή. Για παράδειγμα, θα αυξηθεί η ταχύτητα του ανέμου στο Αιγαίο, «με ό,τι σημαίνει αυτό για την αιολική ενέργεια», ενώ «το ίδιο πλούσιοι είμαστε και στην ηλιακή ενέργεια (παράγει 500 έως 600 Watt ανά τετραγωνικό μέτρο). Αναρωτήθηκε «πώς θα επέλθει η σύμπνοια στους Έλληνες να αποδεχθούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ)».

Κατέληξε πως η χώρα απειλείται από την αλληλεπίδραση πολλών φυσικών καταστροφών (σεισμός, πλημμύρα, ξηρασία, τσουνάμι κ.ά.) και πως επειδή «τα μαθήματα που πήραμε ήταν πικρά, καλό είναι οι μηχανικοί να ξαναδούν την όλη κατασκευή με το πρίσμα που την έβλεπε ο Ντα Βίντσι», δηλαδή με πιο ανοικτό μυαλό.

Ο καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του Ε.Κ.Π.Α. και πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμιος Λέκκας μίλησε για τα στοιχεία του ΟΗΕ που δείχνουν διεθνώς «αυξανόμενη συχνότητα φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών» και «εκθετική αύξηση των καταστροφών». Όπως είπε, «έχουμε αυξήσει τη γνώση και επιστήμη, αλλά τα αποτελέσματα των φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών αυξάνονται με εκθετικούς ρυθμούς. Είναι ένα παράδοξο».

Ο κ. Λέκκας ανέφερε σειρά διεθνών παραδειγμάτων με φυσικές καταστροφές προκειμένου να τονίσει την ανάγκη για καλύτερη συνεργασία μεταξύ επιστημόνων, επιχειρησιακών φορέων και κατοίκων (π.χ. όπως συνέβη με την έγκαιρη και οργανωμένη εκκένωση συγκεκριμένων περιοχών της Χαβάης έπειτα από πρόσφατη ενεργοποίηση ηφαιστείου), τη δράση εθελοντικών ομάδων (όπως συνέβη στον περυσινό μεγάλο σεισμό στο Μεξικό, όπου δημιουργήθηκαν ομάδες εθελοντών με 500-1.000 ανθρώπους που επιχειρούσαν σε κάθε κτίριο που είχε καταρρεύσει). 

Ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ είπε πως είναι τεράστιο το θέμα της έγκαιρης προειδοποίησης π.χ. σε περιπτώσεις σεισμών καθώς και της εκπαίδευσης των πολιτών «σε κάθε μία από τις φυσικές καταστροφές, για να έχουμε ασφαλή διαβίωση». Αναφέρθηκε στο παράδειγμα της πρόσφατης φωτιάς στο Μάτι, όπου «όλοι πήραν τα αμάξια, όλοι μπλοκαρίστηκαν και οι περισσότεροι θάνατοι ήταν μέσα στα αυτοκίνητα». Τόνισε πως «δεν έχουμε κανονισμό για τις πυρκαγιές, αντίστοιχο του αντισεισμικού κανονισμού, ώστε τουλάχιστον να υπάρχουν ειδικές προδιαγραφές για τις κατασκευές που κτίζονται μέσα ή κοντά σε δάση».

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός τόνισε πως με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο παραγωγής των δημοσίων έργων στην Ελλάδα, «δεν μπορούμε να κάνουμε ποτέ τα επείγοντα έργα υποδομές. Οι προσφυγές διαρκούν περισσότερο από τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου».

Όπως είπε, «πριν από ένα χρόνο πνίγηκε η Μάνδρα και χρειάστηκε ένας ολόκληρος χρόνος για να καταλήξουμε να γίνει μια ανάθεση και να προχωρήσουν αντιπλημμυρικά έργα». Ο κ. Στασινός πρότεινε «να χαρακτηριστούν και να καταταγούν όλα τα επείγοντα έργα ως έργα προτεραιότητας κατ’ εφαρμογή των βασικών προβλέψεων του Συντάγματος. Να καθιερωθεί ειδική διαδικασία fast track για την προκήρυξη και ανάθεσή τους, που θα διαρκεί το πολύ τρεις μήνες».

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v