Γολγοθάς αποδεικνύεται ο δρόμος για τον ψηφιακό χάρτη

Σε βάθος χρόνου και όχι εντός διετίας, όπως αρχικά είχε εκτιμηθεί από κυβερνητικά στελέχη, θα είναι έτοιμος ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης, μέσου του οποίου ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να έχει πρόσβαση στα γεωχωρικά δεδομένα ανά την επικράτεια και να γνωρίζει εκ των προτέρων που μπορεί να επενδύσει.

Στην καλύτερη των περιπτώσεων, όπως αναφέρουν γνώστες του θέματος, ο Χάρτης, αν δεν επιταχυνθούν οι διαδικασίες από τη δημόσια διοίκηση, θα είναι λειτουργικός μετά από την παρέλευση τετραετίας από τη στιγμή που θα ξεκινήσει να δημιουργείται. Και το πότε θα ξεκινήσει το "χτίσιμό" του παραμένει αυτή τη στιγμή, ερώτημα.

Παρότι η δημιουργία του Χάρτη έλαβε από την κυβέρνηση το χαρακτήρα του επείγοντος, ως εργαλείο απαραίτητο για την προσέλκυση επενδύσεων και νομοθετήθηκε με το ν. 4635/2019, εντούτοις ένα μήνα από τη δημοσίευση του νόμου στο ΦΕΚ (30/10/2019), δεν έχει υπογραφεί ακόμη η Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία θα ανατεθεί η δημιουργία του.

Βάσει του άρθρου 5 του ν. 4635/2019 αρμόδιοι για την ανάπτυξη, τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη ορίζονται οι υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εθνικής Άμυνας και μπορούν να τον αναθέσουν σε υπηρεσία του Δημοσίου, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή και σε ιδιωτικό φορέα που έχει την αναγκαία τεχνογνωσία.

Ωστόσο, είναι γνωστό ότι Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης έχει προαποφασιθεί να δοθεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, καθώς η δημιουργία του, αποτελεί και πρόταση του φορέα. Ο σχεδιασμός για απ' ευθείας ανάθεση και όχι διαγωνιστική διαδικασία, έχει προκαλέσει τη δυσφορία ιδιωτών οι οποίοι υποστηρίζουν ότι διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία.

Σε κάθε περίπτωση η καθυστέρηση στην έκδοση της ΚΥΑ από τα συναρμόδια υπουργεία με την οποία θα ανοίξει ο δρόμος για τη δημιουργία του, κρίνεται από φορείς της αγοράς αδικαιολόγητη. Όπως αναφέρουν τα ίδια πρόσωπα, στην καλύτερη των περιπτώσεων η ΚΥΑ θα υπογραφεί έως το τέλος του έτους, ώστε από τις αρχές του 2020 να ξεκινήσουν οι δαιδαλώδεις διαδικασίες δημιουργίας του.

Πέραν όμως της ΚΥΑ, ενώ είναι προαποφασιμένο το έργο να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, ως αυτή τη στιγμή ουδείς γνωρίζει από ποιο επιχειρησιακό πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί. Μάλιστα επισημαίνεται, ότι ακόμα δεν είναι καν γνωστό το πόσο θα στοιχίσει.

Ακόμα και όταν αποφασιστεί το πρόγραμμα στο οποίο θα ενταχθεί, οι διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθηθούν, είναι χρονοβόρες. Συγκεκριμένα, η αρμόδια διαχειριστική αρχή του προγράμματος πρέπει να δημιουργήσει ειδική πρόσκληση στην οποία το ΤΕΕ να υποβάλλει αίτηση και να καταθέσει τεχνικό δελτίο που να πληροί τους όρους της πρόσκλησης. Στη συνέχεια θα πρέπει να υπογραφεί η σύμβαση χρηματοδότησης και να αρχίσει να στήνεται η πλατφόρμα.

Αρχίζει και ο ... Γολγοθάς

Σύμφωνα με τους ίδιους παράγοντες, οι παραπάνω διαδικασίες, φαντάζουν απλές, αν ληφθεί υπόψη τι θα πρέπει να ακολουθήσει στη συνέχεια. Και η κυριότερη πρόκληση, είναι η μετάπτωση των γεωχωρικών δεδομένων στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη. Μάλιστα επισημαίνεται ότι μεγάλο τμήμα των υφιστάμενων γεωχωρικών δεδομένων, είναι... λάθος (οπότε θα πρέπει να διορθωθούν) ή βρίσκονται σε έντυπη μορφή, οπότε θα πρέπει να ψηφιοποιηθεί. Διαδικασίες καθόλου εύκολες και άγνωστης χρονικής διάρκειας.

Ειδικότερα, όπως ορίζει ο νόμος "οι φορείς του δημοσίου τομέα που κατέχουν γεωχωρικά δεδομένα, στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς τους υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ακρίβεια και την επικαιροποίηση σε πραγματικό χρόνο των γεωχωρικών δεδομένων. Επίσης, θα πρέπει να μεριμνήσουν για τη μετατροπή σε ψηφιακή μορφή του συνόλου των γεωχωρικών τους δεδομένων".

Στους φορείς του δημόσιου τομέα που κατέχουν γεωχωρικά δεδομένα, συμπεριλαμβάνονται ενδεικτικά το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς και το Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Στα γεωχωρικά δεδομένα εντάσσονται ιδίως πληροφορίες ως προς:

- Όρους και περιορισμούς δόμησης

- Χρήσεις γης

- Σχέδια πόλεων

- Ρυμοτομικές και οικοδομικές γραμμές

- Γεωτεμάχια κτηματολογίου (μόνον εφόσον περιλαμβάνονται οι περιοχές όπου οι πρώτες εγγραφές έχουν οριστικοποιηθεί)

- Δάση και δασικές εκτάσεις (μόνον εφόσον περιλαμβάνονται σε δασικούς χάρτες που έχουν κυρωθεί και οριστικοποιηθεί)

- Περιοχές του δικτύου Natura 2000 ή περιοχές προστασίας ειδικών οικοτόπων

- Ζώνες αιγιαλού, παραλίας και λιμένα

- Ύδατα, υδατορέματα, υγρότοπους, όχθες πλεύσιμων ποταμών και μεγάλων λιμνών

- Αρχαιολογικούς χώρους ή ιστορικούς τόπους

- Παραδοσιακούς οικισμούς, παραδοσιακά σύνολα ή προστατευόμενους χώρους

- Ειδικά σχέδια χωροθέτησης περιοχών παραγωγικών δραστηριοτήτων, περιλαμβανομένων και των ειδικών σχεδίων χωρικής ανάπτυξης (όπως ΒΕΠΕ, ΕΣΧΑΔΑ, ΕΣΧΑΣΕ).

Η πιλοτική λειτουργία

Όπως σημειώνουν οι ίδιοι παράγοντες, η πολυπλοκότητα του έργου είναι πολύ μεγάλη, γι' αυτό άλλωστε έχει προβλεφθεί και η διετής περίοδος πιλοτικής λειτουργίας σε τουλάχιστον πέντε δήμους τριών περιφερειών της χώρας. Το διάστημα αυτό κρίνεται επιβεβλημένο ώστε να διαπιστωθούν και επιδιορθωθούν οι όποιες δυσλειτουργίες καταγραφούν.

Το ποιοι θα είναι οι δήμοι που θα επιλεγούν, παραμένει άγνωστο, καθώς το σύστημα θα εφαρμοστεί (πιλοτικά) στις περιοχές που θα κριθούν ως οι "πιο έτοιμες". Πάντως αυτή τη στιγμή, κανένας δήμος δεν είναι έτοιμος. Όχι λόγω ευθύνης των δημοτικών αρχών, αλλά λόγω έλλειψης γεωχωρικών δεδομένων, κάτι για το οποίο είναι υπεύθυνοι οι αρμόδιοι φορείς που προαναφέρθηκαν.