Αγορά εργασίας: Γιατί «πήραν κεφάλι» οι απολύσεις τον Σεπτέμβριο

Ήπια αλλά ενδεικτική της έντονης εποχικότητας αλλά και της στενότητας της αγοράς εργασίας, μείωση των θέσεων εργασίας παρουσίασε η αγορά εργασίας κατά τον περασμένο Σεπτέμβριο, μετά από 9 χρόνια συνεχούς αύξησης της απασχόλησης τον Σεπτέμβριο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», τον Σεπτέμβριο του 2025 χάθηκαν 9.196 θέσεις εργασίας. Από τον Ιούλιο έως και τον Σεπτέμβριο, η απασχόληση παρουσιάζει μείωση για τρεις συνεχόμενους μήνες -κάτι που είχε να συμβεί εδώ και σχεδόν έναν χρόνο.

Ωστόσο, και παρά τις αρνητικές ενδείξεις, η συνολική εικόνα δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία. Το συνολικό ισοζύγιο για το 9μηνο του 2025, Ιανουάριος - Σεπτέμβριος, παραμένει θετικό, με τη δημιουργία 308.105 νέων θέσεων εργασίας, γεγονός που δείχνει πως η αγορά σταθεροποιείται, με τη μείωση στις προσλήψεις τους τελευταίους μήνες να αντανακλά περισσότερο μια μεταβατική περίοδο εξυγίανσης.

Και αυτό γιατί, με τη σταδιακή επέκταση της ψηφιακής κάρτας, σχεδόν σε 265.000 επιχειρήσεις και 1,5 εκατ. εργαζόμενους, βλέπουμε πλέον τα στοιχεία να αντικατοπτρίζουν την πραγματική απασχόληση κι όχι απλώς τις… δηλώσεις.

Τι σημαίνει αυτό; Η ψηφιακή κάρτα εργασίας, το εργαλείο που καταγράφει πλέον με ακρίβεια τις ώρες εργασίας κάθε εργαζομένου, καθιστά πλέον πρακτικές του παρελθόντος, σύμφωνα με τις οποίες πολλές επιχειρήσεις δήλωναν εργαζομένους ως μερικής απασχόλησης ενώ στην πράξη δούλευαν πλήρες ωράριο, αδύνατες.

Έτσι, εμφανίζονται λιγότερες «πλασματικές» προσλήψεις αλλά περισσότερες νόμιμες και ασφαλισμένες θέσεις εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό πως από τις 308.105 νέες θέσεις που δημιουργήθηκαν στο 9μηνο, το 55% αφορά συμβάσεις πλήρους απασχόλησης, παρότι τον Σεπτέμβριο είχαμε το 52% να αφορά μερική και εκ περιτροπής εργασία.

«Οι ίδιοι άνθρωποι συνεχίζουν να εργάζονται», εξηγούν οι ειδικοί που παρακολουθούν την εφαρμογή του μέτρου και συμπληρώνουν πως πλέον «δηλώνονται όπως πραγματικά εργάζονται».

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Εργασιακών Σχέσεων Νίκο Μηλαπίδη, τρεις είναι οι βασικές παράμετροι των στοιχείων που δημοσιοποιήθηκαν από το πληροφοριακό σύστημα Εργάνη, για τον μήνα Σεπτέμβριο.

«Οι μεταβολές των τελευταίων μηνών είναι πράγματι αρνητικές αλλά εξαιρετικά μικρές» δηλώνει κι επισημαίνει πως «παρακολουθούμε τη σωρευτική πορεία του ισοζυγίου μέσα στο έτος, αντί των μηνιαίων, ώστε να μην εξάγουμε συμπεράσματα που ενδεχομένως να οφείλονται στην έντονη εποχικότητα που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία».

Συμπληρώνει, δε, άλλον έναν παράγοντα που εξηγεί την εικόνα που παρουσιάζουν τα στοιχεία του Εργάνη, αυτόν της στενότητας της αγοράς. «Καθώς η ανεργία μειώνεται με αυτούς τους ρυθμούς και η αγορά εργασίας στενεύει, περιμένουμε πως από εδώ και στο εξής οι μηνιαίες μεταβολές των ροών δεν θα είναι ιδιαίτερα μεγάλες (είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω) σε σχέση με τα προηγούμενα έτη», αναφέρει ο κ. Μηλαπίδης.

Και πράγματι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) που δημοσιεύθηκαν χθες, το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας τον Σεπτέμβριο σταθεροποιήθηκε σε 8,2% έναντι 9,7% τον Σεπτέμβριο του 2024, και του αναθεωρημένου προς τα πάνω 8,2% τον Αύγουστο του 2025.

Έτσι, και παρά το αρνητικό ισοζύγιο προσλήψεων - απολύσεων τους τελευταίους μήνες, οι ειδικοί εκτιμούν πως η αγορά παρουσιάζει και ένα «θετικό περιεχόμενο», την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας αλλά και τη νομοθετική διάταξη που προβλέπει φθηνότερες υπερωρίες για τους εργοδότες, χωρίς να χάνουν χρήματα οι εργαζόμενοι, καθώς μέσω αυτών φαίνεται να «ασπρίζουν» την γκρίζα ζώνη της εργασίας, περιορίζοντας την αδήλωτη απασχόληση και ενισχύοντας τη διαφάνεια.

Πρόκειται για ένα… μικρό βήμα προς μια πιο ειλικρινή οικονομία, με τον κ. Μηλαπίδη να επιβεβαιώνει πως στους κλάδους που εφαρμόζεται η ψηφιακή κάρτα εργασίας, οι επιχειρήσεις απασχολούν πλέον περισσότερους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση, όπως επίσης εμφανίζουν και αρκετούς μερικής απασχόλησης, τους οποίους δεν εμφάνιζαν καν, κατά τους μήνες αιχμής.

Όσο για τα υπόλοιπα στοιχεία του συστήματος Εργάνη, δείχνουν ότι οι μεγαλύτερες απώλειες προέρχονται από τους παραδοσιακά ευάλωτους στην έντονη εποχικότητα που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία, δηλαδή την εστίαση, όπου χάθηκαν 56.135 θέσεις, τα καταλύματα με απώλειες 23.212 θέσεων, μέσα σε έναν μήνα, το λιανικό εμπόριο με -7.311 και τη βιομηχανία τροφίμων με -5.559 θέσεις.

Η κάμψη συμπίπτει με το τέλος της τουριστικής περιόδου -μια περίοδο που, κάθε χρόνο, επαναφέρει τη συζήτηση για το πώς η εποχικότητα διαμορφώνει την ελληνική αγορά εργασίας. Κάτι που φαίνεται και από την περιφερειακή κατανομή.

Στα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, όπου ο τουρισμός είναι σχεδόν η μοναδική πηγή εισοδήματος, οι αριθμοί ήταν ενδεικτικοί: το Νότιο Αιγαίο κατέγραψε απώλειες 19.109 θέσεων ενώ η Κεντρική Μακεδονία και τα Ιόνια Νησιά ακολούθησαν με -9.967 και -9.862 θέσεις εργασίας, αντίστοιχα.