Μέσω αξιοποίησης ακινήτων το σχέδιο εξυγίανσης του Γηροκομείου Αθηνών

Σχέδιο εξυγίανσης του Γηροκομείου Αθηνών, το οποίο συσσωρεύει ληξιπρόθεσμα χρέη που ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ, κατέθεσε τον Αύγουστο η προσωρινή διοίκηση του ιδρύματος, που παρέμεινε από το 2016 ουσιαστικά «ακυβέρνητο» μετά την έκπτωση της προηγούμενης διοίκησης υπό τον Π. Μπούμπα.

Σημειώνεται ότι το 2020 ο τέως πρόεδρος του κοινωφελούς ιδρύματος και ακόμη δύο μέλη του Δ.Σ. κρίθηκαν ένοχοι για απιστία και υπεξαίρεση κληροδοτημάτων του Γηροκομείου και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, ωστόσο έως τον περασμένο Μάιο δεν είχε υπάρξει αντικατάσταση της διοίκησης ή διενέργεια εκλογών για την ανάδειξη νέων στελεχών διοίκησης (μια προσπάθεια το 2017 κηρύχθηκε άγονη).

Η εποπτεύουσα -βάσει νόμου- αρχή, δηλαδή ο Δήμος Αθηναίων, πρότεινε τον διορισμό προσωρινής διοίκησης, ο οποίος επικυρώθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών τον Μάιο του 2022 -παρά τις παρεμβάσεις μελών του σωματείου του ιδρύματος- με διάρκεια θητείας 8 μηνών και με βασικές αρμοδιότητες να διενεργήσει εκλογές για την ανάδειξη οριστικού εκλεγμένου προεδρείου και να συντάξει ένα σχέδιο εξυγίανσης του ιδρύματος.

Επικεφαλής ως πρόεδρος του προσωρινού Δ.Σ. τοποθετήθηκε ο Σπύρος Χαμακιώτης, ενώ τα υπόλοιπα μέλη συμπληρώνουν οι κ.κ. Γιάννης Βαρδινογιάννης (του Σήφη), Βάσω Γεννηματά, Άγγελος Λεντής, Γεράσιμος Ζαχαράτος, Γιώργος Πεταλωτής, Ασημίνα Φαναριώτου-Μητράκου, Δημήτρης Καινούργιος, Πανωραία Σπηλιοπούλου, Ευθυμία Καρποδίνη και Διονύσης Κυριακόπουλος.

Μέσω κληροδοτημάτων το Γηροκομείο Αθηνών διαθέτει σημαντική ακίνητη περιουσία, στην ενεργή διαχείριση της οποίας εξάλλου βασίζεται και η πρόταση εξυγίανσης, η οποία ωστόσο εγείρει αντιρρήσεις τόσο από την πλευρά των εργαζομένων όσο και από μερίδα των μελών του σωματείου, τα οποία αν και νομιμοποιούνται να διαχειριστούν το Γηροκομείο, δεν έχουν πρόσβαση στις εξελίξεις καθώς δεν έχουν πραγματοποιηθεί γενικές συνελεύσεις και οι απαιτούμενες αρχαιρεσίες για εκλογή οριστικής διοίκησης.

Σε κάθε περίπτωση, το σημερινό προσωρινό 11μελές διοικητικό συμβούλιο, το οποίο προτάθηκε από τον Δήμο Αθηναίων, έχει περιθώριο έως τη λήξη της θητείας του στις 5 Ιανουαρίου του 2023 να διενεργήσει εκλογές, ωστόσο, αν και εφόσον το σχέδιο εξυγίανσης εγκριθεί, πρακτικώς θα δεσμεύσει τη νέα διοίκηση στην υλοποίησή του.

Η διαδικασία και η πρόταση

Σύμφωνα με τον προσωρινό πρόεδρο του Δ.Σ. του ιδρύματος κ. Σπύρο Χαμακιώτη, η περιουσία του Γηροκομείου Αθηνών αφορά περίπου σε 850 ακίνητα και οικόπεδα, άγνωστης μέχρι στιγμής εύλογης αξίας. Σημειώνεται ότι το Γηροκομείο έχει να εκδώσει κάποιου είδους οικονομικό απολογισμό από το 2014.

Με βάση το νόμο 4262/2014 και ειδικότερα τα άρθρα 55 και 56, η εξυγίανση προνοιακών φορέων, όπως το Γηροκομείο Αθηνών, δεν υπόκεινται στον πτωχευτικό νόμο, αλλά δύνανται να καταρτίσουν σχέδιο οικονομικής εξυγίανσης, το οποίο αναλαμβάνει να εξετάσει ειδική επιτροπή υπηρεσιακών και πολιτικών παραγόντων του Υπουργείου Εργασίας. Το συγκεκριμένο όργανο με την ονομασία Παρατηρητήριο εκδίδει απλή γνώμη, η οποία τίθεται υπόψη των υπουργών Εργασίας και Οικονομικών, οι οποίοι δια της υπογραφής τους το εγκρίνουν οριστικά, ενώ το Παρατηρητήριο αναλαμβάνει να εποπτεύσει την ορθή τήρηση της διαδικασίας εξυγίανσης έως την ολοκλήρωσή της.

Η προσωρινή διοίκηση του Γηροκομείου κατέθεσε το σχέδιο εξυγίανσης στις 14 Αυγούστου, ωστόσο το Παρατηρητήριο συγκροτήθηκε σε σώμα στις 14 Οκτωβρίου 2022 και υποχρεούται κατά το νόμο να εκδώσει απόφαση εντός ενός μηνός.

Σύμφωνα με τον κ. Σπύρο Χαμακιώτη, έχει εξασφαλιστεί η συναίνεση του απαραίτητου 60% των πιστωτών, οι μεγαλύτεροι εκ των οποίων είναι ο ΕΦΚΑ και το Δημόσιο. Σε ερώτηση του Euro2day.gr για το αν υπάρχει τεκμηριωμένη συναίνεση των βασικών πιστωτών (που θα υποστούν και το σχετικό «κούρεμα»), ο κ. Χαμακιώτης ανάφερε πως εκ του νόμου εξασφαλίζεται καθώς οι παραπάνω πιστωτές έχουν διατηρήσει ακατάσχετους τους λογαριασμούς του ιδρύματος.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη του Γηροκομείου προς τον ΕΦΚΑ ανέρχονται σε 19,4 εκατ. ευρώ και σε 12,1 εκατ. ευρώ προς το Δημόσιο (φόροι, ΕΝΦΙΑ κ.λπ.), οι λοιπές υποχρεώσεις σε τρίτους πιστωτές στα 2,9 εκατ. ευρώ, προς τράπεζες 724 χιλ. ευρώ ενώ διατηρείται και υποχρέωση κάλυψης κληροδοτήματος ύψους 9 εκατ. ευρώ, το οποίο είχε καταχραστεί η διοίκηση Μπούμπα και οφείλει να αναπληρωθεί βάσει νόμου εντόκως.

Στο σκέλος των εργαζομένων, οι οφειλές που αναγνωρίζονται στο παρόν σχέδιο εξυγίανσης ανέρχονται σε 5,3 εκατ. ευρώ και οφείλουν (όπως ορίζει ο νόμος) να πληρωθούν ακέραια. Στον αντίποδα, ο πρόεδρος εργαζομένων στο Γηροκομείο Αθηνών Δ. Παπαχρήστου υποστηρίζει ότι η συνολική απαίτηση βάσει δικαστικής απόφασης ανέρχεται σε 8,6 εκατ. ευρώ.

Ερωτηθείς για τη συγκεκριμένη διαφορά, ο νυν πρόεδρος του Γηροκομείου υποστήριξε ότι μέρος της συνολικής απαίτησης έχει αποπληρωθεί μέσω κατασχέσεων επί μισθωμάτων του Γηροκομείου, αναπροσαρμόζοντας τις οφειλές στα 5,3 εκατ. ευρώ. Ο ίδιος δε, ερωτηθείς σχετικά, ανάφερε πως η διοίκηση διαθέτει την έγγραφη συναίνεση στο σχέδιο εξυγίανσης εκ μέρους των 83 εκ των 101 ενεργών εργαζομένων στο Γηροκομείο.

Αξιοποίηση

Σύμφωνα με το σχέδιο εξυγίανσης, οι πόροι που μπορεί να αντλήσει το Γηροκομείο θα προέλθουν κυρίως από τις μακροχρόνιες μισθώσεις ακινήτων και από τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση δυναμικότητας της μονάδας φροντίδας ηλικιωμένων.

Σημειώνεται ότι ανάμεσα στα 850 ακίνητα, περιλαμβάνονται «φιλέτα» όπως πολυκατοικία στη λεωφόρο Β. Σοφίας, ξενοδοχείο στο αθηναϊκό κέντρο και διαφιλονικούμενη έκταση 55 στρεμμάτων στο Μαρούσι (υπάρχει δικαστική διαμάχη με τον τοπικό δήμο).

Οι προβλέψεις του σχεδίου βασίζονται στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων (και μάλιστα τις μη αναθεωρημένες, αφού δεν υπάρχουν απολογισμοί - ισολογισμοί από το 2014), καθώς σύμφωνα με τον κ. Χαμακιώτη, «δεν υπήρξε ο χρόνος διενέργειας αποτίμησης από ανεξάρτητο αποτιμητή».

Στο παραπάνω πλαίσιο, στο σχέδιο υπολογίζεται ότι οι ενεργές μισθώσεις ακινήτων αντικειμενικής αξίας 37 εκατ. ευρώ αποδίδουν ενοίκια 2,5 εκατ. ευρώ (yield 7,2%) ενώ από το 2030 και μετά θα προστεθούν ακίνητα αντικειμενικής αξίας 5 εκατ. ευρώ, που μπορούν να αποφέρουν έσοδα 3,7 εκατ. ευρώ έως το 2037.

Για το μεγάλο πακέτο αδιάθετων ακινήτων, αντικειμενικής αξίας 68,8 εκατ. ευρώ, το σχέδιο που κατέθεσε η προσωρινή διοίκηση προβλέπει τη μακροχρόνια μίσθωση ή εκμετάλλευση (ο κ. Χαμακιώτης απέρριψε το ενδεχόμενο πώλησης, σημειώνοντας ωστόσο ότι «δεν απαγορεύεται»), με την πρόβλεψη είσπραξης κεφαλαίων ύψους 21 εκατ. ευρώ στην 4ετία 2023-2026.

Πέρα από την αποπληρωμή χρεών, το σχέδιο εξυγίανσης προβλέπει επένδυση 7,5 εκατ. ευρώ για την ανακαίνιση του Γηροκομείου, ώστε από 101 τρόφιμους να δύναται να φιλοξενήσει 551 άτομα, αυξάνοντας τα έσοδά του από 519 χιλ. ευρώ σε 5 εκατ. ευρώ σε βάθος χρόνου.

Το παραπάνω σχέδιο υποστηρίχθηκε συμβουλευτικά από την Grant Thornton, η οποία ωστόσο δεν επεκτάθηκε σε αναλύσεις ισολογισμών (ανύπαρκτων) αλλά και στην ανάλυση των οφειλών. Σημειώνει δε ότι «συνίσταται περαιτέρω ανάλυση από οικονομικούς, νομικούς ή χρηματοοικονομικούς αναλυτές, ώστε η λήψη οποιασδήποτε απόφασης να μη βασίζεται μόνο στην παρούσα έκθεση».