Μεγαλύτερη αυτονομία στην Σκωτία χαρίζει το Λονδίνο

Σε κινήσεις απόγνωσης στρέφεται η βρετανική κυβέρνηση, δέκα μόλις ημέρες πριν το κρίσιμο δημοψήφισμα της 18ης Σεπτεμβρίου για την ανεξαρτησία της Σκωτίας καθώς οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πλήρη ανατροπή του κλίματος με προβάδισμα για το στρατόπεδο του «Ναι».

Πραγματοποιώντας στροφή 180°, η βρετανική κυβέρνηση δηλώνει στο παρα πέντε ότι δέχεται να δώσει περισσότερη ανεξαρτησία στην Σκωτία εάν επικρατήσει το στρατόπεδο του «Όχι». Η είδηση αποκαλύπτεται από τον υπουργό Οικονομικών George Osborne, ο οποίος μιλώντας στο BBC, δήλωσε ότι οι Σκωτσέζοι θα αποκτήσουν ανεξαρτησία σε θέματα φορολογίας, δαπανών και κοινωνικής πρόνοιας. Σημειώνεται ότι μέχρι πρότινος ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον απέρριπτε το ενδεχόμενο εκχώρησης περισσότερων δικαιωμάτων στους Σκωτσέζους, θεωρώντας, προφανώς, ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι μία καταφανής επικράτηση του «Όχι».

Η κατάσταση όμως, έχει ανατραπεί πλήρως. Δημοσκόπηση του YouGov που έγινε για λογαριασμό των Sunday Times δείχνει ότι το ποσοστό εκείνων που ζητούν την ανεξαρτησία εκτινάχθηκε στο 51% με το 49% να ψηφίζουν «όχι».

«Τις επόμενες λίγες ημέρες θα δείτε ένα σχέδιο δράσης που θα δίνει περισσότερη εξουσία στην Σκωτία….Τότε η Σκωτία θα έχει το καλύτερο από τους δύο κόσμους. Θα αποφύγει τους κινδύνους της διάσπασης αλλά θα έχει μεγαλύτερο έλεγχο και νομίζω ότι αυτό ακριβώς ζητούν οι περισσότεροι Σκωτσέζοι» δήλωσε ο κ. Όζμπορν και συμπλήρωσε: «Μεγαλύτερη εξουσία στη φορολογία, μεγαλύτερη δημοσιονομική αυτονομία, μεγαλύτερη εξουσία στις δημόσιες δαπάνες, μεγαλύτερη εξουσία στα επιδόματα της πρόνοιας και πολλές ακόμη θα είναι οι αλλαγές».

Δήλωσε επίσης πως οι αλλαγές αυτές – με τις οποίες συμφωνούν και τα τρία μεγάλα κόμματα που εκπροσωπούνται στο βρετανικό κοινοβούλιο – θα τεθούν σε ισχύ από την στιγμή που το δημοψήφισμα δείξει νίκη του «όχι».

Σημειώνεται πως η Σκωτία ήδη απολαμβάνει μεγάλο βαθμό ανεξαρτησίας. Από το 1999 έχει το δικό της κοινοβούλιο με την εξουσία να νομοθετεί για θέματα όπως η παιδεία, η υγεία, το περιβάλλον, οι κατοικίες και το σύστημα δικαιοσύνης. Με την εκχώρηση νέων δικαιωμάτων, η Σκωτία θα έχει πλέον αυτονομία σε όλους τους τομείς εκτός από την άμυνα και την εξωτερική πολιτική.

Φοβούνται κύμα φυγής στις τραπεζικές καταθέσεις

Η στερλίνα υποχωρεί κατά 1% έναντι του αμερικανικού νομίσματος και τελεί υπό διαπραγμάτευση στα 1,6163 δολ. που είναι και το χαμηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο του 2013. Έναντι του ενιαίου νομίσματος, η στερλίνα υποχωρεί κατά 0,2% στις 80,02 πένες.

Έντονες πιέσεις δέχονται και οι μετοχές των βρετανικών τραπεζών. Η μετοχή της Lloyds Banking Group υποχωρεί κατά 2,7% κασι της Royal Bank of Scotland κατά 2,2%. H Sandy Chen αναλύτρια της Cenkos Securities εξηγεί πως εάν επικρατήσει το «Ναι» στο δημοψήφισμα, τότε εκτιμάται ότι θα υπάρξει μαζικό κύμα φυγής καταθέσεων από τις τράπεζες της Σκωτίας προς εκείνες της Αγγλίας, ειδικότερα σε ότι αφορά τους εταιρικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, καθώς οι επιχειρήσεις θα θελήσουν να αποφύγουν τους πιθανούς συναλλαγματικούς κινδύνους από την υιοθέτηση νέου νομίσματος. «Μία τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να δημιουργήσει σοβαρό πλήγμα στους ισολογισμούς των τραπεζών της Σκωτίας. Οι καταθέσεις θα μετακινηθούν προς το νότο, αλλά τα δάνεια θα παραμείνουν στην Σκωτία δημιουργώντας κενό χρηματοδότησης, ενώ παράλληλα το πιθανότερο σενάριο είναι πως τα επιτόκια της Σκωτίας θα κινηθούν ανοδικά, επιδεινώνοντας την οδύνη».

Ο Simon Derrick, της BNY Mellon, υποστηρίζει ότι επικράτηση του «Ναι» θα δημιουργήσει «σημαντικό αριθμό αβεβαιοτήτων» για τις κεφαλαιαγορές». «Πέρα από το ίδιο το ερώτημα του νομίσματος… υπάρχει το θέμα του εθνικού χρέους, της ιδιοκτησίας των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της Βορείου Θάλασσας και ο αντίκτυπος στις βρετανικές επιχειρήσεις που θα έχουν πλέον σημαντικές διακρατικές δραστηριότητες. Υπάρχει επίσης και ο κίνδυνος πολιτικής αβεβαιότητας» εξηγεί.

Οι αναλυτές της Commerzbank  από την πλευρά τους καλούν τους επενδυτές να βρίσκονται σε επιφυλακή. «Προς το παρόν, σχεδόν καμία αβεβαιότητα για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν έχει προεξοφληθεί» αναφέρουν και συμπληρώνουν: «Μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, θα πρέπει να προετοιμαστούμε όλοι γα αυξημένη αστάθεια στη συναλλαγματική ισοτιμία της στερλίνας»

Πιέσεις για παραίτηση του Ντέιβιντ Κάμερον

Η γκρίνια, πάντως, στο Λονδίνο για την εξέλιξη που πήρε η περίπτωση του δημοψηφίσματος είναι φανερή. Σημειώνεται ότι μέχρι πριν από λίγους μήνες το «όχι» στην ανεξαρτησία επικρατούσε κατά κράτος και τίποτα δεν έδειχνε ικανό να αλλάξει την πορεία των πραγμάτων.

Μεσολάβησαν όμως δύο τηλεμαχίες μεταξύ του επικεφαλής της σκωτσέζικης κυβέρνησης Άλεξ Σάλμοντ και του επικεφαλής της εκστρατείας Better Together, Άλιστερ Ντάρλινγκ. Στην πρώτη τηλεμαχία, ο Ντάρλινγκ επικράτησε. Στη δεύτερη όμως η υπεροχή του Σάλμοντ φαίνεται ότι έδωσε νέο αέρα στην υπόθεση της ανεξαρτησίας. 

Οι πιέσεις στον Ντέβιντ Κάμερον είναι πλέον ασφυκτικές καθώς η κυβέρνηση του Λονδίνου βρίσκεται ξαφνικά ενώπιον ενός εφιάλτη που δεν είχε προβλέψει. Οι Times έγραψαν ότι σε περίπτωση που η Σκωτία αποχαιρετήσει το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Ντέιβιντ Κάμερον οφείλει να παραιτηθεί.

Μάλιστα η εφημερίδα σημειώνει ότι ήδη γίνονται κινήσεις στο στρατόπεδο των Συντηρητικών για να οδηγήσουν σε παραίτηση τον πρωθυπουργό σε περίπτωση που αυτός αρνηθεί. Κατά την ίδια εφημερίδα, η κατάσταση του Κάμερον θυμίζει εκείνη του λόρδου Νορθ, ο οποίος παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία το 1782 μετά την απώλεια των αποικιών στην Αμερική.