Ζητείται επειγόντως... πρωθυπουργός στη Γαλλία

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα διορίσει νέο πρωθυπουργό μέσα στις επόμενες ημέρες, μετά την απώλεια ψήφου εμπιστοσύνης από τον σημερινό επικεφαλής της κυβέρνησης στην Εθνοσυνέλευση.

Ο πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού καταθέτει επίσημα την παραίτησή του στον Μακρόν σήμερα. Όποιον κι αν επιλέξει ο Μακρόν ως διάδοχο, θα πρέπει να συγκροτήσει κυβέρνηση και στη συνέχεια να βρει τρόπο να περάσει έναν προϋπολογισμό μέσα σε μια βαθιά κατακερματισμένη Εθνοσυνέλευση -άσκηση που έχει ανατρέψει τους δύο τελευταίους πρωθυπουργούς.

Αν και ο Μακρόν δεν στερείται ανθρώπων που θα μπορούσαν να δεχτούν τον ρόλο, η επιλογή κάποιου που να μπορεί να βρει κοινό έδαφος μεταξύ των πολιτικών ομάδων απέχει πολύ από το να θεωρηθεί αυτονόητη.

«Από ποιο κόμμα μπορεί κανείς να στρατολογήσει;» διερωτήθηκε σε συνέντευξή της στο Bloomberg Television η Κάθριν Κλέπινγκερ, καθηγήτρια Γαλλικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο George Washington. «Φοβάμαι ότι θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε τα ίδια».

Ο νέος πρωθυπουργός θα είναι ο πέμπτος της Γαλλίας σε λιγότερο από δύο χρόνια, μια αντανάκλαση του κατακερματισμένου πολιτικού τοπίου της χώρας.

Οι Σοσιαλιστές έσπευσαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μετά την ψηφοφορία. «Πιστεύω ότι είναι ώρα η αριστερά να κυβερνήσει ξανά αυτή τη χώρα και να σπάσει τις πολιτικές που εφαρμόζονται τα τελευταία οκτώ χρόνια», δήλωσε στην τηλεόραση του TF1 ο επικεφαλής του κόμματος, Ολιβιέ Φορ, αναφερόμενος στην περίοδο διακυβέρνησης Μακρόν.

Την ίδια στιγμή, στην τηλεόραση του France 2, ο απερχόμενος υπουργός Εσωτερικών Μπρουνό Ρεταγιό, που ηγείται επίσης των κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών, δήλωσε ότι δεν θα συμμετάσχει σε κυβέρνηση με επικεφαλής σοσιαλιστή πρωθυπουργό. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο ηγέτης της άκρας αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν είπε επίσης ότι δεν θα στηρίξει μια κυβέρνηση υπό τον Φορ.

Η τρέχουσα αναταραχή έρχεται έναν χρόνο μετά την ατυχή απόφαση του Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές με στόχο την ενίσχυση της κεντρώας εξουσίας απέναντι στην άνοδο της άκρας δεξιάς. Έκτοτε, ο δείκτης CAC 40 της Γαλλίας -όπου ανήκουν όμιλοι όπως οι LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton SE, Airbus SE και L’Oreal SA- έχει υποχωρήσει κατά 3,3%, σε σύγκριση με άνοδο 5,4% του δείκτη Stoxx Europe 600 και αύξηση 25% του γερμανικού DAX, εξαιρουμένων των μερισμάτων, θυμίζει το Bloomberg.

Το περιθώριο απόδοσης του 10ετούς κρατικού ομολόγου της Γαλλίας σε σχέση με το γερμανικό bund -βασικό μέτρο κινδύνου- βρισκόταν στις 76 μονάδες βάσης το βράδυ της Δευτέρας, από 82 στα τέλη Αυγούστου, λίγο μετά την ανακοίνωση Μπαϊρού ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης.

«Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της τρέχουσας πολιτικής κρίσης, η πιθανότητα μιας σημαντικής μεταρρύθμισης των δημόσιων οικονομικών θα παραμείνει χαμηλή», έγραψε σε σχόλια μέσω email ο Μίκαελ Νιζάρ, αναλυτής της Edmond de Rothschild Asset Management. «Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, ώστε οι ίδιες οι χρηματοπιστωτικές αγορές φαίνεται να έχουν αποδεχτεί μια κατάσταση όπου το δημοσιονομικό έλλειμμα απλώς δεν θα επιδεινωθεί περαιτέρω».

Ο Μπαϊρού είχε προτείνει περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων ύψους 44 δισ. ευρώ, που θα μείωναν το έλλειμμα του 2026 στο 4,6% του ΑΕΠ από 5,4% που αναμένεται φέτος. Είχε επίσης προτείνει ένα ιδιαίτερα αντιδημοφιλές μέτρο: την κατάργηση δύο αργιών.

Το έλλειμμα της Γαλλίας είναι το μεγαλύτερο στην ευρωζώνη, με το χρέος να αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ το δευτερόλεπτο, σύμφωνα με τον Μπαϊρού. Το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους αναμένεται να φτάσει τα 75 δισ. ευρώ το επόμενο έτος, έχει επίσης δηλώσει.

Το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν, καθώς και η αριστερή «Ανυπότακτη Γαλλία», έχουν καλέσει σε νέες βουλευτικές εκλογές -κάτι που ο Μακρόν φαίνεται να απέκλεισε με τη δήλωσή του ότι θα ορίσει νέο πρωθυπουργό. Ορισμένοι έχουν καλέσει και σε παραίτηση του Μακρόν, αλλά εκείνος έχει ξεκαθαρίσει ότι θα παραμείνει στη θέση του έως το τέλος της θητείας του το 2027.

«Αν δεν υπάρξει διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, θα συνεχίσουμε με πνεύμα εποικοδομητικό αλλά αδιάλλακτο να προωθούμε τις ιδέες που οι ψηφοφόροι μας μας ζήτησαν να υπερασπιστούμε», δήλωσε η Λεπέν τη Δευτέρα, σε ομιλία της πριν από την ψήφο εμπιστοσύνης. 

Μια απεργία που έχει προγραμματιστεί για τις 18 Σεπτεμβρίου ασκεί πίεση στον Μακρόν να έχει σχηματίσει νέα κυβέρνηση μέχρι τότε. 

Την Παρασκευή, ο οίκος Fitch Ratings αναμένεται να επικαιροποιήσει την αξιολόγησή του για την πιστοληπτική ικανότητα της Γαλλίας.

Ο Γάλλος πρόεδρος είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την επιλογή νέου πρωθυπουργού και δεν υπάρχει συνταγματική προθεσμία για την απόφαση. Χρειάστηκαν στον Μακρόν δύο μήνες για να διορίσει τον προηγούμενο πρωθυπουργό, Μισέλ Μπαρνιέ, που παρέμεινε μόνο 90 ημέρες. Ο Μακρόν χρειάστηκε περισσότερο από μία εβδομάδα για να επιλέξει τον Μπαϊρού μετά την αποπομπή Μπαρνιέ.

Μόλις διοριστεί, ο πρωθυπουργός πρέπει να προτείνει υπουργικό συμβούλιο που θα λάβει την έγκριση του Μακρόν.