Ο Τσέχος Αντρέι Μπάμπις στράφηκε στη συγκρότηση κυβέρνησης πλειοψηφίας μία ημέρα μετά τη θριαμβευτική του εκλογική νίκη, επιδιώκοντας να επανακτήσει την πρωθυπουργία της χώρας με υποστήριξη από πολιτικά περιθωριακές δυνάμεις.
Ο λαϊκιστής δισεκατομμυριούχος ξεπέρασε τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις εξασφαλίζοντας το 35% των ψήφων -το δεύτερο καλύτερο αποτέλεσμα για νικηφόρο κόμμα στην Τσεχία από την πτώση του κομμουνισμού. Ο Μπάμπις δήλωσε ότι οι συνομιλίες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με ακροδεξιές και λαϊκιστικές δυνάμεις που έχουν καταδικάσει τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μετανάστευση και το κλίμα.
«Θα κάνουμε τα πάντα για να δημιουργήσουμε κυβέρνηση και κυρίως να υλοποιήσουμε το πρόγραμμά μας», δήλωσε ο Μπάμπις στους δημοσιογράφους στην Πράγα, μετά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Πετρ Πάβελ. Οι πρώτες συνομιλίες με τα δύο κόμματα ήταν «θετικές», είπε, αρνούμενος να αναφερθεί σε λεπτομέρειες μιας πιθανής συμμαχίας.
Αντιγράφοντας τον Ντόναλντ Τραμπ, ο 71χρονος πρώην πρωθυπουργός περιόδευσε τη χώρα της Ανατολικής Ευρώπης με δεσμεύσεις να βάλει τους Τσέχους «πρώτους», να τερματίσει τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας και να περιορίσει τη στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Ως φλογερός λαϊκιστής με ιστορικό αμφισβήτησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε διάφορα ζητήματα, ο Μπάμπις έκανε σαφές ότι θα απορρίψει τις αξίες που προωθεί η ΕΕ υπέρ μιας πιο συναλλακτικής προσέγγισης.
Οι δύο μικρότερες ομάδες με τις οποίες ο Μπάμπις επιδιώκει συμφωνία -οι λαϊκιστές Οδηγοί και το αντι-μεταναστευτικό Κόμμα Ελευθερίας και Άμεσης Δημοκρατίας (SPD)- θα του δώσουν δρόμο προς πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, με τα τρία κόμματα να κατέχουν συνολικά 108 από τις 200 έδρες της κάτω βουλής.
Ο Μπάμπις δήλωσε το Σάββατο ότι θα επιδιώξει να κυβερνήσει μόνος του, με κοινοβουλευτική υποστήριξη από τις δύο παρατάξεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δύσκολες διαπραγματεύσεις -και σε έντονη στροφή προς τα δεξιά. Οι Οδηγοί έχουν δεσμευτεί σε πλήρη απόρριψη της κλιματικής ατζέντας της ΕΕ, ενώ το SPD έχει προτείνει την αποχώρηση από την Ένωση.
Η επιστροφή του Μπάμπις προστίθεται στον κατάλογο των λαϊκιστών ηγετών στην περιοχή, όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν και ο Σλοβάκος Ρόμπερτ Φίκο. Σε αντίθεση με τους άλλους, ο Μπάμπις δεν έχει ποτέ συμμαχήσει με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, αλλά έχει δεσμευτεί να αντιταχθεί στην τάση της ΕΕ για δαπάνες άμυνας και μετανάστευση.
Ο Όρμπαν συνεχάρη τον υποψήφιο για τη νίκη του, λέγοντας ότι «η Αλήθεια επικράτησε!» στην περιοχή. «Ένα μεγάλο βήμα για την Τσεχία, καλά νέα για την Ευρώπη», δήλωσε ο Ούγγρος πρωθυπουργός σε ανακοίνωση στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X.
Ο δισεκατομμυριούχος, που δημιούργησε περιουσία στον αγροτικό τομέα τις δεκαετίες μετά την πτώση του κομμουνισμού, εκδιώχθηκε από την εξουσία το 2021, μετά την αποτυχημένη διαχείριση της πανδημίας και την εμπλοκή του σε σκάνδαλα διαφθοράς.
Ο Μπάμπις δήλωσε ότι θέλει να ενισχύσει τις υποδομές και άλλες επενδύσεις για να αυξήσει την οικονομία έως και 4% ετησίως και δεσμεύτηκε να φέρει τη CEZ AS, τον μεγαλύτερο παραγωγό ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, πλήρως υπό κρατικό έλεγχο.
Μία από τις φιλοδοξίες του Μπάμπις είναι να επαναβεβαιώσει την Τσεχία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία -μια ομάδα γνωστή ως Τετράδα της Βίσεγκραντ- ως περιφερειακή δύναμη, ενώνοντας τις φωνές 65 εκατομμυρίων πολιτών, για να έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα στο μπλοκ των 27 κρατών-μελών.