Ουκρανία: Τα βασικά σημεία του σχεδίου ειρήνευσης και το παρασκήνιο

Το νέο σχέδιο Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία προβλέπει την παραχώρηση στη Ρωσία τμήματα της ανατολικής Ουκρανίας που αυτή τη στιγμή δεν ελέγχει, με αντάλλαγμα αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας προς την Ουκρανία και την Ευρώπη έναντι μελλοντικής ρωσικής επίθεσης, δήλωσε στο Axios Αμερικανός αξιωματούχος με άμεση γνώση του θέματος.

Η θέση του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με τον Αμερικανό αξιωματούχο, είναι ότι η Ουκρανία πιθανόν να χάσει έτσι κι αλλιώς τα εδάφη αυτά αν ο πόλεμος συνεχιστεί, και «ως εκ τούτου είναι προς το συμφέρον της Ουκρανίας να επιτευχθεί μια συμφωνία τώρα».

Ειδικότερα, το σχέδιο των 28 σημείων του Τραμπ προβλέπει ότι η Ρωσία θα λάβει πλήρη de facto έλεγχο του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ  (γνωστά ως Ντονμπάς), παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει περίπου 14,5% αυτών των περιοχών, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου. 

Μολονότι θα βρίσκονται υπό ρωσικό έλεγχο, οι περιοχές στο Ντονμπάς από τις οποίες θα αποσυρθεί η Ουκρανία θα θεωρούνται αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, όπου η Ρωσία δεν θα μπορεί να αναπτύσσει στρατεύματα.

Στις άλλες δύο εμπόλεμες περιοχές, τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια, οι τρέχουσες γραμμές θα παραμείνουν σε μεγάλο βαθμό παγωμένες, με τη Ρωσία να επιστρέφει ορισμένα εδάφη, υπό διαπραγμάτευση.

Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα αναγνωρίσουν την Κριμαία και το Ντονμπάς ως νόμιμα ρωσικά εδάφη, αλλά η Ουκρανία δεν θα υποχρεωθεί να το πράξει.

Ουκρανός αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι το σχέδιο περιλαμβάνει επίσης περιορισμούς στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού και στα όπλα μεγάλης εμβέλειας, με αντάλλαγμα αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας.

Ο Ουκρανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε επίσης ότι το αμερικανικό σχέδιο περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις στο Ντονμπάς.

Δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα περιλαμβάνουν οι εγγυήσεις ασφαλείας πέρα από την υπόσχεση υπεράσπισης έναντι περαιτέρω ρωσικής επίθεσης.

Σύμφωνα με δύο πηγές του Axios, το Κατάρ και η Τουρκία συμμετείχαν στη σύνταξη του νέου σχεδίου Τραμπ και στη στήριξη των αμερικανικών προσπαθειών διαμεσολάβησης.

«Η μεσολάβηση του Κατάρ και της Τουρκίας βοήθησε στον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και θα μπορούσε να βοηθήσει στον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία», είπε μια από τις πηγές.

Ανώτερος Καταριανός αξιωματούχος συμμετείχε στις συνομιλίες μεταξύ του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και του συμβούλου εθνικής ασφάλειας του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Ρουστέμ Ουμέροφ, το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Πηγή με άμεση γνώση είπε ότι ο Ουμέροφ είχε εξουσιοδοτηθεί από τον Ζελένσκι να διαπραγματευτεί με τον Γουίτκοφ, και πολλά από τα σχόλιά του ενσωματώθηκαν στο κείμενο του σχεδίου των 28 σημείων.

Η πηγή υποστήριξε ότι επιτεύχθηκαν πολλές «προσεγγίσεις» στις συνομιλίες με τον Ουμέροφ.

Ουκρανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι ο Ζελένσκι έστειλε τον Ουμέροφ για μια ενημέρωση σχετικά με το αμερικανικό σχέδιο, αλλά είπε ότι ήταν προφορική ενημέρωση και ότι ο Ουμέροφ δεν έλαβε γραπτή πρόταση από τον Γουίτκοφ.

Ο αξιωματούχος διέψευσε ότι ο σύμβουλος του Ζελένσκι αποδέχθηκε τους όρους του σχεδίου κατά τη διάρκεια της συνάντησης και ισχυρίστηκε ότι η Ουκρανία αντιτίθεται σε πολλά σημεία.

Πριν συναντήσει τον Ουμέροφ, ο Γουίτκοφ είχε πραγματοποιήσει εκτενείς συζητήσεις για το σχέδιο με τον Ρώσο απεσταλμένο Κιρίλ Ντμίτριεφ.

Στο πλαίσιο της τουρκικής υποστήριξης προς την ειρηνευτική πρωτοβουλία Τραμπ, ο Γουίτκοφ σχεδίαζε να επισκεφθεί την Άγκυρα την Τετάρτη και να πραγματοποιήσει τριμερή συνάντηση με τον Ζελένσκι και τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.

Ο αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι η συνάντηση αναβλήθηκε όταν έγινε σαφές ότι ο Ζελένσκι υπαναχωρούσε από τις «προσεγγίσεις» που είχαν επιτευχθεί με τον Ουμέροφ και δεν ενδιαφερόταν να συζητήσει το σχέδιο Τραμπ. Αντ’ αυτού, ο Ζελένσκι ταξίδεψε στην Άγκυρα με άλλο σχέδιο που είχε εκπονήσει με Ευρωπαίους εταίρους — το οποίο η Ρωσία δεν θα αποδεχθεί ποτέ, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.

Ουκρανός αξιωματούχος είπε ότι η συνάντηση αναβλήθηκε επειδή ο Ζελένσκι ζήτησε να συζητηθεί το σχέδιο σε ευρύτερη σύνθεση, συμπεριλαμβανομένων ευρωπαϊκών χωρών.

Δεύτερος Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι το πολιτικό σκάνδαλο στην Ουκρανία, που αφορά έρευνες διαφθοράς κατά στενών συμβούλων του Ζελένσκι, ήταν ένας ακόμη λόγος για την αναβολή.

Ο αξιωματούχος είπε ότι ο Τραμπ εξουσιοδότησε τον Γουίτκοφ να προσπαθήσει να καταλήξει σε συμφωνία με τον Ζελένσκι στην Τουρκία και στήριξε την απόφαση για ακύρωση της συνάντησης με τον Ουκρανό πρόεδρο.

Πιέσεις στον Ζελένσκι

Νωρίτερα την Τετάρτη, δύο πηγές του Reuters ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ έχουν στείλει σήμα στον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι η Ουκρανία πρέπει να αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία που προβλέπει παραχώρηση εδαφών και όπλων από το Κίεβο.

Οι πηγές ανέφεραν ότι οι προτάσεις περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων και τη μείωση του μεγέθους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, μεταξύ άλλων.

Πρόσθεσαν επίσης ότι η Ουάσιγκτον θέλει η Κίεβο να αποδεχθεί τα κύρια σημεία.

Σύμφωνα με πηγές των Financial Times, το προσχέδιο της πρότασης των 28 σημείων απαιτεί από την Ουκρανία να παραχωρήσει το υπόλοιπο της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς - συμπεριλαμβανομένων εδαφών που αυτήν τη στιγμή βρίσκονται υπό τον έλεγχο του Κιέβου - και να μειώσει κατά το ήμισυ το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεών της.

Το σχέδιο καλεί επίσης την Ουκρανία να εγκαταλείψει βασικές κατηγορίες οπλισμού και περιλαμβάνει επίσης την αναδίπλωση της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ, η οποία υπήρξε κρίσιμη για την άμυνά της.

Επιπλέον, προβλέπει ότι η ρωσική γλώσσα θα αναγνωριστεί ως επίσημη κρατική γλώσσα στην Ουκρανία.

Οι αξιωματούχοι στο Κίεβο που ενημερώθηκαν για το σχέδιο δήλωσαν στους Financial Times ότι ευθυγραμμίζεται στενά με τις μέγιστες απαιτήσεις του Κρεμλίνου και ότι θα ήταν αδύνατο να γίνει αποδεκτό από την Ουκρανία χωρίς σημαντικές αλλαγές.

Σημειώνεται ότι το Politico ανέφερε νωρίτερα σήμερα ότι ένα πλαίσιο ειρήνης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας θα μπορούσε να τεθεί υπό διαπραγμάτευση «ακόμα και αυτή την εβδομάδα», επικαλούμενο ανώτερο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου. 

O αξιωματούχος δήλωσε ότι αναμένεται να συμφωνηθεί ένα πλαίσιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης από όλα τα μέρη μέχρι το τέλος του μήνα και πιθανώς «ακόμη και αυτή την εβδομάδα.

Τα πράγματα εξελίσσονται γρήγορα, σημειώνεται στο δημοσίευμα του Politico. Χθες το βράδυ, οι αμυντικοί αναλυτές του πρακτορείου, Πολ Μακλίρι και Τζακ Ντετς, αποκάλυψαν την είδηση για ένα εξαιρετικά ασυνήθιστο ταξίδι στο Κίεβο σήμερα από τον υπουργό Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, συνοδευόμενο από δύο στρατηγούς και άλλους ανώτερους αξιωματούχους του αμερικανικού στρατού.

Στο πλαίσιο της περιοδείας τους, αναμένεται να συναντηθούν με τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι καθώς και με άλλες κορυφαίες προσωπικότητες της Ουκρανίας. Ο Ζελένσκι αναμένεται να μεταβεί αργότερα στην Άγκυρα για να συζητήσει την ειρήνη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με το Reuters. «Έχουμε κάποιες θέσεις και μηνύματα από τις ΗΠΑ», είναι το μόνο που είπε ο Ζελένσκι.

Tην Τρίτη το βράδυ, ο Μπαράκ Ραβίντ του Axios αποκάλυψε λεπτομέρειες ενός μυστικού ειρηνευτικού σχεδίου που καταρτίστηκε απευθείας μεταξύ του Λευκού Οίκου και της Μόσχας. Ο Ραβίντ αναφέρει ότι ο κορυφαίος απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Στιβ Γουίτκοφ πραγματοποίησε τριήμερες συνομιλίες με τον Ρώσο διαπραγματευτή Κιρίλ Ντμίτριεφ στο Μαϊάμι στα τέλη του περασμένου μήνα και ότι ένα ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων βρίσκεται πλέον στο τραπέζι.

H αντίδραση του Κρεμλίνου

Ακολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο LinkedinΤο Κρεμλίνο δήλωσε την Τετάρτη ότι οι επαφές με τις ΗΠΑ συνεχίζονται, αλλά ότι δεν υπάρχει κάτι νέο να ανακοινώσει σχετικά με ένα ενδεχόμενο ειρηνευτικό σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε στους δημοσιογράφους ότι δεν υπάρχει τίποτα νέο προς ανακοίνωση.

Ο Πεσκόφ σημείωσε ότι οι επαφές με τους Αμερικανούς συνεχίζονται, αλλά ότι δεν έχει ακόμη γίνει το απαραίτητο έργο για να πραγματοποιηθεί μια νέα σύνοδος κορυφής.