Φωτιά στο σχέδιο της ΕΕ για κατάσχεση ρωσικών asset

Ο Ντόναλντ Τραμπ έβαλε φωτιά σε μία από τις πιο ευαίσθητες διαπραγματεύσεις που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη στην Ευρώπη, εκτροχιάζοντας πιθανότητα τις προσπάθειες εξεύρεσης χρηματοδότησης για να μπορέσει η Ουκρανία να συνεχίσει τον αγώνα της κατά της Ρωσίας.

Εδώ και μήνες, οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσπαθούν — χωρίς επιτυχία — να βρουν έναν τρόπο να χρησιμοποιήσουν περίπου 140 δισ. ευρώ παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία βρίσκονται κυρίως στο Βέλγιο, για την υποστήριξη της πολεμικής προσπάθειας του Κιέβου. Τα χρήματα είναι απεγνωσμένα αναγκαία, καθώς η Ουκρανία κινδυνεύει να εξαντλήσει τα διαθέσιμά της στις αρχές του επόμενου έτους.

Οι συνομιλίες στις Βρυξέλλες βρίσκονται πλέον σε εξαιρετικά λεπτό σημείο, σύμφωνα με διπλωμάτες, καθώς ανώτεροι αξιωματούχοι επιχειρούν να διαμορφώσουν ένα νομικό κείμενο που θα επιτρέψει τη χρήση των δεσμευμένων κεφαλαίων για τη χορήγηση δανείου προς την ουκρανική κυβέρνηση.

Αλλά το νέο 28-σημείων σχέδιο των Ηνωμένων Πολιτειών για κατάπαυση του πυρός περιλαμβάνει μια διαφορετική ιδέα: τη χρήση αυτών των περιουσιακών στοιχείων για υπό τις ΗΠΑ προσπάθειες ανοικοδόμησης μετά την επίτευξη εκεχειρίας. Οι ΗΠΑ θα λάβουν «50 τοις εκατό» των κερδών από αυτή τη δραστηριότητα, αναφέρει το έγγραφο.

Πολλοί διπλωμάτες και αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι φοβούνται πως οι προτάσεις του ειδικού απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, θα καταστρέψουν τις πιθανότητες να εγκριθεί από τις 27 κυβερνήσεις της ΕΕ η πρόταση περί δανείου. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ήλπιζαν να οριστικοποιήσουν τη λεγόμενη συμφωνία «δανείου επανορθώσεων» στη κρίσιμη σύνοδο κορυφής του επόμενου μήνα.

Ένας πρώην Γάλλος αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε υπό το καθεστώς ανωνυμίας όπως και άλλοι για να συζητήσουν ευαίσθητα ζητήματα, δήλωσε ότι η ιδέα του Γουίτκοφ «είναι, φυσικά, σκανδαλώδης».

«Οι Ευρωπαίοι εξαντλούν κάθε περιθώριο προσπαθώντας να βρουν μια βιώσιμη λύση ώστε τα περιουσιακά στοιχεία να χρησιμοποιηθούν προς όφελος των Ουκρανών και ο Τραμπ θέλει να επωφεληθεί από αυτά», είπε το άτομο. «Αυτή η πρόταση είναι πιθανό να απορριφθεί από όλους».

Βρείτε έναν ψυχίατρο

Ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ στις Βρυξέλλες χλεύασε την ιδέα και σημείωσε ότι, ανεξαρτήτως των επιθυμιών του, ο Τραμπ δεν έχει καμία εξουσία να αποδεσμεύσει περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται στην Ευρώπη. Αξιωματούχος κράτους-μέλους της ΕΕ κατέφυγε σε έντονες βρισιές για να εκφράσει την αγανάκτησή του, ενώ, σύμφωνα με το Politico, ένας ανώτερος Ευρωπαίος πολιτικός δήλωσε: «Ο Γουίτκοφ χρειάζεται να δει ψυχίατρο».

Το ζήτημα της χρήσης των ακινητοποιημένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα για τους συμμάχους της Ουκρανίας, λόγω των πολλαπλών επιπέδων ανησυχίας σχετικά με τις πιθανές νομικές, πολιτικές, ασφαλιστικές και οικονομικές επιπτώσεις. Το πλέον σύνθετο θέμα είναι ότι τα περιουσιακά αυτά στοιχεία βρίσκονται στο Euroclear, γεγονός που καθιστά το Βέλγιο δυσανάλογα εκτεθειμένο στον κίνδυνο ρωσικών αντιποίνων.

Η ιδέα της ΕΕ είναι να χρησιμοποιηθούν τα περιουσιακά στοιχεία για να διευκολυνθεί η χορήγηση δανείου προς την Ουκρανία, το οποίο θα χρειαστεί να αποπληρωθεί μόνο εφόσον η Ρωσία συμφωνήσει να καταβάλει πολεμικές επανορθώσεις στο Κίεβο μετά την υπογραφή ειρηνευτικής συμφωνίας.

Ωστόσο, το Βέλγιο εμφανίζεται διστακτικό να εγκρίνει το σχέδιο, καθώς ανησυχεί ότι θα θεωρηθεί οικονομικά υπεύθυνο σε περίπτωση που η Ρωσία επιδιώξει να ανακτήσει τα κεφάλαια. Αυτό έχει φέρει το Βέλγιο σε αντίθεση με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ που πιέζουν για ταχύτερη δράση στήριξης προς την Ουκρανία.

Κλασικός Τραμπ

Την Παρασκευή, διπλωμάτες και αξιωματούχοι της ΕΕ δήλωσαν ότι φοβούνται πως η νέα πρόταση Τραμπ θα καταστήσει ακόμη δυσκολότερη την προσπάθεια να πειστεί το Βέλγιο να συνταχθεί με το σχέδιο. Ένας αξιωματούχος κράτους-μέλους της ΕΕ είπε ότι το αμερικανικό σχέδιο αποτελεί επιχείρημα κατά της προώθησης του δανείου επανορθώσεων, καθώς η ΕΕ θα αντιμετωπίσει πίεση από τον Τραμπ να αποδεσμεύσει τα περιουσιακά στοιχεία στο πλαίσιο μεταπολεμικής διευθέτησης, αφήνοντας τους Ευρωπαίους φορολογούμενους να επωμιστούν την υποχρέωση αποπληρωμής προς τη Ρωσία.

Διπλωμάτης πρόσθεσε ότι η ιδέα των ΗΠΑ να επιδιώξουν κέρδη από περιουσιακά στοιχεία που κρατούνται στην Ευρώπη ακούγεται σαν κλασικός Τραμπ.

Οι λεπτομέρειες του αμερικανικού σχεδίου απέχουν πολύ από το να είναι σαφείς. Ωστόσο, το πλήρες κείμενο των 28 σημείων καταδεικνύει ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει βλέψεις επί των δεσμευμένων κεφαλαίων, με 100 δισ. δολάρια να «επενδύονται σε υπό ηγεσία των ΗΠΑ προσπάθειες για την ανοικοδόμηση και τις επενδύσεις στην Ουκρανία», όπως αναφέρει το έγγραφο. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα λάβουν το 50% των κερδών αυτής της δραστηριότητας. Η Ευρώπη θα προσθέσει άλλα 100 δισ. δολάρια για να αυξήσει το συνολικό ύψος των διαθέσιμων επενδύσεων για την ανάκαμψη της Ουκρανίας. Τα δεσμευμένα στην Ευρώπη, ρωσικά κεφάλαια θα αποδεσμευτούν»

Το υπόλοιπο των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα επενδυθεί σε «ξεχωριστό αμερικανο-ρωσικό επενδυτικό μηχανισμό, που θα χρησιμοποιηθεί για κοινά αμερικανο-ρωσικά επενδυτικά έργα σε τομείς που ενισχύουν τη διεθνή σταθερότητα και τα αμοιβαία οικονομικά συμφέροντα».