Ιταλική «ανταρσία» στην κατάσχεση ρωσικών assets

Η Ιταλία στηρίζει το Βέλγιο στην αντίθεσή του απέναντι στο σχέδιο της ΕΕ να στείλει στην Ουκρανία 210 δισεκατομμύρια ευρώ από τα παγωμένα κρατικά περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Politico.

Η παρέμβαση της Ρώμης, της τρίτης δύναμης της ΕΕ σε πληθυσμό, λιγότερο από μία εβδομάδα πριν από την κρίσιμη συνάντηση των ηγετών στις Βρυξέλλες, υπονομεύει τις ελπίδες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να οριστικοποιήσει μια συμφωνία επί του σχεδίου.

Η Επιτροπή πιέζει τα κράτη μέλη της ΕΕ να καταλήξουν σε συμφωνία στη σύνοδο κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 18-19 Δεκεμβρίου, ώστε τα δισεκατομμύρια ευρώ των ρωσικών αποθεματικών που τηρούνται στο αποθετήριο Euroclear στο Βέλγιο να απελευθερωθούν για να στηρίξουν την οικονομία του Κιέβου.

Η βελγική κυβέρνηση διστάζει φοβούμενη ότι θα κληθεί να αποπληρώσει το πλήρες ποσό εάν η Ρωσία ανακτήσει τα χρήματα, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει βρει ισχυρό σύμμαχο ενόψει της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου.

Τώρα η Ιταλία ανατρέπει τη διπλωματική δυναμική, συντάσσοντας έγγραφο με το Βέλγιο, τη Μάλτα και τη Βουλγαρία με το οποίο καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει εναλλακτικές επιλογές αντί της χρήσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για να διατηρήσει ζωντανή την Ουκρανία τα επόμενα χρόνια.

Οι τέσσερις χώρες δήλωσαν ότι «καλούν την Επιτροπή και το Συμβούλιο να συνεχίσουν να διερευνούν και να συζητούν εναλλακτικές επιλογές σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο, με προβλέψιμες παραμέτρους που παρουσιάζουν σημαντικά λιγότερους κινδύνους, για την αντιμετώπιση των οικονομικών αναγκών της Ουκρανίας, με βάση μια δανειακή διευκόλυνση της ΕΕ ή λύσεις-γέφυρες».

Οι τέσσερις χώρες αναφέρονται σε Σχέδιο Β που αφορά έκδοση κοινού χρέους της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας τα επόμενα χρόνια.

Ωστόσο, αυτή η ιδέα έχει τα δικά της προβλήματα. Επικριτές σημειώνουν ότι θα επιδεινώσει το υψηλό χρέος της Ιταλίας και της Γαλλίας και απαιτεί ομοφωνία — που σημαίνει ότι μπορεί να ασκήσει βέτο ο φιλορώσος Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν.

Οι τέσσερις χώρες —ακόμα κι αν συμμαχήσουν μαζί τους οι φιλοκρεμλινικές Ουγγαρία και η Σλοβακία— δεν θα μπορέσουν να δημιουργήσουν μειοψηφία αρνησικυρίας, αλλά η δημόσια κριτική τους διαβρώνει τις ελπίδες της Επιτροπής να επιτύχει πολιτική συμφωνία την επόμενη εβδομάδα.

Ενώ η Ιταλίδα δεξιά πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ανέκαθεν υποστήριζε τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ο κυβερνητικός συνασπισμός που ηγείται είναι διχασμένος ως προς την υποστήριξη της Ουκρανίας.

Ο ακροδεξιός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ματέο Σαλβίνι υιοθέτησε φιλορωσική στάση και υποστήριξε το σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Ασκώντας περαιτέρω κριτική, οι τέσσερις χώρες εξέφρασαν σκεπτικισμό απέναντι στην Επιτροπή, που εκμεταλλεύεται τις ειδικές πρόνοιες για έκτακτες εξουσίες προκειμένου να αναθεωρήσει τους ισχύοντες κανόνες κυρώσεων και να διατηρήσει τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας δεσμευμένα μακροπρόθεσμα.

Παρότι ψήφισαν υπέρ της εν λόγω κίνησης για τη διατήρηση της ενότητας της ΕΕ, δήλωσαν επιφυλακτικές στο να προχωρήσουν στη χρήση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων οι ίδιες.

«Αυτή η ψηφοφορία δεν προδικάζει σε καμία περίπτωση την απόφαση σχετικά με πιθανή χρήση ρωσικών ακινητοποιημένων περιουσιακών στοιχείων, που πρέπει να ληφθεί σε επίπεδο ηγετών», έγραψαν οι τέσσερις χώρες.

Η Ε.Ε. παγώνει επ' αόριστον τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία

Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενέκριναν την Παρασκευή συμφωνία για το απεριόριστο πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας που διατηρούνται στην Ευρώπη, αφαιρώντας ένα μεγάλο εμπόδιο στη χρήση των πόρων για τη στήριξη της Ουκρανίας. 

Ειδικότερα, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να παγώσουν 210 δισ. ευρώ σε ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία για όσο διάστημα χρειαστεί, αντί να ψηφίζεται κάθε έξι μήνες η παράταση του παγώματος των περιουσιακών στοιχείων.

Αυτό αφαιρεί τον κίνδυνο χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία, οι οποίες έχουν καλύτερες σχέσεις με τη Μόσχα σε σχέση με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, να αρνηθούν κάποια στιγμή να παρατείνουν το πάγωμα, αναγκάζοντας την ΕΕ να επιστρέψει τα χρήματα στη Ρωσία.

Η κίνηση έχει στόχο να πείσει το Βέλγιο να στηρίξει το σχέδιο της Ε.Ε. να χρησιμοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια για τη χορήγηση δανείου έως 165 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του στρατιωτικού και του πολιτικού προϋπολογισμού της τα έτη 2026 και 2027.

Το δάνειο θα αποπληρωθεί από την Ουκρανία μόνο όταν η Ρωσία καταβάλει αποζημιώσεις στον Κίεβο για τον πόλεμο.

Οι ηγέτες της ΕΕ – το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο – πρόκειται να συναντηθούν στις 18 Δεκεμβρίου για να οριστικοποιήσουν τις λεπτομέρειες του δανείου και να επιλύσουν τα εναπομείναντα προβλήματα, τα οποία περιλαμβάνουν εγγυήσεις από όλες τις κυβερνήσεις της ΕΕ προς το Βέλγιο ότι δεν θα επωμιστεί μόνο του το κόστος σε περίπτωση που μια αγωγή της Μόσχας αποδειχθεί επιτυχής.

Πριν από αυτό, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα επισκεφθεί το Βερολίνο για συνομιλίες με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς τη Δευτέρα, ενώ στη συνέχεια θα συμμετάσχουν και άλλοι ηγέτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, όπως ανακοίνωσε η γερμανική κυβέρνηση.

Η Γερμανία δεν βλέπει εναλλακτική στο δάνειο αποζημιώσεων και θα παρέχει εγγυήσεις ύψους 50 δισ. ευρώ, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές.

Η υπουργός Οικονομικών της Δανίας Στεφάνι Λόσε, της οποίας η χώρα ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «υπάρχουν ακόμη κάποιες ανησυχίες» που πρέπει να αντιμετωπιστούν, αλλά «ελπίζουμε να μπορέσουμε να ανοίξουμε το δρόμο για μια απόφαση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο την επόμενη εβδομάδα».

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομίας Βάλντις Ντόμπροφσκις δήλωσε ότι συντάσσονται ισχυρές εγγυήσεις για το Βέλγιο.

Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας μήνυσε τη Euroclear

Αγωγή στη Μόσχα κατά της Euroclear κατέθεσε η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας για τη δέσμευση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, ενώ παράλληλα ξεκαθάρισε ότι θα αμφισβητήσει τα σχέδια της Ευρώπης στο πάγωμα κεφαλαίων και τίτλων, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times. 

Σήμερα Παρασκευή (12/12) η κεντρική τράπεζα δήλωσε ότι η Euroclear, η οποία κατέχει 185 δισ. ευρώ από τα 210 δισ. ευρώ των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί από την Ευρώπη, «κατέστησε αδύνατη την πρόσβαση σε κεφάλαια και τίτλους που ανήκουν στην Τράπεζα της Ρωσίας» μέσω «παράνομων ενεργειών».

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι κανένα δικαστήριο εκτός Ε.Ε. δεν έχει δικαιοδοσία επί της υπόθεσης, ωστόσο η Τράπεζα της Ρωσίας από τη μεριά της θα αμφισβητήσει «άνευ όρων» τις προσπάθειες να παγώσουν  τα περιουσιακά της στοιχεία μέσω διεθνών δικαστηρίων τόσο σε «φιλικές όσο και σε εχθρικές χώρες».

Ζητά αποζημίωση με βάση «το ποσό των δεσμευμένων κεφαλαίων της Τράπεζας της Ρωσίας, την αξία των δεσμευμένων τίτλων και την απώλεια των αναμενόμενων κερδών», δήλωσε η κεντρική τράπεζα.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, θα ακολουθήσει «όλους τους διαθέσιμους νομικούς και άλλους μηχανισμούς για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της» εάν τα ευρωπαϊκά σχέδια για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας προχωρήσουν.