Ζελένσκι: Οι εγγυήσεις ασφαλείας θα εγκριθούν απ' το Κογκρέσο

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι έχει συνάψει συμφωνία με τις ΗΠΑ για να καταστούν οι εγγυήσεις ασφαλείας νομικά δεσμευτικές μέσω ψηφοφορίας στο Κογκρέσο, στο πλαίσιο της προσπάθειας για επίτευξη συμφωνίας που θα τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία.

Η αποκάλυψη, χωρίς άλλες λεπτομέρειες στα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης,  έγινε λίγες ώρες αφότου Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ είχε προσφέρει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας «τύπου Άρθρου 5» στην Ουκρανία στις τελευταίες διαπραγματεύσεις, κάνοντας αναφορά στη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του ΝΑΤΟ.

Οι δύο ημέρες συνομιλιών στο Βερολίνο υπογράμμισαν αυτό που φαινόταν να αποτελεί νέα δυναμική στις προσπάθειες που μεσολάβησαν από τον Τραμπ για τον τερματισμό του σχεδόν τετραετούς πολέμου, με Αμερικανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους να δηλώνουν αισιόδοξοι. Ωστόσο, ενώ οι διαπραγματεύσεις επιβαρύνονται από μέχρι στιγμής δυσεπίλυτα ζητήματα σχετικά με το εδαφικό και τις εγγυήσεις ασφάλειας, η προσοχή στρέφεται στην απάντηση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, με ελάχιστες ενδείξεις ότι προτίθεται να τερματίσει τις επιθέσεις, γράφει το Bloomberg.

«Θα ήταν σαν θαύμα αν η ρωσική πλευρά δεν έβρισκε τώρα λόγους να πει για άλλη μια φορά "όχι"», δήλωσε στο Bloomberg ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, Γερμανός διπλωμάτης που ηγείται της Διάσκεψης για την Ασφάλεια του Μονάχου.

Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ, από την πλευρά του, δήλωσε «πολύ βέβαιος» ότι ο πόλεμος πλησιάζει στο τέλος του. Ωστόσο, σε συνέντευξή του στο ABC News, σημείωσε ότι οι εδαφικές απαιτήσεις της Μόσχας παραμένουν αμετάβλητες — και απέκλεισε την ανάπτυξη στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία στο πλαίσιο ειρηνευτικής συμφωνίας.

«Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα επίλυσης αυτής της τρομερής κρίσης», δήλωσε ο Ριάμπκοφ, χωρίς να επεκταθεί περαιτέρω. «Είμαστε έτοιμοι να καταλήξουμε σε συμφωνία, και ελπίζω το συντομότερο δυνατό».

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι αναμένει από τις ΗΠΑ να διαβουλευτούν στη συνέχεια με τη Ρωσία, ενώ οι Ουκρανοί διαπραγματευτές ενδέχεται να επιστρέψουν στις ΗΠΑ για συνομιλίες το Σαββατοκύριακο. Ο ίδιος μπορεί να συναντηθεί με τον Τραμπ όταν «πλησιάσουν» στο τελικό σχέδιο μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, είπε.

«Πριν λάβουν οποιαδήποτε μέτρα στο πεδίο της μάχης, ο στρατός και ο άμαχος πληθυσμός θα πρέπει να έχουν σαφή κατανόηση του ποιες θα είναι οι εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε ο Ζελένσκι σε ανάρτησή του στο Telegram. «Εργαζόμαστε επί του παρόντος για την επισημοποίηση όλων αυτών. Και έχουμε σημειώσει πρόοδο σ' αυτό τον τομέα».

Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι το τέλος του πολέμου είναι «πιο κοντά από» ποτέ και ότι οι ΗΠΑ συνεργάζονται με την Ευρώπη για εγγυήσεις ασφαλείας, αν και φάνηκε να υπονοεί ότι η Ουκρανία θα έπρεπε να παραχωρήσει γη στη Ρωσία στο πλαίσιο της συμφωνίας. «Έχουν ήδη χάσει τα εδάφη, να λέμε αλήθειες», είπε στον Λευκό Οίκο.

Ο Ζελένσκι, ο οποίος επισκέπτεται την Ολλανδία σήμερα Τρίτη, δήλωσε ότι δεν υπάρχει ακόμη συναίνεση στις διαπραγματεύσεις για το εδαφικό και ότι δεν έχει συζητηθεί το ενδεχόμενο διεξαγωγής σχετικού δημοψηφίσματος. Κάλεσε τις ΗΠΑ να συνεχίσουν να μεσολαβούν στο «επώδυνο» θέμα.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι ο Τραμπ δεν προσπαθούσε να πιέσει την Ουκρανία, αλλά πρόσθεσε ότι είχαν παράσχει στον Ζελένσκι κάποιες ιδέες «προκλητικές για σκέψη» σχετικά με το εδαφικό.

Ευρωπαίοι ηγέτες από 10 κράτη που συγκεντρώθηκαν στο Βερολίνο για συνομιλίες υπό τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς εξέδωσαν δήλωση αργά τη Δευτέρα με τη δέσμευση να στείλουν πολυεθνική δύναμη στην Ουκρανία για να συμβάλει στην ανασυγκρότηση του στρατού της και στην προστασία του εναέριου χώρου και των θαλασσών της μετά την επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας.

Ο στρατός της Ουκρανίας σε καιρό ειρήνης θα πρέπει να αποτελείται από 800.000 άνδρες για να «αποτρέπει τις συγκρούσεις», σύμφωνα με τη δήλωση. Ένας μηχανισμός παρακολούθησης και επαλήθευσης της κατάπαυσης του πυρός υπό την ηγεσία των ΗΠΑ θα παρέχει έγκαιρη προειδοποίηση για οποιαδήποτε επίθεση, ενώ ένας «μηχανισμός αποσυμφόρησης» θα λειτουργεί για την αποτροπή των συγκρούσεων, σύμφωνα με τη δήλωση. 

Οι ηγέτες προσέφεραν επίσης «νομική δέσμευση» να λάβουν μέτρα για την αποκατάσταση της ασφάλειας της Ουκρανίας σε περίπτωση μελλοντικής ρωσικής επίθεσης. Φαίνεται πως δεν παρέχουν εγγύηση αμοιβαίας άμυνας, λέγοντας ότι τα μέτρα ασφαλείας «μπορεί να περιλαμβάνουν ένοπλες δυνάμεις, πληροφορίες και υλικοτεχνική βοήθεια, οικονομικές και διπλωματικές δράσεις».

Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας σε καιρό πολέμου συζητούν εδώ και μήνες εγγυήσεις «τύπου Άρθρου 5».

Η Οάνα Λουνγκέσκου, μέλος του think tank RUSI με έδρα το Λονδίνο και πρώην εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ, εξέφρασε σκεπτικισμό, λέγοντας ότι η εγγύηση φαίνεται ασαφής - και θέτει υπό αμφισβήτηση το κατά πόσον ένα τέτοιο σχέδιο θα λειτουργούσε χωρίς την πλήρη υποστήριξη του ΝΑΤΟ.

«Εάν αυτή η εγγύηση «τύπου Άρθρου 5» δοκιμαστεί και κριθεί ανεπαρκής, θα επηρεάσει ακόμη περισσότερο το πραγματικό Άρθρο 5», δήλωσε.

Ωστόσο, οι ηγέτες και οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης χαιρέτισαν τη «σημαντική πρόοδο» στις προσπάθειες του Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο. Ο Μερτς χαρακτήρισε την προσφορά των ΗΠΑ για εγγυήσεις ασφαλείας «αξιοσημείωτη» και είπε ότι η επίτευξη ειρηνευτικής συμφωνίας μέχρι τα Χριστούγεννα «εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από τη ρωσική πλευρά».

Ο Πούτιν δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής κανένα σημάδι ότι είναι διατεθειμένος να συμβιβαστεί στις απαιτήσεις του να παραδώσει η Ουκρανία μεγάλες περιοχές στα ανατολικά και νότια της χώρας, συμπεριλαμβανομένων εδαφών που οι δυνάμεις του δεν έχουν καταλάβει.

Η Ρωσία έχει επίσης απορρίψει την παρουσία οποιωνδήποτε στρατευμάτων από χώρες του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι θα θεωρηθούν στόχοι. Απαιτεί αυστηρούς περιορισμούς στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού.

Ο Τραμπ απάντησε «ναι» όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφο στον Λευκό Οίκο αν είχε μιλήσει πρόσφατα με τον Πούτιν, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι ο Πούτιν μίλησε τελευταία φορά με τον Τραμπ στις 16 Οκτωβρίου, ανέφερε το πρακτορείο ειδήσεων Tass.

Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ και ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός του Τραμπ, είχαν πέντε ώρες συνομιλιών με τον Πούτιν στο Κρεμλίνο στις 2 Δεκεμβρίου. Ηγήθηκαν επίσης της αμερικανικής αντιπροσωπείας στις συνομιλίες του Βερολίνου.

«Πιστεύω ότι ο πρόεδρος Πούτιν θέλει να το δει να τελειώνει», είπε ο Τραμπ. «Είχαμε καλές συνομιλίες με τη Ρωσία και νομίζω ότι θα ήθελαν να επιστρέψουν σε έναν πιο φυσιολογικό τρόπο ζωής».