Αυτό το ράλι μόνο ένας μπορεί να σκοτώσει

Δεν είναι άσχημο να υπερδιπλασιάζεις τα λεφτά σου μέσα σε μια χρονιά όπως το 2020. Ιδίως αν σκεφθείς ότι πολλοί θα ήταν ευχαριστημένοι, αν έβγαζαν μια θετική απόδοση της τάξης του 2%-3%. Κι όμως, κάποιοι το κατάφεραν, ποντάροντας στον υποδείκτη εμπορευμάτων της γεωργίας και ταυτόχρονα σορτάροντας τον υποδείκτη ενέργειας του Bloomberg. Ο λόγος ήταν ότι οι τιμές των τροφίμων αυξήθηκαν ενώ οι τιμές της ενέργειας υποχώρησαν.

Ο ανωτέρω συνδυασμός μπορεί να προκαλέσει κοινωνική δυσαρέσκεια και λαϊκές κινητοποιήσεις σε διάφορες χώρες όπως έχουμε διαπιστώσει στο παρελθόν. Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση της τιμής σε αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως το ψωμί, οδήγησε στην «Αραβική Άνοιξη», με τις μαζικές διαδηλώσεις και την αλλαγή κυβερνήσεων και καθεστώτων. Ακόμη και πιο πρόσφατα είχαμε διαδηλώσεις στο Ιράν για τον ίδιο λόγο, με νεκρούς. 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αύξηση του πληθωρισμού των τροφίμων αποτελεί νάρκη στα θεμέλια των χωρών που έχουν αυταρχικές ηγεσίες. Είναι όμως επίσης επικίνδυνη για τις αγορές ομολόγων και μετοχών στις ανεπτυγμένες αγορές, που έχουν ακριβές έως απαιτητικές αποτιμήσεις. Η κατάσταση γίνεται μάλιστα πιο προβληματική, αν σκεφθεί κανείς ότι πολλά νοικοκυριά που αποταμίευαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα θελήσουν να τα ξοδέψουν ενώ αρκετές επιχειρήσεις, ιδίως στις ΗΠΑ, βρίσκονται με πολύ ρευστό που ίσως κατευθύνουν σε επενδύσεις. Επιπλέον, η οικονομική ανάκαμψη, έχοντας δημοσιονομική ώθηση, αναμένεται να ενισχύσει τη ζήτηση για πετρέλαιο κ.λπ., δίνοντας ενδεχομένως περαιτέρω ώθηση στην τιμή του μαύρου χρυσού. Ακόμη κι η σύγκριση των μέσων τιμών του 2020 με το 2021 εκτιμάται ότι θα αποβεί υπέρ του δεύτερου.

Αν δεν έφταναν όλα αυτά, έχουμε επίσης σημάδια ότι η χρυσή εποχή της παγκοσμιοποίησης φθάνει ή έχει φθάσει στο τέλος της. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις στη Δύση θα είναι αναγκασμένες να βρουν τις πρώτες ύλες και τα ενδιάμεσα προϊόντα που χρειάζονται από πιο ακριβούς προμηθευτές. Αυτό εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τις τιμές των τελικών προϊόντων και τον πληθωρισμό.

Η ιστορία διδάσκει ότι η πληθωριστική διαδικασία είναι αργή καθώς η αύξηση των τιμών ενισχύει τις προσδοκίες ότι έρχονται περισσότερες αυξήσεις. Από τη στιγμή μάλιστα που ο πληθωρισμός ξεφύγει, είναι πολύ πιο δύσκολο να τεθεί εκ νέου υπό έλεγχο.  

Καμία κατηγορία κινητών αξιών δεν είναι πιο ευάλωτη στην ενίσχυση των πληθωριστικών πιέσεων από τα ομόλογα. Τα τελευταία είναι ήδη υπερτιμημένα, λόγω της πολιτικής των κεντρικών τραπεζών και ταυτόχρονα βρίσκονται αντιμέτωπα με μια σημαντική αύξηση της προσφοράς ομολόγων, λόγω των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων που έφερε η πανδημία.

Όμως, ούτε οι μετοχές αναμένεται να μείνουν στο απυρόβλητο, αν ο πληθωρισμός πάρει την ανηφόρα, παρότι μερικοί θεωρούν ότι ο πληθωρισμός αυξάνει τα εταιρικά κέρδη και τα μερίσματα. Αν λοιπόν υπάρχει ένας εχθρός του ράλι σε μετοχές και ομόλογα, αυτός είναι ο πληθωρισμός.