Το εξωτερικό εμπόδιο για τα λεφτά του Ταμείου Ανάκαμψης

Το ερώτημα είναι εύλογο. Η Ελλάδα έχει δείξει αδυναμία στην απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων τις τελευταίες δεκαετίες. Γιατί θα τα καταφέρει αυτή τη φορά, που καλείται να απορροφήσει 32 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης συν τα λεφτά του ΕΣΠΑ σε συντομότερο χρονικό διάστημα; 

Ο καθηγητής Μιχάλης Αργυρού, πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, απάντησε πρόσφατα, «γιατί είναι το σχέδιο μιας χώρας σοφότερης, ρεαλιστικά αισιόδοξης και αποφασισμένης να αλλάξει προς το καλύτερο τη μοίρα της». Μακάρι να είναι έτσι.  

Πάντως, στην πιάτσα συνυπάρχουν οι ελπίδες με τις αμφιβολίες, σε μια περίοδο που όλοι αντιλαμβάνονται ότι «τα κοινοτικά λεφτά είναι τα μόνα και είναι πολλά», όπως μας έλεγε χθες μεσαίος επιχειρηματίας. Επιπλέον,  αρκετοί επιχειρηματίες και άλλοι είτε έχουν πιάσει στασίδι είτε ετοιμάζονται με στόχο την αρπαχτή, όπως λέει ο λαός. 

Πρόσφατα, αναφέραμε ότι η διαφθορά είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων, κατά την άποψή μας. Είναι γνωστό το φαινόμενο να εντάσσονται κάθε είδους έργα για χρηματοδότηση σε κοινοτικά προγράμματα, με στόχο την αύξηση της απορροφητικότητας των κοινοτικών κονδυλίων. Το αποτέλεσμα ήταν ο πλουτισμός των ολίγων επιτήδειων και η κατασπατάληση πόρων.  

Όμως, η διαφθορά είναι το μεγαλύτερο εσωτερικό εμπόδιο. Κι αυτό γιατί αργά ή γρήγορα θα γίνει αντιληπτό πως υπάρχει ένα μεγάλο «αγκάθι» στο εξωτερικό. Ως γνωστόν, η κα Μέρκελ δεν θα είναι υποψήφια για την καγκελαρία στις γενικές εκλογές του Σεπτεμβρίου και το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα δεν αναμένεται να έχει ηγέτη του αναστήματός της. Αυτό σημαίνει ότι «χωρίς την Μέρκελ, οι σκληρές γραφειοκρατίες θα πάρουν το πάνω χέρι», για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια ενός γνώστη της ευρωκατάστασης. Κοινώς, θα πρέπει να περιμένουμε ακόμη πιο «σκληρό conditionality» από τις Βρυξέλλες, ειδικά για τα πρότζεκτ που επιδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης. 

Αφήνουμε τελείως απέξω το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας και τυχόν απόφαση για το Ταμείο, που θα περιέπλεκε ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Και δεν συνυπολογίζουμε τις συνέπειες από μια πιθανή διακοπή των αγορών ελληνικών ομολόγων από το ειδικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της πανδημίας (PEPP) της ΕΚΤ το 2022.

Οι εμπλεκόμενοι στο Μέγαρο Μαξίμου, στο ΥΠΟΙΚ κι αλλού έχουν κάνει πολλές τηλεδιασκέψεις με τους κοινοτικούς αξιωματούχους, προεξάρχοντος του γνωστού μας Ντέκλαν Κοστέλο, το προηγούμενο διάστημα, για τα πρότζεκτ που είναι υποψήφια προς χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.   

Η κυβέρνηση σκοπεύει μάλιστα να υποβάλει επισήμως το Σχέδιο στις Βρυξέλλες μέχρι τα τέλη Απριλίου και ευελπιστεί ότι το σύνολο σχεδόν των έργων, σε ποσοστό 95%, θα γίνει αποδεκτό προς χρηματοδότηση. Όμως, ακόμη κι αν εγκριθεί το ελληνικό Σχέδιο, η υλοποίηση πολλών έργων ίσως αποδειχθεί πολύ πιο απαιτητική απ’ ό,τι αναμένεται, εξαιτίας των εμποδίων που αναφέραμε παραπάνω. Αναμφισβήτητα, όλοι και όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Το ίδιο θα συμβεί με τις κάπου 160 δράσεις του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, που φιλοδοξεί να κινητοποιήσει συνολικά 57 δισ. ευρώ.