Από τον φόβο του πληθωρισμού στον φόβο της μετάλλαξης Δέλτα

Ο αριθμός των κρουσμάτων ανέβηκε χθες στις 3.500 στην Ελλάδα, δικαιώνοντας όσους προβλέπουν έξαρση τις επόμενες εβδομάδες καθώς η άκρως μεταδοτική μετάλλαξη Δέλτα αρχίζει να κυριαρχεί κι εδώ. Το ίδιο παρατηρείται κι αλλού. Στις ΗΠΑ, με το 49% περίπου του συνολικού πληθυσμού και το 58% του ενήλικου εμβολιασμένο αλλά και στην Ασία, με την Ινδονησία να παίρνει τα σκήπτρα της Ινδίας στις ημερήσιες μολύνσεις. Στην Ταϊλάνδη, που είχε μόλις 23 νεκρούς από την αρχή της πανδημίας μέχρι τον περασμένο Απρίλιο, οι νεκροί είναι πολλές δεκάδες κάθε μέρα και τα νέα κρούσματα εκατοντάδες όπως μας έλεγαν. Σημαντικό πρόβλημα είναι, αφενός, το χαμηλό ποσοστό των εμβολιασμένων λόγω χαμηλής διαθεσιμότητας και αφετέρου, ότι οι περισσότεροι έχουν κάνει το κινέζικο εμβόλιο της Cinovac, που δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όπως φάνηκε στη Χιλή.    

Η στήλη είχε υποστηρίξει πριν λίγες μέρες πως θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον ιό. Αυτό σημαίνει επίσης να επικεντρωνόμαστε περισσότερο στις βαριές νοσηλείες και στους θανάτους, χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι ο αυξημένος αριθμός κρουσμάτων αποτελεί προπομπό τους.

Τα εμβόλια έχουν διαφορετική αποτελεσματικότητα. Όμως, τα εγκεκριμένα στη Δύση βοηθούν τους εμβολιασμένους να μη χρειασθούν νοσηλεία. Κάποια εμβόλια, κυρίως τα παλαιότερης τεχνολογίας, προκαλούν παρενέργειες σε ένα πολύ μικρό ποσοστό, π.χ. θρομβώσεις, νευρολογικά, και ίσως θα έπρεπε κάποιες κατηγορίες ατόμων να ελεγχθούν προληπτικά πριν τα κάνουν. Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης απέναντι στην εμβολιαστική προσπάθεια απαιτεί διαφάνεια και ενημέρωση για να πετύχει, καθώς γίνεται αγώνας απέναντι στον χρόνο για να επιτευχθεί ανοσία του πληθυσμού, χωρίς ακόμη την τακτική έγκριση των εμβολίων από το αμερικανικό FDA. 

Τα μαθηματικά της ανοσίας, είτε επιτυγχάνεται μέσω εμβολίου είτε μέσω μόλυνσης, είναι απλά. Αν το παράθυρο ανοσίας είναι κάπου 6 μήνες, ο εμβολιασμός του 0,41% του πληθυσμού καθημερινά θα δώσει 75% ανοσία μέσα σε 182 μέρες. Αν όμως, το ιδανικό ποσοστό ανοσίας δεν επιτευχθεί πριν οι πρώτοι εμβολιασμένοι αρχίσουν να χάνουν την ανοσία τους, ο έλεγχος του κορωνοϊού θα χαθεί. Το νέο κύμα μολύνσεων, λόγω της πιο μεταδοτικής αλλά λιγότερο θανατηφόρας μετάλλαξης Δέλτα, είναι ανησυχητικό γι’ αυτό τον λόγο.

Η μετάλλαξη Δέλτα έχει συμβάλει πάντως να αμβλυνθούν κάπως οι φόβοι στην αγορά για τον πληθωρισμό. Αυτό φαίνεται στις αποδόσεις των 10ετών ομολόγων, που κινούνται πτωτικά παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός αυξάνεται στην ευρωζώνη και έχει σκαρφαλώσει σε πολυετή υψηλά επίπεδα στις ΗΠΑ. Φυσικά, υπάρχουν διάφορες εξηγήσεις για την αποκλιμάκωση των αποδόσεων των ομολόγων. Μια από αυτές θέλει τους επενδυτές που είχαν τοποθετηθεί, περιμένοντας άνοδο των αποδόσεων, να αναγκάζονται να κλείσουν τις θέσεις τους, προβαίνοντας σε αγορές ομολόγων λόγω Δέλτα. Μια άλλη εξήγηση θέλει πολλά συνταξιοδοτικά ταμεία που επωφελήθηκαν από την άνοδο-ρεκόρ των μετοχών να ενισχύουν τη θέση τους σε ομόλογα.

Όποια κι αν είναι η σωστή ή σωστές εκτιμήσεις, η μετάλλαξη Δέλτα με την κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων που προκαλεί, ακόμη και σε χώρες με υψηλά ποσοστά εμβολιασμού, υπονομεύει τις αισιόδοξες προβλέψεις για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Όμως, το ίδιο διδάσκει η ιστορία των πανδημιών του παρελθόντος. Ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν χαμηλότερος σε σύγκριση με τον ιστορικό μέσο όρο τα χρόνια μετά την πανδημία.