H ζωή μας μετά τη Μέρκελ

Κανονικά θα έπρεπε να αναφερθούμε στον χθεσινό ανασχηματισμό της κυβέρνησης, που επισκιάσθηκε από την έξοδο του τέως ΓΕΕΘΑ και υπουργού Εθν. Αμυνας υπό τον ΣΥΡΙΖΑ κ. Αποστολάκη και τι σημαίνει.

Ομως, όσα συνέβησαν είναι τόσο προβλέψιμα και τόσο ελληνικά, που χάνουν το ενδιαφέρον τους ακόμη και αν δεν έχει περάσει ούτε μια μέρα από τον ανασχηματισμό.

Αντίθετα, η στήλη θεωρεί πιο ενδιαφέρουσα και πιο σημαντική την προεκλογική κατάσταση στη Γερμανία, την ισχυρότερη χώρα της ευρωζώνης. Κι αυτό γιατί το αποτέλεσμα των εκλογών για το κοινοβούλιο και το νέο καγκελάριο θα έχει αντίκτυπο στην ευρωζώνη και στη χώρα μας.

Αναμφίβολα υπάρχει αβεβαιότητα και γι’ αυτό τα σενάρια διακυβέρνησης περιλαμβάνουν διαφορετικούς συνδυασμούς κομμάτων.

Κοιτάζοντας την τελευταία δημοσκόπηση (Wahlkreisprognose), διαπιστώνουμε ότι το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα SPD ανεβάζει το ποσοστό του στο 27% έναντι 19,5% του συντηρητικού συνασπισμού των CDU/CSU. Οι Πράσινοι υποχωρούν στο 15,5%, το φιλελεύθερο κόμμα πάει στο 13%, το ακροδεξιό AfD στο 10,5% και το αριστερό Linke στο 6,5%.

Η μη υποψηφιότητα της Ανγκελα Μέρκελ αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού. Το μόνο σίγουρο είναι πως τα πράγματα δεν θα είναι τα ίδια χωρίς την καγκελάριο, που αποτέλεσε σημείο αναφοράς στην ΕΕ τα χρόνια της κρίσης.

Εμείς στην Ελλάδα ίσως μπορούμε να το κατανοήσουμε καλύτερα. Κι αυτό γιατί γνωρίζουμε τι συνέβη με την αποχώρηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από το τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών το 2017 και την ανάληψη του χαρτοφυλακίου από τον Ολαφ Σολτς, υποψήφιο καγκελάριο με το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα στις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου.

Ο αυστηρός κ. Σόιμπλε ήταν ευρωπαϊστής αλλά πίστευε ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα ήταν ανίκανο και η Ελλάδα θα έπρεπε να φύγει από το ευρώ για να παραδειγματισθούν άλλες χώρες. Ηταν επίσης οπαδός της αυστηρής λιτότητας, σε αντίθεση με τον κ. Σολτς που ήταν πολύ πιο μετριοπαθής.

Θα μπορούσε μια νίκη του SPD να οδηγήσει στον σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης συνασπισμού που θα ευνοούσε την υιοθέτηση μιας πιο επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής στη Γερμανία και την ευρωζώνη;
Ισως, αλλά όλα είναι ρευστά αυτή τη στιγμή.

Πολλοί πιστεύουν ότι η Γερμανία μπορεί να δαπανήσει περισσότερα λεφτά σε έργα υποδομών κ.λπ. για να δώσει ώθηση στην οικονομία της και στην ευρωζώνη, μειώνοντας ταυτόχρονα την εξάρτησή της από τις εξαγωγές προς την Κίνα κ.λπ.

Επίσης, μια γερμανική κυβέρνηση με τέτοια φιλοσοφία θα ήταν πιθανόν πιο ανοικτή σε μια αλλαγή του Συμφώνου Σταθερότητας προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής χαλάρωσης που επιθυμούν υπερχρεωμένες χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.

Οι σχετικές συζητήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν το φθινόπωρο, εν αναμονή της νέας κυβέρνησης στο Βερολίνο.

Γι’ αυτούς τους λόγους αλλά και άλλους, π.χ. μεταναστευτικές ροές, η νέα γερμανική κυβέρνηση ίσως αποδειχθεί πιο σημαντική για την Ελλάδα από τον χθεσινό κυβερνητικό ανασχηματισμό στην Αθήνα.