O Μπομπ Τράα, οι αποδοχές στο Δημόσιο και η αξιολόγηση

Πριν από 9-10 χρόνια περίπου, όταν ο κ. Σταϊκούρας ήταν αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ, είχαμε επικοινωνήσει μαζί του, ζητώντας να μας εξηγήσει με ποια λογική είχαν γίνει κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις για ένστολους, ιερείς κ.λπ., με τη χώρα τότε σε βαθιά κρίση. Μας είχε πει διάφορα αλλά μια τελευταία φράση του έχει χαραχτεί στη μνήμη μας: «Εσένα τι σε νοιάζει;».

Περίπου την ίδια περίοδο είχαμε μιλήσει επίσης με τον κ. Στουρνάρα και του ζητήσαμε να μας εξηγήσει τη συλλογιστική πίσω από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις. Αν και έχουν περάσει πολλά χρόνια, θυμόμαστε τι μας είχε πει  σε μέσες άκρες. Στην Ελλάδα, η μεν Δεξιά ενδιαφέρεται περισσότερο για ομάδες του πληθυσμού που την ψηφίζουν όπως οι ένστολοι, η δε Αριστερά για τους δικούς της όπως οι πανεπιστημιακοί. 

Μας ήλθαν στη μνήμη με αφορμή τη χθεσινή παρουσίαση του πολυνομοσχεδίου για την οικονομία από τη νέα ηγεσία του ΥΠΟΙΚ και τις δηλώσεις για τις αυξήσεις στις αποδοχές των δημόσιων υπαλλήλων από το 2024. Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, το μέσο ετήσιο όφελος για τον κάθε δημόσιο υπάλληλο από συνδυασμό των αυξήσεων στα επιδόματα, στις παροχές κ.λπ. ανέρχεται σε 1.292 ευρώ μικτά ή 800 ευρώ καθαρά. Πράγματι, αυτό είναι το μέσο όφελος. Όμως, αποκρύπτει το γεγονός ότι κάποιες ομάδες, π.χ. οι ένστολοι, θα λάβουν υψηλότερες αυξήσεις και κάποιες άλλες, πολύ μικρότερες. 

Ο τυπικός δημόσιος υπάλληλος χωρίς θέση ευθύνης θα λάβει αύξηση 70 ευρώ τον μήνα ή 840 μικτά τον χρόνο, δηλ. 700 ευρώ ή χαμηλότερα καθαρά τον χρόνο. Υπενθυμίζουμε ότι ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 9% πέρυσι και αναμένεται να διαμορφωθεί στο 4% ή υψηλότερα φέτος. Επιπλέον, θα πρέπει να προστεθεί ο πληθωρισμός του 2024. Ο ανωτέρω δημόσιος υπάλληλος θα χάσει σημαντικό μέρος της αγοραστικής του δύναμης παρά την αύξηση. Ακόμη κι αν ληφθεί υπόψη η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης.

Άλλοι θα ισχυρισθούν ότι η χαμηλή παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα δεν δικαιολογεί καμία αύξηση αποδοχών. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι θα πρέπει να μειωθεί ο αριθμός των δημόσιων υπαλλήλων. 

Πρόσφατα, ο πρώην Μίστερ ΔΝΤ στην Αθήνα, Μπομπ Τράα, έθιξε το θέμα του αριθμού των δημόσιων υπαλλήλων της Γενικής Κυβέρνησης και του μισθολογίου τους σ’ ένα άρθρο στην ιστοσελίδα Macropolis. Στο άρθρο με τίτλο «Πού είναι οι συντηρητικοί;», ο Ολλανδός οικονομολόγος επικαλέσθηκε στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που δείχνουν ότι η απασχόληση στον δημόσιο τομέα έχει αυξηθεί πολύ περισσότερο σε σχέση με τον ιδιωτικό από το 1995 μέχρι και πέρυσι. Το 1995, κάπου 737 χιλ. άτομα απασχολούνταν στη Γενική κυβέρνηση, έναντι 1,1 εκατ. το 2022. Αντίθετα μ’ αυτό που θα περίμενε κάποιος, οι κυβερνήσεις της συντηρητικής ΝΔ υπό τους κ.κ. Κώστα Καραμανλή και Κυριάκο Μητσοτάκη έκαναν τις περισσότερες νέες προσλήψεις ετησίως κατά τη θητεία τους. Στον αντίποδα, ήταν η κυβέρνηση Σαμαρά επί τρόικα, σύμφωνα με τον κ. Τράα. Όσον αφορά τη μισθοδοσία τους, αυτή είναι κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. 

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι πληρώνονται λίγα λεφτά. Προφανώς, αυτό θα πρέπει να αλλάξει. Από τη στιγμή που αφενός υπάρχουν δημοσιονομικοί περιορισμοί και αφετέρου δεν τίθεται θέμα μείωσης των δημόσιων υπαλλήλων, θα πρέπει να βρεθεί άλλη λύση. Αντί λοιπόν να επιλέγει η εκάστοτε πολιτική ηγεσία ποιες ομάδες δημοσίων υπαλλήλων θα πάρουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις αποδοχών, π.χ. ένστολοι κ.λπ., θα πρέπει να αναλάβει αυτό τον ρόλο η αξιολόγησή τους.

Όμως, η αξιολόγηση σημαίνει  διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Επειδή είναι μεγάλο θέμα, θα αναφερθούμε σε αυτό αύριο.