Τα θύματα του φορολογικού συστήματος

Αρκετές φορές περιμένοντας στη σειρά να πληρώσουμε στο σούπερ μάρκετ, βλέπαμε αρκετούς συμπολίτες μας να δίνουν το ΑΦΜ τους και να ζητάνε τιμολόγιο για τρόφιμα. Σε μια περίπτωση, ζητήθηκε το όνομα της εταιρείας και προς έκπληξή μας καταλάβαμε ότι ασχολείτο με λογισμικά.

Προφανώς, ήταν από εκείνους που αφαιρούσαν τις ανωτέρω δαπάνες από τα έσοδα της εταιρείας τους για να μειώσουν τα κέρδη τους και να πληρώσουν ελάχιστους ή καθόλου φόρους. 

Το πρόβλημα θα εξαλειφόταν, αν το ανώτατο όριο για πληρωμές με μετρητά  ήταν μικρό, π.χ. μέχρι 50 ευρώ, αντί των 500 ευρώ σήμερα και οι ποινές πολύ μεγαλύτερες. Όμως, δεν το θέλει η ΕΚΤ και φυσικά η πολυπληθής ομάδα των φοροφυγάδων της χώρας, η οποία διαθέτει δισ. ευρώ σε θυρίδες, χρηματοκιβώτια κ.λπ. 

Το πρόβλημα θα ήταν επίσης μικρότερο, αν διαδοχικές κυβερνήσεις ήθελαν πραγματικά να καταπολεμήσουν τη φοροδιαφυγή και φοροκλοπή. Όμως, δεν το ήθελαν για ψηφοθηρικούς λόγους. Αν το ήθελαν, η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS και τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και βιβλία θα είχαν γίνει πραγματικότητα από την προηγούμενη δεκαετία. 

Δεν είναι τυχαίο ότι οι 500 χιλ. περίπου που αποκαλούνται αγρότες  δηλώνουν το 4% των εισοδημάτων και πληρώνουν το 3% περίπου των φόρων εισοδήματος ετησίως στην ωραία Ελλάδα. Κι όμως, κανείς δεν τους ακουμπά. Ο ΥΠΟΙΚ κ. Χατζηδάκης τούς εξαίρεσε μαζί με άλλους από τα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής που ανακοινώθηκαν χθες.

Στην Ελλάδα, το μερίδιο των μισθών στο ΑΕΠ ήταν 27% το 2022 και ήταν το δεύτερο χαμηλότερο στην ΕΕ και την ευρωζώνη. Αντίθετα, το εισόδημα από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας και ελεύθερων  επαγγελματιών αποτελούσε το 52,2% του ΑΕΠ, το δεύτερο μεγαλύτερο στην ευρωζώνη, σύμφωνα με τη Eurobank.

Κι όμως, οι μισθωτοί καταβάλλουν τη μερίδα του λέοντος σε φόρους εισοδήματος φυσικών προσώπων καθώς 7 στους 10 μη μισθωτούς, δηλ. ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και επιχειρηματίες, εμφανίζουν ετήσια εισοδήματα έως 10 χιλ. ευρώ. Δεν είναι τυχαίο ότι ο φορολογικός συντελεστής είναι 9% μέχρι αυτό το ποσό.    

Αναφέραμε χθες ότι ο προϋπολογισμός θα εμφανίσει μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα από τον στόχο στο τέλος του 2023, επικαλούμενοι εκτιμήσεις αρμοδίων. Με δεδομένη την ακρίβεια, προτείναμε να προχωρήσει η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, προσθέτοντας όμως ότι το πιθανότερο είναι το επιπλέον ποσό να πάει σε παροχές σε επιλεγμένη/ες ομάδα/ες. 

Χθες, διαβάσαμε δηλώσεις του κ. Χατζηδάκη οι οποίες επιβεβαίωσαν το σκεπτικό μας. 

Η επέκταση της φορολογικής βάσης σε μια χώρα που μόνο 800 χιλ. φορολογούμενοι από τα 9 εκατ. δηλώνουν ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 20 χιλ. ευρώ και πληρώνουν το 65% του συνόλου των φόρων είναι εκ των ων ουκ άνευ.

Η κατακόρυφη αύξηση της συνεισφοράς των μη μισθωτών στα δημοσιονομικά βάρη είναι επίσης θεμιτή και δίκαιη. Ποιος όμως είναι ο καλύτερος τρόπος για να γίνει πράξη είναι συζητήσιμος.

Όμως, εξίσου σημαντικός είναι ο εξορθολογισμός του φορολογικού συστήματος μέσω της ελάφρυνσης της μισθωτής εργασίας, η οποία επιβαρύνεται περισσότερο από τη μη μισθωτή εργασία.

Εκτός από την τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας εισοδήματος φυσικών προσώπων, άλλο μέτρο θα έπρεπε να είναι η εναρμόνιση των κλιμακίων εισοδήματος και ασφαλιστέων αποδοχών. Μ’ αυτό τον τρόπο δεν θα επιβαρύνονται τα εισοδήματα από εργασία τόσο από υψηλούς φορολογικούς συντελεστές όσο κι από υψηλές ασφαλιστικές εισφορές όπως γίνεται σήμερα.

Η φορολογική διάκριση εις βάρος των μισθωτών θα πρέπει να σταματήσει.