Ο ακριβός τουρκικός μπακλαβάς και ο ελληνικός πλούτος

Στη στήλη αρέσει να μιλάει με άτομα από την Τουρκία που είναι insiders. Κι αυτό γιατί μαθαίνει πράγματα που περνάνε απαρατήρητα από τον ελληνικό και τον διεθνή Τύπο. 

Πριν από μερικές μέρες, η Τουρκία γιόρτασε τα 100 χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους με επιδείξεις όπλων, ναυτικών πλοίων κ.λπ. Όμως, το γεγονός επισκιάστηκε από τη μεγάλη διαδήλωση που έγινε μια μέρα πριν στην Κωνσταντινούπολη υπέρ των Παλαιστινίων. Στην εκδήλωση έδωσε το παρών ο Ερντογάν, κάνοντας σχετικές δηλώσεις υπέρ της Χαμάς, η οποία έχει, ως γνωστόν, γραφεία στην Πόλη.

Δεν ήταν τυχαίο. Ο σημερινός Τούρκος πρόεδρος αποτελεί ουσιαστικά ιδεολογική συνέχεια της ομάδας των αντι-Κεμαλικών ισλαμιστών της πρώτης τουρκικής εθνοσυνέλευσης. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να βγάλει από το κάδρο τον Κεμάλ ως ιδρυτή του σύγχρονου κράτους, όμως θα μπορούσε να τον επισκιάσει, όπως κι έγινε.

Ο Κεμάλ ήθελε να κάνει τον Τούρκο, Ευρωπαίο. Ο Ερντογάν τού πασάρει το στόρι ότι είναι καλύτερος από τους Ευρωπαίους και του δείχνει τα UAVs (drones), το ελικοπτεροφόρο «Αναντολού» κ.λπ. Επιπλέον, του λέει ότι η Τουρκία ανήκει στο G20 όπως ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες.

Φυσικά, το κατά κεφαλήν εισόδημα της Τουρκίας ήταν 10-11 χιλ. δολάρια το 2022, έναντι π.χ. 21 χιλ. δολάρια της Ελλάδας. Από την άλλη πλευρά, η αγοραστική δύναμη των δύο χωρών ήταν περίπου η ίδια, κοντά στα 37 χιλ. δολάρια, όπως αναφέραμε πριν μια εβδομάδα περίπου.

Κατανοούμε ότι ο μέσος όρος μπορεί να μην είναι ο πιο σωστός δείκτης. Όπως  έλεγε ένας φίλος, ο μέσος όρος είναι σαν να έχεις το ένα πόδι στη φωτιά και το άλλο στην κατάψυξη, αλλά η θερμοκρασία του σώματος να είναι κανονική.

Όπως μας ανέφεραν, ο εισαγωγικός μισθός στο Δημόσιο είναι 22 χιλ. τουρκικές λίρες ή 733 ευρώ περίπου (1 ευρώ =30 λίρες) και ο μέσος μισθός 40-50 χιλ. λίρες ή 1.333-1.666 ευρώ. Ο κατώτατος μισθός είναι 14 χιλ. λίρες ή 466 ευρώ περίπου. Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα ποικίλλει ανάλογα με την εταιρεία.       

Ένα κιλό ντομάτα πουλιέται γύρω στις 30 λίρες ή 1 ευρώ στο σουπερμάρκετ, ένα λίτρο γάλα κάπου 50 λίρες ή 1,66 ευρώ, ενώ ένα λίτρο βενζίνης κοστίζει 40 λίρες ή 1,33 ευρώ. 

Από την άλλη πλευρά, αν πας να φας δύο ντονέρ έξω θα σου κοστίσουν 10-12 ευρώ έναντι 5-7 ευρώ στην Ελλάδα ενώ ο μπακλαβάς πουλιέται πανάκριβα, προς 40-50 ευρώ το κιλό, στα καλά μαγαζιά. Θα μπορούσες να τον βρεις προς 5 ευρώ το κιλό, αλλά θα έπρεπε να ήσουν προετοιμασμένος να πας στην τουαλέτα, όπως μας είπαν.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο κατά κεφαλήν πλούτος και ο διάμεσος πλούτος των δύο χωρών. Στην ετήσια έκθεση της UBS για το 2023, η Ελλάδα φιγουράρει στην 25η θέση με 106 χιλ. δολάρια περίπου και η Τουρκία με τον πληθυσμό των 85 εκατ. κατοίκων στην 36η θέση με 17,5 χιλ. δολάρια.  

Με βάση τον διάμεσο πλούτο, η Ελλάδα παραμένει στην 25η θέση με 53,5 χιλ. δολάρια και η Τουρκία στην 36η θέση με μόλις 5,5 χιλιάδες δολάρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ του μέσου και του διάμεσου πλούτου σημαίνει ότι μεγαλύτερο μέρος του πλούτου μιας χώρας πηγαίνει στους πλούσιους. 

Επομένως, η κατανομή του πλούτου στην Ελλάδα είναι λιγότερο άνιση σε σχέση με της Τουρκίας. Ο διάμεσος είναι ο αριθμός που βρίσκεται ακριβώς στη μέση, έτσι ώστε  το 50% των ταξινομημένων αριθμών να είναι πάνω από τη διάμεσο και το άλλο 50% κάτω από τη διάμεσο. Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει κάποιος με κριτήριο τον δείκτη ανισότητας πλούτου (Gini coefficient) καθώς η Ελλάδα έχει 33,1 και η Τουρκία 41,9.

Κακά τα ψέματα, η σχέση της Ελλάδας με την Τουρκία θα είναι ανταγωνιστική, ακόμη κι αν είναι αρμονική. Η οικονομία θα δείξει ποια χώρα θα έχει το πάνω χέρι.