Η ύφεση, προφητείες και πραγματικότητα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η ανακοίνωση, σήμερα το μεσημέρι από την ΕΛΣΤΑΤ, των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών Α' τριμήνου, ήτοι των στοιχείων για την πορεία του ΑΕΠ κατά το διάστημα αυτό -έστω προσωρινού χαρακτήρα- θα ξεκαθαρίσει σε μεγάλο βαθμό τις πραγματικές επιπτώσεις της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων που τη συνόδευσαν, επί της ελληνικής οικονομίας.

Διότι έως τώρα μόνον «προβλέψεις» ήσαν διαθέσιμες για την πορεία των πραγμάτων και δη με διαφορές… ετών φωτός, για τα οικονομικά πράγματα, η μία από την άλλη.

Μόλις χθες, για παράδειγμα, η ελβετική τράπεζα UBS αναθεώρησε τις προβλέψεις της για την Ελλάδα, εκτιμώντας ότι η ύφεση θα ανέλθει εφέτος σε -6% -πρόβλεψη που συγκλίνει με εκείνην της Τραπέζης της Ελλάδος- έναντι ύφεσης -10%, που «έβλεπε» η ελβετική τράπεζα για την Ελλάδα, μόλις στα τέλη Απριλίου.

Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά στην πορεία της ελληνικής οικονομίας εφέτος, κολοσσιαίες ήσαν οι διαφορές στις προβλέψεις σειράς διεθνών και ελληνικών οργανισμών.

Από το θεαματικό -35% του ΟΟΣΑ -σε περίοδο κατά την οποία ο φίλτατος υπουργός των Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας μιλούσε για -2,5%- έως το -9,7% της Κομισιόν, το -10% του ΔΝΤ και το -5% έως -9% του «δικού μας» ΙΟΒΕ, το οποίο τουλάχιστον είχε την ειλικρίνεια να παραδεχθεί με αυτή την πρόβλεψη ότι τα πράγματα είναι μάλλον… απρόβλεπτα. Κάτι που εν πολλοίς ίσχυσε και ως κανόνας, δεδομένων των εναλλακτικών σεναρίων που παρουσίαζε ο κάθε οίκος ή οργανισμός, εξετάζοντας το πώς θα κυλήσει η οικονομία εφέτος.

Αυτές, όμως, οι προβλέψεις, οι οποίες καταδεικνύουν για ακόμη μία φορά πόσο «σχετική» επιστήμη είναι τα οικονομικά, δεν παύουν να επιδρούν και οι ίδιες στην πορεία της οικονομίας.

Όταν το «κλίμα», ο «βαθμός εμπιστοσύνης» και η «ψυχολογία» αποτελούν κομβικές παραμέτρους για την εξέλιξη των επενδύσεων σε έναν τόπο, τότε οι κάθε λογής προβλέψεις που εκτιμούν -δικαίως ή αδίκως- πώς επέρχεται η συντέλεια για την οποιαδήποτε οικονομία, επενεργούν καταλυτικά στην πορεία της ίδιας της οικονομίας, λειτουργώντας ως «αυτοεπιβεβαιούμενη προφητεία».

Αντίστοιχα, αποκλίσεις όπως αυτές εξηγούν σε μεγάλο βαθμό και εκείνες που εμφάνιζαν οι προβλέψεις διεθνών οργανισμών όπως το ΔΝΤ, κατά τη δεκαετή μνημονιακή περίοδο της Ελλάδας.

Πέραν γνωστών και αναγνωρισμένων σφαλμάτων εκ μέρους του ΔΝΤ, όπως αυτό του διαβόητου «πολλαπλασιαστή», η αναντιστοιχία της εφαρμοζόμενης πολιτικής εκ μέρους σειράς κυβερνήσεων αυτά τα δέκα χρόνια, με τις δεσμεύσεις που αυτές είχαν αναλάβει έναντι των εταίρων και λοιπών δανειστών μας, οδηγούσαν και στην έμπρακτη «διάψευση» των προβλέψεων αυτών των οργανισμών για την Ελλάδα.

Κάντε μεταρρυθμίσεις επ’ αυτού ή του άλλου τομέα, έλεγε η (επίσης διαβόητη) τρόικα -στηρίζοντας τις προβλέψεις της για την οικονομία στην υλοποίηση αυτών των μεταρρυθμίσεων- και η εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση... περί άλλων τύρβαζε, οδηγώντας έτσι και τις όποιες προβλέψεις στον… κάλαθο των αχρήστων.

Υπό αυτό το πρίσμα, πέραν μίας γενικής «θεώρησης των πραγμάτων», για την οποία είναι χρήσιμες οι προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας, ας μην τις θεωρούμε ως «θέσφατο» καθώς οι λόγοι που μπορούν να τις επηρεάσουν είναι πολυάριθμοι.

Σαφώς, δε, οφείλουν να μην αποτελέσουν το μόνο κριτήριο επί του οποίου θα βασίσουμε τυχόν μελλοντικές μας ενέργειες οικονομικού περιεχομένου.

Χρήσιμες οι προβλέψεις αλλά όχι γραμμένες σε πέτρα.