Η ευρωπαϊκή άμυνα και τα ψίχουλα της Ούρσουλα

Φίλτατοι, καλή σας ημέρα!

Η προστασία της κυριαρχίας και της ασφάλειας της Ευρώπης συνιστά υπαρξιακό ζήτημα για την ΕΕ. Συνιστά, δηλαδή, ένα ζήτημα το οποίο θα όφειλε να βρίσκεται στην κορυφή των προτεραιοτήτων των Ευρωπαίων ηγετών, υπό το φως της πρόθεσης των ΗΠΑ να απεμπλακούν από τον ρόλο της «προστάτιδας δύναμης», τον οποίο διαδραματίζουν τα τελευταία 80 χρόνια.

Δεδομένων όλων αυτών, το επόμενο βήμα θα όφειλε να είναι μία συγκροτημένη προσπάθεια, τουλάχιστον εκ μέρους των 27 κρατών-μελών της ΕΕ και πιθανώς με τη συμμετοχή του «πρόθυμου», υπό τις περιστάσεις, Ηνωμένου Βασιλείου ή και άλλων ευρωπαϊκών κρατών, στην κατεύθυνση της δημιουργίας μίας δομής ενόπλων δυνάμεων ικανών να υποκαταστήσουν τον ρόλο που οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ διαδραματίζουν σήμερα, για την άμυνα και ασφάλεια της Ευρώπης.

Αντ’ αυτού, η μέχρι στιγμής «αντίδραση» της Ευρώπης συνοψίζεται στην εσπευσμένη υλοποίηση μίας  συνόδου ηγετών 7 κρατών, υπό την αιγίδα της Γαλλίας, η εξαγγελία ακόμη μίας με τη συμμετοχή των κρατών που απουσίαζαν από την πρώτη, καθώς και ατάκτως ερριμμένες εξαγγελίες της φιλτάτης Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επικεφαλής της Κομισιόν, περί της χρηματοδότησης των αμυντικών δαπανών.

Η πρώτη εξαγγελία αφορούσε την εξαίρεση (waiver) των αμυντικών δαπανών από το πλαίσιο των δημοσιονομικών κανονισμών, ώστε τα κράτη-μέλη να έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια στη διαδικασία του εξοπλισμού τους και ήδη συναντά την αντίδραση του επικεφαλής του Eurogroup, Ιρλανδού υπουργού Οικονομικών Πασκάλ Ντόναχιου, ο οποίος σύμφωνα με το Politico δηλώνει ότι η ΕΕ δεν θα πρέπει να απομακρυνθεί από τους δημοσιονομικούς της κανόνες, παρά τις αμυντικές της ανάγκες.

Η δεύτερη εξαγγελία της φιλτάτης Ούρσουλα αφορούσε στον επαναπροσανατολισμό κονδυλίων ύψους 93 δισ. ευρώ για την κάλυψη αμυντικών δαπανών, από αδιάθετα κονδύλια που υπήρχαν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της επιδημίας του Covid. Και τούτο όταν οι πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες του μπλοκ των 27 για την άμυνα υπολογίζονται σε περίπου 500 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία.

Ακόμη, σύμφωνα με την πρόεδρο της Κομισιόν, θα μπορούσαν να ανακατευθυνθούν προς την άμυνα κονδύλια που προορίζονται σήμερα για την περιφερειακή ανάπτυξη, ενώ ανοικτό είναι πάντα και το ενδεχόμενο «κοινής ευρωπαϊκής χρηματοδότησης», παρά τις πάγιες ενστάσεις του ευρωπαϊκού Βορρά ως προς τον από κοινού δανεισμό.

Κοντολογίς, φίλτατοι, ενώπιον ενός θεμελιώδους υπαρξιακού ζητήματος, όπως αυτό της άμυνας και ασφάλειας των κρατών-μελών της ΕΕ, η Ευρώπη επιδεικνύει για ακόμη μία φορά τη συνήθη ολιγωρία και αναποφασιστικότητα που τη χαρακτηρίζει σε κάθε της βήμα.

Πρώτα από όλα, στέλνει το λάθος μήνυμα ως προς την ενότητά της, με τη Γαλλία να συγκαλεί συνόδους ηγετών α λα καρτ και δεύτερον, ψάχνοντας στα «αζήτητα» (αδιάθετα κονδύλια Covid και κεφάλαια περιφερειακής ανάπτυξης) για τα χρήματα που θα χρειαστεί για τον επανεξοπλισμό της, όταν σε πρώτη ανάγνωση οι σχετικές ανάγκες είναι της τάξης των 500 δισ. ευρώ.

Πρόκειται, προφανώς, περί μίας ιστορίας αποτυχίας ή τουλάχιστον για την επίδειξη μειωμένης βούλησης ή δυνατοτήτων εκ μέρους της ΕΕ να αναλάβει τον ρόλο που της αναλογεί για την προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Εάν, όμως, ακόμη και σε τόσο ζωτικά για την ύπαρξή της ζητήματα η Ευρώπη περνάει κάτω από τον πήχη, τότε τι ελπίδα επιβίωσης έχει; Επί δεκαετίες αναπτύχθηκε υπό την ομπρέλα της αμερικανικής προστασίας και σήμερα δυσκολεύεται να βρει «μια θέση στον ήλιο», παρά την οικονομική της ευμάρεια.

Δεν το λες και επιτυχία!