Startups: Τι φοβούνται, πού ελπίζουν οι νέοι επιχειρηματίες

Αναπτυξιακή προοπτική για την εγχώρια startup σκηνή βλέπουν τρεις νέοι εκπρόσωποι του χώρου, παρά την κρίση, τα θεσμικά εμπόδια και τα προβλήματα χρηματοδότησης.

Τοποθετούμενοι απέναντι στις εξελίξεις μέσα από τις συνεντεύξεις τους στο Euro2day.gr εκτιμούν ότι υπάρχουν ευκαιρίες, όσο και υποστηρικτικά μέσα για να προωθηθεί μια νέου τύπου επιχειρηματικότητα. Ο Δημήτρης Καλαβρό-Γουσίου, συνιδρυτής των Found.ation και Nest Media, υπογραμμίζει ότι η τεχνολογία αποτελεί προνομιακό χώρο επιχειρηματικής δράσης. Τονίζει τη σημασία που έχουν η δικτύωση και η συνεργασία μεταξύ νέων επιχειρηματιών και φορέων.

Ο Φάνης Κουτουβέλης, διευθύνων σύμβουλος της Intale, εκτιμά ότι η κρίση ώθησε την εκδήλωση επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, αν και αναγνωρίζει ότι τα προβλήματα χρηματοδότησης, η γραφειοκρατία και ο τρόπος που η ελληνική πολιτεία αντιμετωπίζει την επιχειρηματικότητα παραμένουν πρόβλημα.

Ο Αλέξανδρος Ρούστας, επικεφαλής της iQbility (incubator που δημιουργήθηκε από τον όμιλο Quest) τονίζει ότι η ύπαρξη θερμοκοιτίδων, επιταχυντών και συναφών υποστηρικτικών πρωτοβουλιών δίνουν σημαντική βοήθεια στη startup κοινότητα. Ο ίδιος συμπληρώνει ότι παρά το υψηλό ποσοστό αποτυχίας των startups επιχειρήσεων, το άμεσο αποτύπωμά τους είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με καλές αμοιβές. Προσθέτει ότι θα μπορούσαν να έχουν μεσοπρόθεσμη προοπτική με την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Τα εμπόδια

Οι παραπάνω μετείχαν ως ομιλητές σε ανοιχτή συζήτηση που διοργανώθηκε στο πλαίσιο ημερίδας με τίτλο “Forum Νεανικής Επιχειρηματικότητας - Η πρόκληση της Ελληνικής Προεδρίας” από το Ίδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης και μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους.

Κοινή διαπίστωση όλων των συμμετεχόντων ήταν η αδυναμία του κράτους να σταθεί αρωγός των νέων επιχειρηματικών προσπαθειών. Σύμφωνα με τον Κ. Πιερρακάκη, Συντονιστή Καινοτομίας AIT, «το πολιτικό σύστημα δεν αντιλαμβάνεται ότι η νεοφυής επιχειρηματικότητα έχει αναπτυξιακή προοπτική».

Ο Δημήτρης Κουτσολιούτσος, ιδρυτής των εταιριών Γίνε Αγρότης και της Farmers Republic, συμπλήρωσε πως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετώπισε ήταν η αδυναμία των κρατικών φορέων (π.χ. εφορία) να κατανοήσουν την επιχειρηματική του προσπάθεια, να την εντάξουν σε ένα πλαίσιο, άρα να της επιτρέψουν να λειτουργήσει.

Στο ίδιο πλαίσιο, ο Φ. Κουτουβέλης, επικεφαλής της Intale που διαχειρίζεται την εφαρμογή ikiosk (υπηρεσίες προς τη μικρής κλίμακας λιανική), ανέφερε πως το κράτος ως θεσμικός ρυθμιστής οφείλει να αλλάξει πολλά έτσι ώστε να δώσει χώρο ανάπτυξης σε μια πρωτοπόρο και καινοτόμο επιχειρηματική δυναμική. «Με το ισχύον καθεστώς σε ό,τι αφορά τη γραφειοκρατία και το φορολογικό πλαίσιο, είναι σχεδόν αδύνατον μια startup επιχείρηση να χρηματοδοτηθεί από διεθνή κεφάλαια. Έτσι, οδηγούμαστε στο να συστήσουμε εταιρίες με έδρα στις ΗΠΑ ή στο Λονδίνο, προκειμένου να λάβουμε χρηματοδότηση, με τις συνακόλουθες συνέπειες για το ελληνικό κράτος».

Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, οι συμμετέχοντες έκαναν λόγο για την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια με τη λειτουργία των Jeremie Funds αλλά και ανεξάρτητων ιδιωτικών φορέων που σ' έναν βαθμό υποστηρίζουν επενδύσεις υψηλού ρίσκου, όπως αυτές σε startup επιχειρήσεις. Ωστόσο, επισημάνθηκε ότι η ελληνική επενδυτική αγορά είναι ακόμη ρηχή, καθώς και η αδυναμία προσέλκυσης κεφαλαίων από το εξωτερικό.

Οι ευκαιρίες

Από την άλλη, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει υπερπροσφορά σε ό,τι αφορά τη συμβουλευτική υποστήριξη από “θερμοκοιτίδες” και “επιταχυντές”, φορείς δηλαδή που παρέχουν υποδομές, αλλά και υπηρεσίες σε νέους επιχειρηματίες. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Καλαβρό-Γουσίου, όλη αυτή η υποστηρικτική δραστηριότητα είναι μεν θετική, αλλά δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως πανάκεια διευκόλυνσης. «Η επιχειρηματικότητα εξακολουθεί να είναι πολύ δύσκολη. Ωστόσο, σήμερα υπάρχουν ευκαιρίες,που μπορεί κανείς να αδράξει, ώστε μία καλή ιδέα να προωθηθεί».

Η συζήτηση στο forum ωστόσο δεν περιορίστηκε στην κριτική των θεσμών, αλλά επεκτάθηκε και στην ανάγκη προσαρμογής των υποψήφιων επιχειρηματιών στη νέα πραγματικότητα. 

Αναγνωρίζοντας τις εγχώριες αδυναμίες, ο Αλέξανδρος Ρούστας ανάφερε ότι σ' ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον είναι περισσότερες οι ευκαιρίες επιτυχίας. «Κανείς δεν απέτυχε λόγω των αδυναμιών του τοπικού περιβάλλοντος. Βασικό συστατικό επιτυχίας είναι η ιδέα και η εμπορεύσιμη μετεξέλιξή της». Ο ίδιος συμπλήρωσε πως ενώ στην Ελλάδα υπάρχει υψηλής ποιότητας ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό λείπει η γνώση της εμπορικότητας, γεγονός που εμποδίζει την επιχειρηματική αξιοποίηση μιας ιδέας ή μιας ερευνητικής προσπάθειας.

Αντιμετώπιση της αποτυχίας

Οι προοπτικές αυτής της αναδυόμενης επιχειρηματικότητας των startups είναι ακόμη -σύμφωνα με τους συμμετέχοντες- νωρίς να αποτιμηθεί, δεδομένου ότι χρειάζονται 5-8 χρόνια για να κριθεί η βιωσιμότητα των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, και μάλιστα στον ελληνικό χώρο, όπου οι προσπάθειες βρίσκονται στα σπάργανα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Ρούστα, υπάρχει μια σχετική εμπειρία, η οποία μπορεί να αξιοποιηθεί για βελτίωση. Ο ίδιος σημειώνει ότι το οικονομικό αποτύπωμά τους είναι θετικό, αφού σε κάθε περίπτωση δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και επικεντρώνονται στην προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. 

Ειδική αναφορά ωστόσο έγινε και στο ενδεχόμενο της αποτυχίας. Η διεθνής στατιστική καταδεικνύει ότι 9 στις 10 startups αποτυγχάνουν να επιτύχουν τους σκοπούς τους, να καταστούν αυτόνομα βιώσιμες και να οδηγηθούν σε επιτυχημένο exit (πώληση ή εισαγωγή σε κεφαλαιαγορά).

Υπό αυτό το πρίσμα, οι συμμετέχοντες έθεσαν εκ νέου το θέμα της αλλαγής της πτωχευτικής διαδικασίας, έτσι ώστε να απελευθερωθεί ο εν δυνάμει επιχειρηματίας από τον φόβο του ρίσκου και το στίγμα της αποτυχίας.