OHE: Ταΐζοντας... έρχεται η ανάπτυξη

Η λύτρωση του παγκόσμιου πληθυσμού από το πρόβλημα της πείνας μπορεί να τονώσει σημαντικά την παγκόσμια ανάπτυξη, λέει ο γενικός διευθυντής της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ Jose da Silva.

Δημοσιεύθηκε: 18 Ιανουαρίου 2012 - 07:46

Jose Graziano da Silva*

* Γενικός Διευθυντής της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.

Η παγκοσμιοποίηση προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες για βελτίωση των συνθηκών ζωής των φτωχότερων ανθρώπων του πλανήτη. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος ωστόσο είναι -λόγω είτε απληστίας είτε μυωπίας- ότι δεν καταφέρνουμε να μεταφράσουμε αυτές τις ευκαιρίες σε πράξεις. Ο κίνδυνος αυτός είναι πραγματικός. Αν δεν αναλάβουμε δράση για να διασφαλίσουμε ότι κάποια από τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης θα φτάσουν και στους φτωχούς, αυτά θα χαθούν.

Τη στιγμή που μιλάμε, σε διάφορα μέρη της Σομαλίας μαίνεται λιμός, σχεδόν 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια πείνα, 1,5 δισ. είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ενώ πιθανότατα 2 ακόμη δισεκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από έλλειψη βιταμινών. Συνοπτικά, η υγεία περισσότερων από των μισών ανθρώπων απειλείται από κακή υγεία και από πρόωρο θάνατο λόγω της κακής διατροφής.

Κακές επιλογές

Αυτό δεν οφείλεται στην ανεπάρκεια της παραγωγής τροφίμων - ακόμη και κατά τη διάρκεια της πρόσφατης κρίσης που παρατηρήθηκε στις τιμές τους υπήρχαν επαρκείς ποσότητες φαγητού για όλους. Οφείλεται κυρίως στο ότι πολλοί φτωχοί άνθρωποι απλώς δεν έχουν αρκετά χρήματα ώστε να τραφούν καλά και στο ότι πολλοί από αυτούς που έχουν τη δυνατότητα να τρώνε καλά επιλέγουν να τρώνε ανθυγιεινά, πειθόμενοι συχνά από διαφημίσεις ώστε να τρώνε υπερβολικά, χωρίς να κάνουν ισορροπημένη διατροφή.

Αυτό σημαίνει ότι αντιμετωπίζουμε τόσο μεγάλες προκλήσεις ώστε ούτε η Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ ούτε καμία άλλη οργάνωση ή κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να ανατρέψει αυτήν την κατάσταση χωρίς βοήθεια. Απαιτείται η όσο πιο πλήρης συμμετοχή όλων αυτών που μοιράζονται το όραμα της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ να είναι όλος ο κόσμος εξασφαλισμένος επισιτιστικά.

Νιώθω ότι είναι και άδικο και ενάντια στις αρχές της ανθρωπότητας οποιοσδήποτε να είναι πεινασμένος, κυρίως όταν -όπως συμβαίνει τώρα- υπάρχουν τα μέσα και η γνώση ώστε η πείνα να εξαλειφθεί. Αναγνωρίζω ωστόσο ότι οι περισσότερες από τις μεγάλες αποφάσεις σε θέματα πόρων λαμβάνονται με γνώμονα το οικονομικό συμφέρον. Αυτό που οι άνθρωποι δεν φαίνεται να κατανοούν είναι ότι το να γίνεται έρευνα στην κατεύθυνση της εξάλειψης της πείνας δεν είναι μόνο κοινωνική πρόνοια αλλά και ευκαιρία να παραχθούν σημαντικές αποδόσεις.

Καλή αίσθηση της οικονομίας

Ο νομπελίστας στα οικονομικά Robert William Fogel έδειξε ότι περίπου η μισή από την ανάπτυξη που σημειώθηκε στη Μεγάλη Βρετανία το διάστημα 1790 - 1980 μπορεί να αποδοθεί «στον συνδυασμό αύξησης της προσλαμβάνουσας από την τροφή ενέργειας και βελτίωσης της ικανότητας του ανθρώπου να μετασχηματίζει την προσληφθείσα αυτή ενέργεια σε παραγωγή έργου». Αυτό σημαίνει ότι οι πολιτικές που έχουν ως αποτέλεσμα την κακή διατροφή για δισεκατομμύρια ανθρώπους στερούν από τον πλανήτη ένα πολύ μεγάλο κομμάτι πιθανής οικονομικής ανάπτυξης.

Από το πρόγραμμα καταπολέμησης της φτώχειας, που εκπόνησε ο τότε πρόεδρος της Βραζιλίας, Luiz Inacio Lula da Silva, τον Ιανουάριο του 2003, η Βραζιλία γρήγορα κέρδισε έδαφος στη μάχη κατά της πείνας και της φτώχειας. Ο υποσιτισμός στα παιδιά αυτών που έλαβαν ενίσχυση υποχώρησε από το 12,5% στο 4,8% το 2008. Το διάστημα 2003 - 2010 24 εκατομμύρια Βραζιλιάνοι γλίτωσαν από την πείνα και τη φτώχεια και τώρα συνεισφέρουν οι ίδιοι στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας τόσο ως παραγωγοί όσο και ως καταναλωτές.