Ακίνητα: Στο τραπέζι κατάργηση φόρου μεταβίβασης

Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομικών ανασύρει και τα ημιτελή νομοθετήματα για τον αιγιαλό και την παραλία, με στόχο αυτήν τη φορά να κλείσουν οριστικά τα ανοικτά ζητήματα με τους καταπατητές και να δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης χιλιάδων στρεμμάτων χερσαίας γης για επενδυτικούς και εμπορικούς σκοπούς.

Στην πρώτη περίπτωση, η πρόταση αφορά την πλήρη κατάργηση του φόρου από το 2014 σε κάθε μεταβίβαση (αγροτεμάχια, βοσκότοποι, κατοικίες, επαγγελματική στέγη, οικοδομή κ.λπ.).

Το θέμα θα τεθεί επί τάπητος τον Σεπτέμβριο στο πλαίσιο των νέων διαπραγματεύσεων με την τρόικα, με βασικό επιχείρημα τα στοιχεία της κτηματαγοράς που δείχνουν κάθετη πτώση στις αγοροπωλησίες ακίνητων.

Το επιχείρημα της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι οι φόροι πρέπει να επιβάλλονται στην κατοχή του ακινήτου και όχι στις μεταβιβάσεις.

Ωστόσο, το μείζον πρόβλημα της αγοράς ακινήτων δεν είναι αυτήν την περίοδο οι φόροι, αλλά η έλλειψη ρευστότητας.

Όπως προκύπτει από στοιχεία κτηματομεσιτών, το 2007 έγιναν 148.125 αγοραπωλησίες ακινήτων, ενώ δύο χρόνια αργότερα, έχοντας ξεσπάσει η κρίση, τα νέα συμβόλαια δεν έφτασαν συνολικά ούτε στις 80.000.

Αναλυτικότερα: το 2011 υπογράφηκαν 42.814 συμβόλαια και μόλις 29.584 συμβόλαια το 2012.Για το 2013, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι έγιναν μόνο 4.976 αγοραπωλησίες ακινήτων.

Αντίστοιχη βουτιά έκαναν και τα έσοδα του Δημοσίου από τις μεταβιβάσεις ακινήτων. Το 2007 εισπράχθηκε 1 δισ. ευρώ, το 2008 περίπου 895 εκατ. ευρώ, περιορίστηκαν σε 603 εκατ. το 2009, σε 554 το 2010, σε 399 εκατ. το 2011, ενώ το περασμένο έτος τα έσοδα καταποντίστηκαν στα 201 εκατ. ευρώ.

Οι απώλειες φορολογικών εσόδων από την κατάργηση των φόρων στις μεταβιβάσεις ακινήτων υπολογίζονται σε περίπου 200 εκατ. ευρώ, τα οποία πρόκειται να αντισταθμιστούν από αυξήσεις είτε στους συντελεστές του επικείμενου ενιαίου φόρου ακινήτων είτε στους συντελεστές του Έκτακτου Ειδικού Τέλους Ακινήτων, αν παραμείνει.

Σήμερα ο φόρος στις μεταβιβάσεις υπολογίζεται με συντελεστή 8%, μέχρι τις πρώτες 20.000 ευρώ της αξίας του ακινήτου που μεταβιβάζεται, ενώ άνω των 20.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 10%.

Ο αιγιαλός και τα σχέδια για επενδύσεις

Με το νομοσχέδιο για τον αιγιαλό και την παραλία που θα καταθέσει η κυβέρνηση το φθινόπωρο στη Βουλή, θα δίνεται για πρώτη φορά η δυνατότητα αξιοποίησης χιλιάδων στρεμμάτων χερσαίας γης για επενδυτικούς και εμπορικούς σκοπούς.

Ερημικές παραλίες χιλιάδων χιλιομέτρων αλλά και εκατοντάδες ελληνικά νησιά, μεταξύ αυτών και βραχονησίδες που παραμένουν ακατοίκητες, θα ενταχθούν στον επενδυτικό χάρτη.

Ξενοδοχειακές μονάδες, τουριστικά θέρετρα, ενοικιαζόμενα δωμάτια, αθλητικά κέντρα θα μπορούν να οικοδομηθούν σε όλες αυτές τις περιοχές που βρίσκονται κοντά στην παραλιακή ζώνη.

Σήμερα δεν μπορεί να συμβεί αυτό, γιατί, όπως εξηγούν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, δεν υπάρχει αιγιαλός. Έτσι θα πρέπει πρώτα να χαραχθεί αιγιαλός και να ακολουθήσει η επενδυτική δραστηριότητα.

Ήδη, αυτήν τη στιγμή, βρίσκεται σε εφαρμογή ένα από τα μεγαλύτερα σχέδια χαρτογράφησης του αιγιαλού, με τη χρήση διαστημικής τεχνολογίας αλλά και με σύγχρονους περιβαλλοντικούς και οικιστικούς κανόνες, που θα επιτρέψουν την ήπια αξιοποίηση από ιδιώτες, χωρίς να παραβιάζουν τις επιταγές του Συντάγματος.

Η Ελλάδα έχει 14.880 χιλιόμετρα ακτογραμμή, δηλαδή περισσότερα από τη μισή περίμετρο της Αφρικής ή της Αυστραλίας. Στην πράξη, όμως, αιγιαλός έχει χαραχτεί μόνο για το 8% της ακτογραμμής στις θάλασσες του Αιγαίου, του Ιονίου και κάποιων νησιών.

Στο υπόλοιπο 92% κομμάτι της ακτογραμμής δεν υπήρχε αιγιαλός. Επί της ουσίας δεν υπήρχαν κανόνες για το πού μπορούσε να χτίσει κάποιος, με αποτέλεσμα στη διάρκεια εργασιών χάραξής του να βρίσκουν οικόπεδα, κτίσματα, αποθήκες και εξοχικές κατοικίες μέχρι το κύμα.

Μεγαλύτερες είναι οι δυσκολίες στα ελληνικά νησιά. Αρκετά από αυτά βρίσκονται σε νησιωτικά συμπλέγματα, ενώ ακατοίκητες νησίδες έχουν τεράστια περιβαλλοντική ή αρχαιολογική σημασία (π.χ. η Δήλος, η Δοκός στον Αργοσαρωνικό με προϊστορία 5.000 χρόνων, παραλίες αναπαραγωγής απειλούμενων με εξαφάνιση ειδών κ.λπ.).

Το νομοσχέδιο θα προβλέπει την κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων που βρίσκονται στον αιγιαλό. Ειδικό κλιμάκιο θα πραγματοποιεί αυτοψία και εν συνεχεία θα συντάσσει έκθεση στην οποία θα εξηγούνται αναλυτικά οι λόγοι της κατεδάφισης του κτίσματος.

Εναλλακτικά, στο υπουργείο Οικονομικών έχει κατατεθεί πρόταση νομιμοποίησης αυτών των κτισμάτων με την καταβολή ενός ιδιαίτερα υψηλού χρηματικού ποσού. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε αμέσως από την αρμόδια επιτροπή του υπουργείου που χειρίζεται το θέμα καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να έλυνε το ταμειακό πρόβλημα του προϋπολογισμού, θα διατηρούσε όμως την άναρχη κατάσταση στη ζώνη του αιγιαλού.