Λεπτές ισορροπίες για την προστασία της α’ κατοικίας

Εξίσωση με πολλούς παράγοντες η οποία θα πρέπει να λυθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα αποτελεί η αναζήτηση του νέου πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας που θα αντικαταστήσει το νόμο Κατσέλη.

Παρότι στη χθεσινή συνάντηση υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, κυβέρνηση και τράπεζες φέρονται να ομονόησαν ότι θα πρέπει να διαμορφωθεί ένα νέο πλαίσιο προστασίας και συμφώνησαν να συσταθεί κοινή ομάδα εργασίας που θα επεξεργαστεί τις παραμέτρους του, ο καθορισμός του ακριβούς πλαισίου αλλά και των ορίων που θα εξασφαλίζουν την προστασία παραμένει κρίσιμος παράγοντας.

Για την κυβέρνηση, μετά από την «πανάκεια» του νόμου Κατσέλη για τη διάσωση της πρώτης κατοικίας (παρά το γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις έγινε κατάχρηση από στρατηγικά κακοπληρωτές) το στοίχημα, είναι να διαμορφώσει ένα νέο πλαίσιο το οποίο, όπως έγραψε το Euro2day.gr, θα στηρίζεται σε τριμερή «χρηματοδότηση» με το κράτος να επιδοτεί μέρος της οφειλής του δανειολήπτη (ενώ παράλληλα προωθεί και την επιδότηση ενοικίου για πολίτες που δεν βαρύνονται με στεγαστικό δάνειο). Αυτονόητο ότι παράλληλος στόχος είναι τα κριτήρια ένταξης να καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερους δανειολήπτες.

Ωστόσο, προϋπόθεση για την επιδότηση του ενοικίου, είναι και η συνεισφορά των τραπεζών, η οποία συνίσταται στη διαγραφή, τόκων ή και κεφαλαίου από τα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια.

Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου αμέσως μετά από τη συνάντηση με τους τραπεζίτες, στόχος είναι «η διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας, που θα λαμβάνει υπόψη την ειλημμένη απόφαση της κυβέρνησης για την επιδότηση των επιλέξιμων δανειοληπτών, αλλά και τα κεφαλαιακά και εποπτικά δεδομένα των τραπεζών».

Ωστόσο τις κινήσεις στην Ελλάδα παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς οι Βρυξέλλες. Το πλαίσιο που θα διέπει την προστασία της πρώτης κατοικίας και θα διαδεχτεί τον νόμο Κατσέλη είναι ένα από τα βασικά θέματα που θα εξετάσουν οι Θεσμοί στο πλαίσιο της β’ μεταμνημονιακής έκθεσης η οποία και θα κρίνει την εκταμίευση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα, ύψους περίπου 600 εκατ. ευρώ.

Από την άλλη πλευρά, τα περιθώρια «αντοχών» των τραπεζών να σηκώσουν απώλειες είναι δεδομένα. Σαφές ήταν το μήνυμα που έστειλε ο επικεφαλής της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών Νίκος Καραμούζης που χαρακτήρισε θετική την συνάντηση αλλά τόνισε ότι το νέο πλαίσιο πρέπει να αφορά «μόνο οικονομικά ευπαθείς ομάδες σε αδυναμία αποπληρωμής, αυστηρότερα κριτήρια επιλογής, αποκλεισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών και να στηρίζει την ευρωστία και τις εποπτικές υποχρεώσεις των τραπεζών.

Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις τρέχουν, ενώ τον Ιανουάριο αναμένεται να γίνουν γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες σε ότι αφορά τον σχεδιασμό που τρέχει το υπουργείο Οικονομικών και αφορά στο σχέδιο δημιουργίας οχήματος ειδικού σκοπού στο οποίο οι τράπεζες θα μπορούν να μεταφέρουν κόκκινα δάνεια ύψους έως και 20 δισ. ευρώ τα οποία θα τιτλοποιηθούν με την εγγύηση του Δημοσίου. Παράλληλα τρέχουν και οι διεργασίες για το αντίστοιχο σχέδιο της ΤτΕ που προβλέπει τη μεταφορά σε όχημα ειδικού σκοπού καταγγελμένων δανείων 41 δισ. ευρώ και η τιτλοποίησή τους με την αξιοποίηση μέρους των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων.

Σε κάθε περίπτωση τον Μάρτιο οι τράπεζες θα υποβάλλουν νέους φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των κόκκινων δανείων κάτω από το 10% του χαρτοφυλακίου τους έως το 2021.