Ποιες είναι οι αγκυλώσεις που κρατούν «κλειστή» την αγορά ενέργειας

Η σταδιακή απεξάρτηση από το λιγνίτη, ο εκσυγχρονισμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τους υδάτινους πόρους και η αύξηση της παραγωγής από Ανενεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), είναι οι βασικές προκλήσεις των επόμενων χρόνων στον ενεργειακό τομέα, σύμφωνα με τον υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γεράσιμο Θωμά.

Μιλώντας στο συνέδριο του Economist, ο κ. Θωμάς υπογράμμισε ότι ο τομέας της ενέργειας μπορεί να προσελκύσει τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και σε βάθος δεκαετίας σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στις υποδομές. Οι υποδομές εκτός από την Ελλάδα, αφορούν και την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων καθώς θα αυξάνονται οι διασυνοριακές ανταλλαγές ενέργειας.

Η ΔΕΗ δεν καταρρέει, ούτε βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, όπως ακούγεται και γράφεται, τόνισε ο αντιπρόεδρος της ΔEΗ Γιώργος Ανδριώτης. Υπάρχουν προβλήματα, αλλά είναι απολύτως αντιμετωπίσιμα.

Οι παράγοντες που έχουν οδηγήσει την επιχείρηση στη συγκεκριμένη κατάσταση είναι εξωγενείς, σημείωσε ο ίδιος τονίζοντας ότι το κόστος των ρύπων, οι ΝΟΜΕ και η μείωση του πελατολογίου της ΔEΗ, δεν ανακτώνται, διότι δεν υπάρχει πολιτική βούληση. Οι κυβερνήσεις δεν θέλουν αύξηση στα τιμολόγια σημείωσε χαρακτηριστικά.

Την απογοήτευση του, ουσιαστικά για το μη άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εξέφρασε ο Andrea Testi, εκτελεστικός πρόεδρος της Elpedison. Υπογραμμίζοντας ότι η Elpedison ήταν ο πρώτος ανεξάρτητος παραγωγός ενέργειας στην Ελλάδα, επεσήμανε ότι από το 2007 έως σήμερα, όχι μόνο δεν έχει υπάρξει πρόοδος προς την κατεύθυνση ουσιαστικής απελευθέρωσης της αγοράς, αλλά αντιθέτως, το ρυθμιστικό πλαίσιο έχει χειροτερεύσει, διαστρεβλώνοντας τη λειτουργία της αγοράς. Αντί η Ελλάδα να κινηθεί στην ίδια κατεύθυνση με την Ευρώπη, κινείται προς την αντίθετη πλευρά.

Μάλιστα τα τελευταία χρόνια έχει απομακρυνθεί πολύ καθώς επιμένει να στηρίζεται στην ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη, που δεν είναι οικονομικά, ούτε περιβαλλοντικά βιώσιμη. Με 29 ευρώ ανά τόνο ρύπων, κανείς δεν μπορεί να είναι βιώσιμος, τόνισε ο κ. Testi.

Πράγματι το Target Model έχει καθυστερήσει, τόνισε από την πλευρά του ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ Μανούσος Μανουσάκης, διευκρινίζοντας ωστόσο, ότι από ελληνικής πλευράς, κανείς δεν είναι έτοιμος αυτή τη στιγμή. Ο ΑΔΜΗΕ, σημείωσε, θα είναι έτοιμος έως το τέλος του έτους, αλλά η αγορά θα είναι έτοιμη το δεύτερο τρίμηνο του 2019.

Στην παρέμβασή του, ο κ. Μανουσάκης, έκανε εκτενή αναφορά στο επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ, στη διασύνδεση του ηπειρωτικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας με το νησιωτικό, καθώς και στα έργα διασύνδεσης με τη Βουλγαρία και τη Βόρεια Μακεδονία.

Στην αναγκαιότητα για τη μετατροπή ενός «παραδοσιακού» σε ένα σύγχρονο – έξυπνο σύστημα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, εστίασε την τοποθέτησή του ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΕΔΔΗΕ Στέφανος Οκταποδάς. Όπως είπε, πρόθεση του διαχειριστή είναι να ξεκινήσει σύντομα η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών, καθώς θα πρέπει να καλυφθούν οι σύγχρονες ανάγκες των καταναλωτών.

Ο κ. Οκταποδάς αναφέρθηκε και στις προσπάθειες των εργαζομένων του ΔΕΔΔΗΕ και του ΑΔΜΗΕ να αποκαθιστούν σύντομα τις βλάβες στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, αναφέροντας ότι είναι άδικο ολιγόλεπτες διακοπές να αποκαλούνται black out. Στην Αθήνα μια διακοπή ηλεκτροδότησης για 34 λεπτά τη αποκαλούμε μπλακ άουτ. Στο Μανχάταν, την πρόσφατη διακοπή ηλεκτροδότησης που διήρκεσε για 4 ώρες στα ¾ της πόλης, την αποκάλεσαν όλοι «διακοπή» σημείωσε χαρακτηριστικά.

«Έχουμε στη Ελλάδα ανοικτή αγορά ενέργειας; Μονολεκτικά απαντώ 'όχι΄» ήταν το αρχικό σχόλιο, του Ντίνου Μπενρουμπή, γενικού διευθυντή της Protergia του ομίλου «Μυτιληναίος».

Βρίσκομαι στην αγορά 15 χρόνια, κάποια πράγματα έχουν γίνει, αλλά ουσιαστικό άνοιγμα της αγοράς δεν έχει γίνει. Έχει ανοίξει σε έναν βαθμό η αγορά, αλλά τα επίπεδα είναι ακόμη χαμηλά. Μπορεί το 26% της ισχύος να βρίσκεται σε ιδιώτες, ωστόσο οι καταναλωτές είναι αρκετά λιγότεροι από αυτό που φαίνεται.

Όταν το σύνολο των μετρητών, αγγίζουν τα 7,5 εκατομμύρια, εκτός ΔΕΗ βρίσκονται μόλις 600.000 μετρητές, δηλαδή λιγότεροι από το 10%, τόνισε ο κ. Μπενρουμπή.

Ο κ. Μπενρουμπή, σημείωσε ότι όταν η δεσπόζουσα επιχείρηση ηλεκτρισμού, δηλαδή η ΔEΗ, έχει οικονομικό πρόβλημα, τότε όλη η αγορά θα έχει πρόβλημα. Δεν γίνεται διαφορετικά, σημείωσε και άσκησε ιδιαίτερη κριτική στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ, τονίζοντας ότι το σύστημα έφθασε στα όριά του. Κάτι που αποδείχθηκε σήμερα, όπου η σχετική δημοπρασία έκλεισε στην τιμή εκκίνησης, με αποτέλεσμα να μην πουληθούν τα 200 από τα 700 προσφερόμενα MW.

Θέλουμε να παραμείνουμε στην Ελλάδα. Και θα θέλουμε πολύ περισσότερο εάν ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας, τόνισε από την πλευρά του ο Roberto Poti, ανώτερος σύμβουλος του CEO της ιταλικής Edison. Χάνετε χρόνο με τη μη εφαρμογή του target model και η καθυστέρηση σας βγάζει εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου. Όσο για τη ΔEΗ, ανέφερε ότι είναι αναγκαία η αναδιάρθρωσή της.