Ο οδικός χάρτης για τη μείωση των πλεονασμάτων

Στο Eurogroup του Μαρτίου, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, έχοντας εξασφαλίσει νωρίτερα μια ακόμα θετική έκθεση των θεσμών, αναμένεται να θέσει στους ομολόγους του και επισήμως το αίτημα μείωσης των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021 και μετά.

Το αίτημα αυτό δεν θα περιβάλλεται από πολιτικά επιχειρήματα. Το υπουργείο Οικονομικών και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους διενεργούν τη «δική» τους Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους, πάνω στην οποία η κυβέρνηση αναμένεται πως θα οικοδομήσει τα επιχειρήματά της στην επικείμενη διαπραγμάτευση.

Η Ανάλυση αυτή αναμένεται να ενσωματωθεί στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, το οποίο σχεδιάζεται να κατατεθεί στη Βουλή μεταξύ Απριλίου και Μαΐου, με το οικονομικό επιτελείο να εξετάζει, σύμφωνα με πληροφορίες, το ενδεχόμενο μιας πρώτης σαφούς αποτύπωσης προθέσεων, στον βαθμό που ο στόχος για πλεόνασμα πέσει κάτω από το 3,5% το 2021.

Οι σχεδιασμοί αυτοί βρίσκονται επί του παρόντος στα χαρτιά, ανατροπές δεν αποκλείονται ανάλογα με τις εξελίξεις, αλλά όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας τονίζει σε συνομιλητές του πως η κυβέρνηση δεν πρόκειται να αφήσει το θέμα των πλεονασμάτων να σέρνεται για μήνες. Εκτιμάται λοιπόν πως αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης, με την έκθεση από την Κομισιόν να αναμένεται στα τέλη Φεβρουαρίου, το Eurogroup του Μάρτη είναι το πρώτο «καλό σημείο» επίσημης ανακίνησης του θέματος.

Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν πρόκειται να αιφνιδιαστούν. Ήδη τόσο ο Χρ. Σταϊκούρας όσο και ο επικεφαλής του ΣΟΕ Μιχάλης Αργυρού, ο οποίος εκπροσωπεί την Ελλάδα στο EuroWorking Group, έχουν θέσει το θέμα στους Ευρωπαίους συνομιλητές τους. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός άλλωστε ζήτησε και έλαβε τη στήριξη της γενικής διευθύντριας του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Ουάσινγκτον, ενώ αντίστοιχη στήριξη είχε λάβει -σύμφωνα με πληροφορίες- και κατά την επίσκεψη στη Φρανκφούρτη τον Δεκέμβριο, όταν συναντήθηκε με την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ.

Κάνοντας «ταμείο» στήριξης, ΔΝΤ και ΕΚΤ βρίσκονται στο πλευρό της κυβέρνησης στο αίτημα μείωσης των στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων, ενώ και η Κομισιόν φέρεται επίσης θετικά διακείμενη. Ο ESM, παρότι ο Κλάους Ρέγκλινγκ από το περασμένο φθινόπωρο έχει ανοίξει παράθυρο διαπραγμάτευσης υπό προϋποθέσεις, δεν φαίνεται να βιάζεται, ενώ πληροφορίες αναφέρουν πως από το γερμανικό στρατόπεδο τα μηνύματα είναι μάλλον αρνητικά. Η κυβέρνηση όμως δεν μπορεί παρά να θέσει το ζήτημα ακόμα και εάν γνωρίζει πως υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες οι αποφάσεις να μετατεθούν για αργότερα.

Πηγές που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις αναφέρουν πως πιθανότερο χρονικό σημείο λήψης απόφασης για τα πλεονάσματα είναι το δεύτερο εξάμηνο του έτους και για την ακρίβεια πιο κοντά στο τέταρτο τρίμηνο. Τότε, στο διάστημα Οκτωβρίου-Νοεμβρίου, το ΔΝΤ αναμένεται να δώσει στη δημοσιότητα τη δική του επικαιροποιημένη Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους, ενσωματώνοντας τις νέες προβλέψεις για ρυθμό ανάπτυξης και κόστος δανεισμού του ελληνικού δημοσίου. Οι αρχικές προβλέψεις για μέσο κόστος στη ζώνη του 5% και ρυθμό ανάπτυξης 1% έχουν ήδη ξεπεραστεί από τις εξελίξεις, αλλά οι ευρωπαϊκοί θεσμοί δεν τις έχουν ενσωματώσει ακόμα στις αναλύσεις τους.

Η καθυστέρηση λήψης απόφασης μπορεί να μην είναι το ιδανικό σενάριο (όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα) αλλά από την άλλη, δεν φέρνει και την καταστροφή. Στον βαθμό όπου το Μεσοπρόθεσμο ενσωματώσει δύο εναλλακτικά σενάρια, ένα με πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022 και ένα με πλεόνασμα στη ζώνη του 2%-2,5% του ΑΕΠ, το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να αποστείλει τον Οκτώβριο του 2020 προσχέδιο προϋπολογισμού δύο σεναρίων στην Κομισιόν για το 2021, προσβλέποντας σε οριστικές αποφάσεις έως την κατάθεση του προϋπολογισμού του 2021, τον Νοέμβριο του 2020, στη Βουλή.

Μέχρι τότε, τα «επεισόδια» στη διαπραγμάτευση για τα πλεονάσματα αναμένονται πολλά...