Λύση στον ορίζοντα για τον αγωγό ΕΛ.ΠΕ. - Β. Μακεδονίας

Σειρά επενδύσεων στη Β. Μακεδονία είναι διατεθειμένα να δρομολογήσουν τα Ελληνικά Πετρέλαια, αν δοθεί τέλος στη διένεξη με την κυβέρνηση της γειτονικής χώρας για τον αγωγό μεταφοράς πετρελαίου από τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης στις εγκαταστάσεις ΟΚΤΑ των Σκοπίων.

Το πολυετές σίριαλ της δικαστικής διαμάχης ανάμεσα στον ελληνικό πετρελαϊκό όμιλο και στο κράτος της Β. Μακεδονίας, που έχει ως αποτέλεσμα να κρατά κλειστό τον πετρελαιαγωγό, φαίνεται ότι οδεύει προς το τέλος και πιθανότατα με αίσια κατάληξη.

Αυτό αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, με αφορμή τη χθεσινή τριμερή συνάντηση Ελλάδας-Β. Μακεδονίας-ΗΠΑ που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο.

Στη σύσκεψη μετείχαν από ελληνικής πλευράς ο υπουργός ΠΕΝ Κ. Χατζηδάκης, ο υφυπουργός Εξωτερικών Κ. Φραγκογιάννης, η γ.γ. Ενέργειας Αλ. Σδούκου και η διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ Α. Σιάμισιης και Γ. Παπαθανασίου. Η Β. Μακεδονία εκπροσωπήθηκε από τους δυο αντιπροέδρους της κυβέρνησης Νικολόφσκι και Μπιτικτσί και τον υπουργό Οικονομικών Μπετεξί. Από τη μεριά των ΗΠΑ συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Φάνον και η Αμερικανίδα πρέσβης στη Β. Μακεδονία Κέιτ Μπερνς.

Η λύση

Σύμφωνα με πληροφορίες, ΕΛ.ΠΕ και κυβέρνηση της Β. Μακεδονίας εξετάζουν την εξωδικαστική οδό για τον τερματισμό των δικαστικών αντιπαραθέσεων. Υπενθυμίζεται ότι η ελληνική εταιρεία διεκδικεί αποζημιώσεις 32 εκατ. δολ. για τη μη τήρηση από το γειτονικό κράτος της συμβατικής του υποχρέωσης για προμήθεια συγκεκριμένων ποσοτήτων κατά την περίοδο 2008-2011. Η προσφυγή των ΕΛ.ΠΕ έγινε το 2018.

Κάποια χρόνια νωρίτερα, το 2004, η εταιρεία και πάλι είχε προσφύγει στα δικαστήρια για τον ίδιο λόγο. Το 2007, τα ΕΛ.ΠΕ είχαν δικαιωθεί με αποζημίωση 52 εκατ. ευρώ από το Διαιτητικό Δικαστήριο του Παρισιού.

Επενδύσεις σε ΑΠΕ και hub πετρελαίου

Πηγές θέλουν τα ΕΛ.ΠΕ να είναι έτοιμα, εφόσον βρεθεί λύση, να προχωρήσουν σε επενδύσεις ΑΠΕ στη γειτονική χώρα. Και όχι μόνο: στα σχέδιά τους είναι να μετατρέψουν τις εγκαταστάσεις της ΟΚΤΑ στα Σκόπια σε διαμετακομιστικό κέντρο (hub) πετρελαιοειδών προϊόντων για τις Βαλκανικές χώρες και κυρίως, όπου η ελληνική εταιρεία δραστηριοποιείται.

Η Eλληνικά Πετρέλαια επιδιώκει την επαναλειτουργία του αγωγού πετρελαίου, έχοντας μάλιστα ολοκληρώσει και τις αναγκαίες εργασίες συντήρησης και καθαρισμού. Θέλει μέσα από αυτόν να μεταφέρει κυρίως προϊόντα ντίζελ από τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης στη γειτονική χώρα κι από κει οδικώς στη Σερβία, στο Μαυροβούνιο και στη Βουλγαρία και άλλες αγορές.

Ο σημερινός τρόπος διακίνησης των προϊόντων που γίνεται αποκλειστικά με βυτιοφόρα οχήματα έχει μεγάλο κόστος για τα ΕΛ.ΠΕ αλλά και τη Β. Μακεδονία, ενώ εκτεταμένα είναι και τα κρούσματα λαθρεμπορίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, για την επίτευξη όσο το δυνατόν νωρίτερα συμφωνίας ανάμεσα στην εταιρεία και τη Β. Μακεδονία συγκροτήθηκε κοινή ομάδα εργασίας, ενώ στόχος είναι η εξεύρεση λύσης μέχρι τα Χριστούγεννα.

Κλειστός από το 2013 ο αγωγός

Ο πετρελαιαγωγός είχε σταματήσει να λειτουργεί το 2013, όταν τα ΕΛ.ΠΕ έκριναν ως ασύμφορη τη δραστηριότητα της διύλισης των ΟΚΤΑ. Ο αγωγός μήκους 213 χλμ. έχει ικανότητα μεταφοράς 350.000 μετρικών τόνων πετρελαίου και πριν το 2013 διακινούσε αργό πετρέλαιο από τα διυλιστήρια της Θεσσαλονίκης μέχρι τη μονάδα των ΟΚΤΑ στα Σκόπια.