Hellenic Train: Καυτά ερωτήματα για τη σύμβαση του 2022 επαναφέρει η νέα συμφωνία με τους Ιταλούς

Στην πλήρη αναθεώρηση της σύμβασης μεταξύ ελληνικού δημοσίου και Hellenic Train (θυγατρική της ιταλικής FS) που είχε υπογραφεί και κυρωθεί από τη Βουλή τον Ιούλιο του 2022 επί υπουργίας Κ. Καραμανλή οδηγεί η πρόσφατη κατ’αρχήν συμφωνία μεταξύ του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και της Ιταλίδας ομολόγου του Τζ. Μελόνι.

Η πρώτη σύμβαση εν πολλοίς δεν εκτελέστηκε ποτέ ούτε από την πλευρά του παρόχου (Hellenic Train) για την προμήθεια τροχαίου υλικού, ούτε από την πλευρά του ελληνικού δημοσίου που αφορούσαν σε σοβαρές επενδύσεις στον τομέα των υποδομών και της ασφάλειας, αφήνοντας επί μία διετία τη συμβατική σχέση των δύο πλευρών σε αφασία.

Υπενθυμίζεται ότι η αρχική περίμετρος της συμφωνίας όπως περιγραφόταν από το αρχικό μνημόνιο για την κατάρτιση της σύμβασης ΥΔΥ προέβλεπε επενδύσεις της τάξης των 600-750 εκατ. ευρώ, κυρίως για υπερσύγχρονο τροχαίο υλικό (400-450 εκατ. ευρώ), επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες (100-150 εκατ. ευρώ) και επενδύσεις σε ακίνητα της πρώην ΕΕΣΣΤΥ (ΓΑΙΟΣΕ) ύψους 100-150 εκατ. ευρώ.

Ο πάροχος, δηλαδή η Hellenic Train, δεσμευόταν μάλιστα ότι το συνολικό ύψος του αναμενόμενου οφέλους για την εθνική οικονομία (συμπεριλαμβανομένου του επενδυτικού σχεδίου του παρόχου) θα ανέλθει σε τουλάχιστον 2,215 δισ. για τη διάρκεια της 15ετούς σύμβασης. Όλα τα παραπάνω ωστόσο προϋπόθεταν -ακόμη κι αν επρόκειτο για μια μαξιμαλιστική προσέγγιση απόδοσης της επένδυσης της Hellenic Train- την προηγούμενη ολοκλήρωση σημαντικών δημόσιων έργων στο δίκτυο του ΟΣΕ, και εν προκειμένω την τηλεδιοίκηση και φωτοσήμανση. Δυο έργα που θα είχαν συμβάλει στο να αποτραπεί η τραγωδία των Τεμπών.

Η σύμβαση του 2022 και οι μεγάλες επενδύσεις που «εξαφανίστηκαν»

Τελικώς η οριστική σύμβαση Ανάθεσης Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας μεταξύ Hellenic Train και υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών του 2022, διάρκειας 15 ετών (10+5), προέβλεπε επενδύσεις 163,5 εκατ. ευρώ από τον πάροχο, που αφορούσαν την απόκτηση και δρομολόγηση πέντε τρένων ETR470 -τα περισσότερα από τα οποία έχουν παραληφθεί- και τη μίσθωση μέχρι τα τέλη του 2027 δέκα νέων υδρογονοκίνητων και δέκα νέων ηλεκτροκίνητων τρένων, συνολικής δαπάνης 101,5 εκατ. ευρώ.

Επίσης, μέχρι να εκπνεύσει το 2024, η Hellenic Train έπρεπε να έχει επενδύσει 15 εκατ. ευρώ για να θέσει σε λειτουργία σύστημα πληροφόρησης επιβατών, νέα εμπορική πλατφόρμα, νέες περιστρεφόμενες θύρες και σύστημα διαχείρισης στόλου.

Τέλος, μέχρι τα τέλη του 2029 η Hellenic Train θα έπρεπε να έχει ολοκληρώσει την αναβάθμιση του μισθωμένου στόλου 15 τρένων, που αντιστοιχεί σε κεφαλαιουχική δαπάνη 15 εκατ. ευρώ. Το ελληνικό δημόσιο όφειλε να έχει προχωρήσει σε έργα υποδομών (τηλεδιοίκηση και φωτοσήμανση) και να καταβάλλει ετησίως επιδότηση 50 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) στη Hellenic Train, που προβλέπεται από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για την εξυπηρέτηση των λεγόμενων «άγονων γραμμών».

Μετά το δυστύχημα των Τεμπών και το «ξεσκόνισμα» της σύμβασης του 2022, ο τότε υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Γ. Γεραπετρίτης υπερασπίστηκε τα «αντισταθμιστικά οφέλη» της σύμβασης, χωρίς ωστόσο να εξηγεί πώς μειώθηκε το ύψος των υποχρεωτικών επενδύσεων της Hellenic Train, αλλά και πώς εξαλείφθηκε η υποχρέωση του Δημοσίου να παραδώσει ολοκληρωμένα έργα φωτοσήμανσης και τηλεδιοίκησης. Ουδείς έκτοτε έχει δώσει απαντήσεις, πολύ δε περισσότερο ο τότε αρμόδιος υπουργός Κώστας Αχ. Καραμανλής.

Οι υποχρεώσεις από τη νέα σύμβαση

Τα νέα δεδομένα μετά το προχθεσινό μνημόνιο αυξάνουν τις υποχρεώσεις της Hellenic Train σε 360 εκατ. ευρώ για την προμήθεια τροχαίου υλικού (για την αγορά 23 νέων τρένων, 8 υπεραστικών και 15 προαστιακού τύπου) αλλά και να δημιουργήσει σύγχρονες εγκαταστάσεις συντήρησης.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Το ελληνικό δημόσιο δεσμεύεται να ολοκληρώσει επενδύσεις άνω των 450 εκατ. ευρώ σε υποδομές όπως η αποκατάσταση των έργων του σιδηροδρόμου (μετά τις καταστροφές Daniel και Elias) σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, την ανάπτυξη των συστημάτων ασφαλείας, την υπογειοποίηση των κόμβου Σεπολίων καθώς και τη δημιουργία νέων δομών ασφάλειας όπως το Ενιαίο Κέντρο Εποπτείας. Τα παραπάνω έχουν δρομολογηθεί -τουλάχιστον σε επίπεδο υπογραφής των συμβάσεων με τους αναδόχους- τόσο για τα έργα στη Θεσσαλία όσο και για την τηλεδιοίκηση με ορίζοντα ολοκλήρωσης τους 15 μήνες.

Η κατ’αρχήν συμφωνία ωστόσο μένει να αποτυπωθεί σε νέα σύμβαση, η οποία σύμφωνα με πηγές του ΥΠΟΜΕ θα έχει συγκεκριμένες ρήτρες και χρονοδιαγράμματα με απώτερο ορίζοντα το 2027, ορόσημο που έχει θέσει ο πρωθυπουργός, εξάλλου, για την πλήρη αναμόρφωση των ελληνικών σιδηροδρόμων και σε οργανωτικό και σε λειτουργικό επίπεδο.

Προς το παρόν δεν έχει γίνει γνωστό αν υπάρχει αλλαγή ή ειδικές συνθήκες απόδοσης αποζημίωσης της Hellenic Train για τις άγονες γραμμές.