Η Ελλάδα μπορεί να εξάγει «κουλτούρα καφέ» μέσω της παρουσίας γνωστών ελληνικών αλυσίδων που αναπτύσσονται σε διάφορες χώρες με τη μέθοδο του franchise, όμως η χώρα μας δεν καλλιεργεί ούτε έναν κόκκο.
Σε αντίθεση με τη Βραζιλία, κορυφαίο παραγωγό στον κόσμο, η ελληνική αγορά εξαρτάται πλήρως από τις εισαγωγές. Και σε αυτή την αλυσίδα, ο βραζιλιάνικος καφές έχει δεσπόζουσα θέση.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την περασμένη χρονιά όπου η τιμή του καφέ συνέχισε την ανοδική του πορεία. Το 2024, σύμφωνα με το report του ΟΕΥ της Ελληνικής Πρεσβείας στη Βραζιλία, οι εισαγωγές καφέ από τη Βραζιλία ανήλθαν σε 104,27 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 31,16% όλων των ελληνικών εισαγωγών από τη χώρα από 22,1% που ήταν το 2023.
Παρά τη γενική κάμψη του διμερούς εμπορίου κατά 50 εκατ., η αξία των εισαγωγών καφέ αυξήθηκε 15,1% σε σχέση με το 2023. Αυτό δείχνει πως η ζήτηση είναι σταθερή, σχεδόν ανελαστική, καθώς οι Έλληνες δεν πίνουν λιγότερο καφέ, ακόμη και σε περιόδους όπου η τιμή του σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Στην εγχώρια αγορά, η κατανάλωση φτάνει περίπου τα 4 κιλά ανά κάτοικο ετησίως. Στον espresso και τον ελληνικό καφέ, ο βραζιλιάνικος Arabica και Robusta είναι βασικές βάσεις χαρμανιών. Ο πράσινος καφές φτάνει στα λιμάνια, περνά από καβουρδιστήρια και τυποποιητήρια, και επιστρέφει ως έτοιμο προϊόν στα φλιτζάνια μας.
Ωστόσο, το κόστος της πρώτης ύλης επηρεάζεται από διεθνείς διακυμάνσεις. Ο Δείκτης ICO υποχώρησε κατά 12% τον Ιούλιο, αλλά η Παγκόσμια Τράπεζα μιλά για άνοδο +50% για το 2025 και προβλέπει διόρθωση -15% το 2026.
Η εξάρτηση της Ελλάδας από τον βραζιλιάνικο καφέ είναι τέτοια (σ.σ. υπολογίζεται ότι απευθείας από τη Βραζιλία η Ελλάδα εισάγει το 20% των αναγκών της), που κάθε μεταβολή στις αποδόσεις ή στις τιμές της Βραζιλίας μπορεί να έχει άμεσο αντίκτυπο στις τσέπες των καταναλωτών και στα περιθώρια κέρδους των εταιρειών.
Βέβαια η Ελλάδα δεν εισάγει καφέ μόνο από τη Βραζιλία. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων COMTRADE των Ηνωμένων Εθνών, το 2024 οι ελληνικές εισαγωγές σε καφέ, τσάι, ματέ και μπαχαρικά ανήλθαν σε 470 εκατ. δολάρια, ενώ οι αντίστοιχες εξαγωγές (ναι η Ελλάδα κάνει εξαγωγές καφέ!) ήταν 53,84 εκατ. δολάρια.
Η αγορά αυτή έχει αναπτυχθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια. Το 2020 οι εισαγωγές ήταν 259 εκατ. δολάρια, το 2021 έφτασαν τα 319 εκατ., το 2022 τα 382 εκατ. και το 2023 τα 412 εκατ. δολάρια.