Πώς θα κινηθούν οι Ελληνες στη φετινή Black Friday

Μπορεί για τους Αμερικανούς χθες να ήταν η Ημέρα των Ευχαριστιών, όμως η σημερινή, η Black Friday, που είναι βαθιά ριζωμένη στην αμερικανική κουλτούρα, αποτελεί κοινό σημείο αναφοράς για τους καταναλωτές απανταχού της υφηλίου ή μέρους αυτής.

Στην Ελλάδα, έφτασε εν μέσω της βαθιάς οικονομικής κρίσης και εδραιώθηκε παρά τις αντίθετες εκτιμήσεις. Όλοι θυμόμαστε τις ουρές έξω από γνωστά καταστήματα, κυρίως ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών, μια εικόνα «κόντρα» στη δυσπραγία εκείνων των ημερών.

Σήμερα μπορεί να μην επικρατεί ο ίδιος πανικός, κυρίως λόγω του e-commerce, όμως η ελληνική Black Friday, όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχθούμε, εμείς οι άπιστοι, έχει γίνει θεσμός.

Σε αυτό βοηθούν δύο γεγονότα. Εδώ, όπου η πλειονότητα είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, η καταναλωτική μανία συνδέεται και με περίπου 25 σημαντικές ονομαστικές εορτές μέχρι την Πρωτοχρονιά, άρα και με τα αντίστοιχα δώρα για φίλους, γνωστούς, συγγενείς.

Όμως πέρα από το τι πιστεύει ο καθένας, η Black Friday είναι κάτι σαν ενδιάμεσες εκπτώσεις, χωρίς να είναι ενδιάμεσες εκπτώσεις. Αφού μπορεί να ξεκινά επισήμως σήμερα, διαρκεί όμως όσο θέλει το λιανεμπόριο -σ.σ. από μια ολόκληρη εβδομάδα μέχρι και έναν μήνα. Μάλιστα, στη συλλογική μνήμη λειτουργεί σαν τη στιγμή που «το αφεντικό τρελάθηκε», παρότι η πραγματικότητα δεν είναι τόσο εντυπωσιακή. Οι περισσότερες μειώσεις κινούνται περίπου στο -30%.

Το ερώτημα είναι πού θα «κάτσει» τελικά η μπίλια των φετινών προσφορών και αν τελικά θα είναι όντως ευκαιρία θα φανεί όταν γίνει ο απολογισμός. Ο Σταύρος Καφούνης, πρόεδρος της ΕΣΕΕ, πάντως, υποστηρίζει ότι «στη φετινή Black Friday υπάρχουν πραγματικά μεγάλες μειώσεις τιμών» και καλεί τους καταναλωτές να στηρίξουν τις ελληνικές επιχειρήσεις, είτε ψωνίζοντας στο κατάστημα είτε online.

Για αρκετούς εμπόρους, η Black Friday είναι η καλύτερη ημέρα του χρόνου, ακόμη και σε σύγκριση με την παραμονή των Χριστουγέννων.

Για τους καταναλωτές, όμως, πόσο επωφελής είναι; Εδώ οι απόψεις διίστανται. Παραδείγματος χάριν στη Βρετανία, έρευνα της καταναλωτικής οργάνωσης Which? έδειξε ότι την ημέρα της Black Friday 2024 κανένα από τα προϊόντα που εξετάστηκαν δεν βρέθηκε στη χαμηλότερη τιμή της χρονιάς.

Κάτι που είχε αποτυπωθεί και στην Ελλάδα σε παλαιότερες έρευνες που είχε «τρέξει» η Skroutz. Η πραγματικότητα είναι ότι η Black Friday έχει χάσει το χαρακτηριστικό της «μεγάλης ευκαιρίας» και αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα και συχνά με καχυποψία.

Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με έρευνα της qed «People of Greece», μόλις το 3% των ερωτώμενων πιστεύει ότι οι εκπτώσεις είναι πραγματικές. Το 40% τις θεωρεί «μερικώς πραγματικές», ενώ το 31% τις χαρακτηρίζει «υπερτιμημένες». Ένα εντυπωσιακό 24%, δηλαδή 1 στους 4 καταναλωτές, τις χαρακτηρίζει «απατηλές».

Τι θα ξοδέψουν οι Έλληνες

Κοντά 9 στους 10 Έλληνες (ποσοστό 87,9%) δήλωσε ότι θα κάνει αγορές κυρίως σε προϊόντα μόδας και τεχνολογίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έρευνα της Klarna, το 37,7% δήλωσε ότι φέτος θα αγοράσει είδη ένδυσης, ενώ το 35,3% σκοπεύει να επενδύσει σε προϊόντα τεχνολογίας.

Μεγάλη μερίδα ερωτηθέντων θα αξιοποιήσει τις προσφορές και εκπτώσεις της Black Friday για να αγοράσει χριστουγεννιάτικα δώρα (22,7%), ενώ το 20,3% θα αγοράσει είδη σπιτιού. Το 25,5% έχει σκοπό να κάνει αγορές, αλλά δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θα αγοράσει.

Πόσα σχεδιάζουν να ξοδέψουν για τις αγορές της Black Friday φέτος; Το 31,1% σκοπεύει να ξοδέψει 101-250 ευρώ, το 26,3% 51-100 ευρώ και μόλις το 19% θα δαπανήσει 251-500 ευρώ.

Ποιοι και πόσοι σκοπεύουν να ψωνίσουν

Από έρευνα της EY Ελλάδος προκύπτει πως σχεδόν δύο στους τρεις (63% το 2025, από 50% πέρσι) δήλωσαν ότι σκοπεύουν να κάνουν αγορές, εκμεταλλευόμενοι τις εκπτώσεις των Black Friday και Cyber Monday.

Η ισχυρότερη πρόθεση για αγορές αυτή την περίοδο των Black Friday και Cyber Monday καταγράφεται στην ηλικιακή ομάδα 30-39 (76%), ενώ πριν ένα χρόνο πιο πρόθυμοι για αγορές εμφανίζονταν οι νέοι ηλικίας 18-29 ετών.

Αντίθετα, στην ηλικιακή ομάδα 50-64 μόνο το 50% των ερωτηθέντων σκοπεύουν να πραγματοποιήσουν αγορές. Επιδραστικός παράγοντας στη θετική πρόθεση αγοράς φαίνεται να είναι η παρουσία παιδιών στην οικογένεια -και, κυρίως, ανηλίκων (77% πρόθεση αγοράς).

Τι θα αγοραστεί

Κυρίως είδη τεχνολογίας και ηλεκτρονικές συσκευές (68% συνολικά και 77% οι άνδρες) και ρούχα και αξεσουάρ (61% συνολικά και 68% οι γυναίκες) σκοπεύουν να αγοράσουν οι Έλληνες καταναλωτές.

Σε μικρότερο βαθμό, οι αγορές θα κατευθυνθούν σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας και ομορφιάς (32%), είδη σπιτιού και κουζίνας (26%), τρόφιμα και ποτά (11%), αλλά και εμπειρίες (φαγητό έξω, συναυλίες, κ.λπ. - 9%).

Παρά την ισχυρή πρόθεση για αγορές κατά την περίοδο αυτή, μία σημαντική μερίδα των καταναλωτών εμφανίζονται επιφυλακτικοί απέναντι στις προσφορές την περίοδο των Black Friday και Cyber Monday του 2025.

Συγκεκριμένα, 45% αμφισβητούν κατά πόσο οι εκπτώσεις και προσφορές αντιστοιχούν σε πραγματικές μειώσεις τιμών, άποψη που βρίσκει μικρότερη απήχηση στους νέους 18-29 ετών (32%). Συγχρόνως, 30% των ερωτώμενων διαπιστώνουν ότι τα προϊόντα που τους ενδιαφέρουν, σπάνια περιλαμβάνονται στις προσφορές.

Το χάσμα γενεών και το ταμείο

Οι νεότεροι καταναλωτές έχουν ενσωματωμένη τη λογική των online προσφορών, των flash discounts και των προωθητικών ενεργειών σε social media. Αντίθετα, οι μεγαλύτερες ηλικίες αντιμετωπίζουν την Black Friday με κριτική διάθεση. Κάτι που αποτυπώνεται και στην έρευνα.

Το 65% των Gen Z σχεδιάζει να συμμετάσχει στις αγορές, το 62% των Millennials επίσης εμφανίζει ενδιαφέρον, το ποσοστό υποχωρεί στο 46% για την Gen X ενώ στους Baby Boomers περιορίζεται στο 26%.

Δηλαδή το 48% δήλωσε ότι όχι/μάλλον όχι θα συμμετάσχει στην Black Friday, με το 47% να δηλώνει ναι/μάλλον ναι.

Τι όμως θα αγοράσουν όσοι συμμετάσχουν; Το 52% δήλωσε ρούχα και παπούτσια, κινητά τηλέφωνα το 36%, το 33% προϊόντα ομορφιάς και ποσοστό 28% μικροσυσκευές σπιτιού. Πόσα χρήματα σκοπεύουν να ξοδέψουν; Ποσοστό 12%, από 9% που ήταν πέρυσι, κάτω από 50 ευρώ, το 23% περί τα 50-100 ευρώ, το 37%, από 52%, 100-1.000 ευρώ, ενώ μόνο το 1% δηλώνει διατεθειμένο να ξοδέψει πάνω από 1.000 ευρώ.

Το 28% λέει ότι δεν θα ψωνίσει τίποτα, ποσοστό σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με το 2024. Σε ό,τι αφορά το κανάλι αγορών, η ψηφιακή υπεροχή είναι ξεκάθαρη. Το 42% του δείγματος δήλωσε ότι σκοπεύει να αγοράσει από online κατάστημα. Το 23% επιμένει στο φυσικό κατάστημα και ποσοστό 32% δηλώνει ότι θα κινηθεί και στα δύο κανάλια ενώ 32% δήλωσε ότι δεν γνωρίζει.