XA: Όταν τα «μικρά χαρτιά» κερδίζουν τα... «μεγάλα»

Μπορεί σε πολλά χρηματιστηριακά πάνελ να υποστηρίζεται πως το ΧΑ θα έπρεπε να έχει μόνο 25-35 μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης και εμπορευσιμότητας, προκειμένου να «ξεκαθαρίσει η αγορά», ωστόσο σε μακροπρόθεσμη βάση αποδεικνύεται ότι οι θετικές ή αρνητικές αποδόσεις ενός επενδυτή δεν προκύπτουν από το μέγεθος των εταιρειών που επιλέγει, αλλά από την ικανότητά του να τοποθετείται σε επιχειρήσεις οι οποίες μπορούν να αναπτύσσονται και να δημιουργούν αξία.

Επιπρόσθετα, εδώ και πολλά χρόνια (τουλάχιστον από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, το 2007), οι τίτλοι της χαμηλότερης κεφαλαιοποίησης στο Χρηματιστήριο της Αθήνας υπεραποδίδουν με άνεση έναντι των blue chips.

Αυτό φαίνεται, σε όρους αμοιβαίων κεφαλαίων, όπου πολύ καλύτερες αποδόσεις έχουν εκείνα τα οποία εστιάζουν στη χαμηλή και μεσαία κεφαλαιοποίηση, όπως επίσης και στην περίπτωση της μόνης ΑΕΕΧ (της Alpha Trust Ανδρομέδα) που έχει σχετικά μικρή έκθεση σε blue chips και έχει υπεραποδώσει του Γενικού Δείκτη.

Ενδεικτικά επίσης είναι και τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα: Κατά την τελευταία πενταετία (25/7/2013 έως 26/6/2018), ο Γενικός Δείκτης έχει χάσει το 10,4% της αξίας του, όταν κατά την ίδια περίοδο τα blue chips έχουν υποχωρήσει κατά 30,4%, τα «μεσαία χαρτιά» έχουν κερδίσει 27,5% και τα «μικρά» (small caps) έχουν πάει ακόμη καλύτερα (+38,7%).

Οι τρεις τελευταίες γραμμές του πίνακα ερμηνεύουν ως ένα βαθμό τις προαναφερθείσες μεγάλες αποκλίσεις στις αποδόσεις των μετοχών. Τα βασικά «αίτια του κακού» για τα «βαριά χαρτιά» ήταν οι τράπεζες (-96,6%), η ΔΕΗ (-72,6%) και τα Folli Follie (-71,6%, υπολογίζοντας μάλιστα την αξία του τίτλου προς 4,8 ευρώ το τεμάχιο).

Ανάλογη εικόνα επικρατεί και από την αρχή της φετινής χρονιάς, όπου ο Γενικός Δείκτης έχει χάσει το 7,7% της αξίας του, όταν κατά την ίδια περίοδο, τα blue chips έχουν υποχωρήσει κατά 5,7%, τα «μεσαία χαρτιά» έχουν διατηρήσει στάσιμη την αξία τους και τα «μικρά» (small caps) έχουν «τρέξει» με 14,7%. Για το ίδιο διάστημα, οι τράπεζες υποχρεώθηκαν σε πτώση 9,2%, η ΔΕΗ 12,4% και η Folli Follie 75%.

Σε ακόμη μεγαλύτερο βάθος χρόνου (π.χ. δεκαετία), η σύγκριση γίνεται ακόμη χειρότερη για την υψηλή κεφαλαιοποίηση του ΧΑ, καθώς στον συγκεκριμένο δείκτη συγκαταλέγονταν τίτλοι που είτε είδαν την αξία τους να μηδενίζεται (π.χ. Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Αγροτική Τράπεζα, Λαϊκή Τράπεζα, Μπ. Βωβός), είτε να μειώνεται δραστικά αποχωρώντας στη συνέχεια από τον συγκεκριμένο δείκτη (π.χ. Τράπεζα Κύπρου, Frigoglass, Intralot).

Σε ό,τι αφορά τους τίτλους χαμηλής κεφαλαιοποίησης, εμφανίζουν συχνά σημαντικά συγκριτικά μειονεκτήματα όπως για παράδειγμα χαμηλή διασπορά και εμπορευσιμότητα, ζητήματα εταιρικής διακυβέρνησης (που ενίοτε όμως δεν… εκλείπουν και στα blue chips), ενώ αυξημένος είναι ο κίνδυνος δημόσιας πρότασης σε ιδιαίτερα χαμηλή τιμή. Χαρακτηριστικό στοιχείο είναι ότι δύσκολα οι εταιρείες αυτές μπορούν να προσελκύσουν θεσμικά χαρτοφυλάκια και αυτό σε μια περίοδο όπου η δυνατότητα αποταμίευσης των Ελλήνων μικροεπενδυτών είναι ιδιαίτερα περιορισμένη.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, πολλές είναι οι εταιρείες της μικρής και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης (π.χ. Καρέλιας, Autohellas, ΚΡΙ-ΚΡΙ, Πλαστικά Κρήτης, Πλαστικά Θράκης, Quest Holdings, Flexopcack, Καράτζης, Ικτίνος Μάρμαρα, Κανάκης, Βογιατζόγλου Systems, Μοτοδυναμική, Πετρόπουλος), οι οποίες κατάφεραν κατά τα τελευταία χρόνια ή να αυξήσουν περαιτέρω τη διεθνοποίηση των εργασιών τους ή/και να διευρύνουν τα μερίδιά τους στην εγχώρια αγορά, προσφέροντας παράλληλα στους μακροπρόθεσμους μετόχους τους υψηλές υπεραξίες και σημαντικές χρηματικές διανομές.

Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός λόγος των θετικών αποδόσεων των δεικτών της μεσαίας και της χαμηλής κεφαλαιοποίησης κατά την τελευταία πενταετία.