Η Γερμανία... αδύναμος κρίκος στην ευρωζώνη!

Στασιμοπληθωρισμός στα σκαριά; Το μεγάλο ιστορικό ερώτημα που ταλανίζει τη Γερμανία προκαλεί πονοκέφαλο σε οικονομολόγους, επιχειρήσεις, κεντρική τράπεζα και φυσικά στο οικονομικό επιτελείο της νεόκοπης κυβέρνησης του Ολαφ Σολτς. Η κατάσταση προκαλεί τριβές στους κόλπους της ΕΚΤ και με έναν ειρωνικό τρόπο για τα περί... «αδύναμων κρίκων», επηρεάζει και την Ελλάδα.

Στη σκιά της επιδείνωσης της κατάστασης στο μέτωπο του κορωνοϊού, διπλή ζαλάδα προκάλεσαν δύο βασικά στοιχεία για τη μεγαλύτερη οικονομία στην ευρωζώνη που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, σε συνδυασμό με τον πολύ προσεκτικό, έως φοβισμένο, βηματισμό, που αποφάσισε την Πέμπτη να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) για tapering και επιτόκια: με ανοιχτή διαφωνία του επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας (και δυο ακόμα, Βέλγιο και Αυστρία).

Το πρώτο στοιχείο ήρθε από το Ifo Business Confidence της Γερμανίας, που κατέγραψε νέα επιδείνωση στο επιχειρηματικό κλίμα για τον Νοέμβριο. Σύμφωνα με την έρευνα του οργανισμού Οικονομικών Ερευνών (Ifo), ο δείκτης Επιχειρηματικού Κλίματος υποχώρησε για έκτο διαδοχικό μήνα στις 94,7 μονάδες, από 96,6 τον Νοέμβριο, έναντι εκτιμήσεων για 95,3.

Σημειώνεται ότι η πτώση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης ακολούθησε την αυξημένη απαισιοδοξία μεταξύ των ειδικών των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Στις αρχές Δεκεμβρίου, το γερμανικό οικονομικό ινστιτούτο ZEW είπε ότι τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης αυτού του μήνα έδειξαν ότι οι ερωτηθέντες ανέφεραν χαμηλότερη αισιοδοξία τόσο για το παρόν όσο και για τους επόμενους έξι μήνες.

Αλμα πληθωρισμού

Το δεύτερο στοιχείο που δημοσιεύθηκε την Παρασκευή είναι το άλμα 19,2% που έκαναν οι τιμές παραγωγού στη Γερμανία τον Νοέμβριο, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία. Τον Οκτώβριο είχε φτάσει στο 18,4% -ο δείκτης ήταν υψηλότερος κατά 0,8% σε σύγκριση με τον Οκτώβριο.

Οι τιμές Ενέργειας εκτοξεύθηκαν 49,4% σε ετήσια βάση και 1,2% σε μηνιαία. Οι τιμές των ενδιάμεσων αγαθών αυξήθηκαν κατά 19,1% ετησίως και κατά 1,1% μηνιαίως, ενώ οι τιμές των κεφαλαιουχικών αγαθών κατά 3,6% ετησίως και κατά 0,3% μηνιαίως.

«Ο σημερινός δείκτης Ifo δίνει μια πρώτη εντύπωση για το πώς το τρέχον τέταρτο κύμα της πανδημίας θα μπορούσε να βλάψει τη γερμανική οικονομία και αυτή η εντύπωση δεν είναι πολύ ελπιδοφόρα», έγραψε ο Κάρστεν Μπρζέσκι, επικεφαλής μακροοικονομίας στην ING.

«Παρά το δυνατό ξεκίνημα του τέταρτου τριμήνου όσον αφορά τη βιομηχανική δραστηριότητα, οι συνεχιζόμενες τριβές στην εφοδιαστική αλυσίδα, ο υψηλότερος πληθωρισμός γενικά και οι υψηλότερες τιμές ενέργειας και εμπορευμάτων ειδικότερα δεν προμηνύουν καλές προοπτικές για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές της γερμανικής οικονομίας».

Την περασμένη Τρίτη, επίσης, το Ifo μείωσε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη της Γερμανίας για το 2022 στο 3,7% από την εκτίμηση του Σεπτεμβρίου για 5,1%, αλλά το οικονομικό ινστιτούτο αύξησε την πρόβλεψή του για το 2023 στο 2,9% από 1,5%.

Οι οικονομολόγοι με έδρα το Μόναχο επανέλαβαν τις προοπτικές ανάπτυξης 2,5% για το 2021, σημειώνοντας ότι αναμένουν ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 0,5% αυτό το τρίμηνο. Το thinktank προέβλεψε ετήσιο πληθωρισμό 3,3% το επόμενο έτος, στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.

Την ίδια ώρα, ο απερχόμενος πρόεδρος Γενς Βάιντμαν προειδοποιεί ότι οι πιέσεις στις τιμές θα μπορούσαν να είναι ακόμη πιο ισχυρές, καθώς και ότι η ΕΚΤ δεν πρέπει να αγνοήσει αυτούς τους κινδύνους.

Η Bundesbank προβλέπει ότι ο πληθωρισμός στη Γερμανία θα παραμείνει πάνω από το 2% έως το 2024, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τις εκκλήσεις της Ευρώπης για ταχεία κατάργηση των νομισματικών κινήτρων από την ΕΚΤ.

«Οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό είναι ανοδικοί, τόσο στη Γερμανία όσο και στην ευρωζώνη συνολικά», δήλωσε ο Βάιντμαν. «Οι υπεύθυνοι χάραξης νομισματικής πολιτικής δεν πρέπει να αγνοούν αυτούς τους κινδύνους. Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση».

Η κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι οι τιμές καταναλωτή θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 3,6% το 2022, πριν επιβραδυνθούν στο 2,2% τα επόμενα δύο χρόνια, σύμφωνα με προβλέψεις που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή. Οι εκτιμήσεις είναι υψηλότερες από ό,τι στις 19 χώρες της ευρωζώνης.

Ρυθμοί διασωλήνωσης...

Ειρωνεία, ο «αδύναμος κρίκος»... χτυπά ακόμα και τα μεγαθήρια. Γι' αυτό και η Κριστίν Λαγκάρντ κρατά ανοιχτή τη δυνατότητα διασωλήνωσης στη ΜΕΘ της ΕΚΤ, μολονότι περιορίζει την ένταση και τους ρυθμούς, με ανοιχτά παράθυρα παρεμβάσεων -από ό,τι φαίνεται- όχι μόνο για την Ελλάδα και τα ομόλογά της χωρίς επενδυτική βαθμίδα, αλλά για ολόκληρη την ευρωζώνη.

Τα διλήμματα των κεντρικών τραπεζών είναι μπροστά και αρκετοί κρατούν μικρό καλάθι.

Το δίλημμα μεταξύ του ελέγχου του πληθωρισμού και της αποφυγής μιας ύφεσης είναι ψευδές, σχολιάζουν δηκτικοί αναλυτές. Η νομισματική πολιτική έχει φανεί αναποτελεσματική στη διαχείριση του πληθωρισμού ή της οικονομικής δραστηριότητας.

1. Μελέτες έχουν δείξει ότι η «ποσοτική χαλάρωση» είχε μικρή ή καθόλου επίδραση στην τόνωση της «πραγματικής οικονομίας», της παραγωγής και των επενδύσεων.
2. Εδειξαν επίσης ότι η τεράστια διοχέτευση δωρεάν χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες τα τελευταία 20 χρόνια δεν οδήγησε σε επιτάχυνση του πληθωρισμού -το αντίθετο. 

Οπως σχολιάζουν, «η αδυναμία είναι διάχυτη» και η ειρωνεία είναι πως η θεωρία του «αδύναμου κρίκου» που αντιμετώπισε η Ελλάδα στην τελευταία παρατεταμένη κρίση της ζώνης του ευρώ «γυρνά τώρα μπούμερανγκ».

Πυκνώνουν, όμως, τα σύννεφα πάνω από την παγκόσμια οικονομία. Και κατ’ επέκταση πάνω από την ελληνική...