Η μπάλα στη Μόσχα μετά τη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για εκεχειρία

Λιγότερο από δύο εβδομάδες αφότου ο Ντόναλντ Τραμπ ήρθε σε αντιπαράθεση με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ μεταφέρει πίεση στη Ρωσία να αποδεχθεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που έκλεισε η Αμερική με τους συμβούλους του Ζελένσκι.

Η συμφωνία που επετεύχθη στη Σαουδική Αραβία από τους διαπραγματευτές των ΗΠΑ και της Ουκρανίας για διακοπή 30 ημερών στη σύγκρουση εξαρτάται πλέον από τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος, όμως, μπορεί να έχει λίγα κίνητρα να την υιοθετήσει.

«Ελπίζουμε ότι ο πρόεδρος Πούτιν θα συμφωνήσει και σε αυτό, και θα μπορούμε να το ξεκινήσουμε», είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. «Χρειάζονται δύο για το ταγκό».

Οι όροι της πρότασης ανακοινώθηκαν μετά από οκτώ ώρες συναντήσεων στην Τζέντα μεταξύ Ουκρανών και Αμερικανών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Βαλτς. Σε αντάλλαγμα για την αποδοχή της πρότασης των ΗΠΑ από την Ουκρανία, η κυβέρνηση Τραμπ συμφώνησε να άρει το πάγωμα της στρατιωτικής βοήθειας και της παροχής πληροφοριών στο Κίεβο.

«Είναι μια αρκετά έξυπνη κίνηση από τους Ουκρανούς», δήλωσε ο Samuel Charap, ανώτερος πολιτικός επιστήμονας στο RAND. «Αποθέτουν το βάρος στη Ρωσία είτε να αποδεχθεί μια συμφωνία στην οποία διαφορετικά θα ήταν εντελώς αντίθετη είτε να διακινδυνεύσει την οργή του Τραμπ».

Οι απαιτήσεις του Πούτιν

Ο Τραμπ είπε ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι θα μιλήσουν με τους Ρώσους ομολόγους τους σήμερα και ότι είναι πιθανό να μιλήσει με τον Πούτιν αυτή την εβδομάδα. Ωστόσο, ο Πούτιν μπορεί να επιβάλει το δικό του σύνολο όρων που θα ήταν δύσκολο να αποδεχτούν η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της.

Οι συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός μετά την αρχική εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία κατέρρευσαν το 2014 και το 2015 λόγω ρωσικών παραβιάσεων, αφήνοντας τη σύγκρουση να σιγοβράζει μέχρι την εισβολή της Ρωσίας το 2022, ενώ η Ρωσία έχει ήδη διατυπώσει τις δικές της απαιτήσεις για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία, θυμίζει το Bloomberg.

Η Μόσχα απέρριψε την παρουσία ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία σε ρόλο ειρηνευτικής δύναμης. Επιμένει επίσης να διατηρήσει το έδαφος που έχει καταλάβει, καθώς και ότι η Ουκρανία πρέπει εγκαταλείψει τη φιλοδοξία της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Ζητά επίσης η Ουκρανία να διεξαγάγει προεδρικές εκλογές.

Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ χαρακτήρισε τη συμφωνία στην Τζέντα μια «αξιοσημείωτη πρόοδο» και είπε ότι «η μπάλα είναι τώρα στο ρωσικό γήπεδο. Η Ρωσία πρέπει τώρα να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός».

Έντονη διπλωματία, υπό την ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου, διεξήχθη στα παρασκήνια για να βοηθήσει τις ΗΠΑ και την Ουκρανία να καταλήξουν σε συμφωνία, σύμφωνα με βρετανικό αξιωματούχο που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Αντί να απορρίψει κατηγορηματικά το σχέδιο ΗΠΑ-Ουκρανίας, ο Πούτιν μπορεί να προσπαθήσει να το επαναδιαπραγματευτεί ή να πει ότι δεν ισχύει για τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ουκρανία στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας, δήλωσε ο Τζον Χερμπστ, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία.

«Με άλλα λόγια, η Μόσχα θα συνεχίσει να διατηρεί την πορεία της και μετά τι θα λέει η κυβέρνηση Τραμπ;» αναρωτήθηκε ο Χερμπστ, ο οποίος είναι τώρα ανώτερος διευθυντής στο Atlantic Council.

Ο Τραμπ, ο οποίος έχει επανειλημμένα πει ότι πιστεύει ότι ο Πούτιν θέλει ειρήνη, θα μπορούσε να υποστηρίξει ορισμένα από τα αιτήματά του, ανοίγοντας ξανά τη συμφωνία που κατέληξαν οι απεσταλμένοι του. Δυτικοί αξιωματούχοι ασφαλείας λένε ότι ο Πούτιν έχει εσκεμμένα διατυπώσει μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, επειδή γνωρίζει ότι θα είναι απαράδεκτες για την Ουκρανία και την Ευρώπη και ότι είναι έτοιμος να συνεχίσει τις μάχες, έγραψε χθες το Bloomberg News.

Στην Τζέντα, ο Βαλτς είπε στους δημοσιογράφους ότι η ουκρανική αντιπροσωπεία «έκανε συγκεκριμένα βήματα και συγκεκριμένες προτάσεις», συμπεριλαμβανομένων «για το πώς αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει οριστικά». Τα δύο έθνη ανέφεραν σε κοινή δήλωση ότι συμφώνησαν επίσης να συνάψουν «το συντομότερο δυνατό» μια συμφωνία για την ανάπτυξη των ορυκτών της Ουκρανίας.

Σε μια ομιλία προς τους Ουκρανούς, ο Ζελένσκι είπε ότι «η Ουκρανία είναι έτοιμη για ειρήνη» και «η Ρωσία πρέπει να δείξει αν είναι έτοιμη να τερματίσει τον πόλεμο ή αν συνεχίζει τον πόλεμο».

Από την πλευρά του, ο Τραμπ ερωτηθείς χθες εάν ο Ζελένσκι θα προσκληθεί τώρα πίσω στον Λευκό Οίκο, είπε: «Σίγουρα, απολύτως».

Η πρόταση εκεχειρίας έρχεται καθώς η Ουκρανία πιέζεται σκληρά στην πρώτη γραμμή του πολέμου, εν μέσω ελλείψεων όπλων και ανθρώπινου δυναμικού.

Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Steve Witkoff πρόκειται να συναντηθεί με τον Πούτιν στη Μόσχα, ανέφερε το Bloomberg News. Μεταξύ των κινήτρων που μπορεί να προσφέρει στον Πούτιν για να αποδεχθεί την κατάπαυση του πυρός είναι μια συνάντηση κορυφής με τον Τραμπ.

Δεν υπήρξε άμεση απάντηση στη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας από Ρώσους αξιωματούχους. Αλλά ο Φ. Λουκιάνοφ, επικεφαλής του Συμβουλίου Εξωτερικής και Αμυντικής Πολιτικής, ενός think tank που συμβουλεύει το Κρεμλίνο, είπε ότι «ο τρόπος που διατυπώνεται είναι απίθανο να ικανοποιήσει».

«Έχουμε πει πολλές φορές ότι δεν θα υπάρξει εκεχειρία μέχρι να συμφωνηθούν οι όροι για μια διαρκή ειρήνη», είπε ο Λουκιάνοφ. «Δεν προσδιορίζονται όροι εδώ, όλα θα πρέπει να συμφωνηθούν αργότερα».