Η Κίνα σαρώνει σε εξαγορές μεταλλείων στο εξωτερικό

Οι κινεζικές εξαγορές μεταλλείων στο εξωτερικό έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δέκα ετών, καθώς οι εταιρείες σπεύδουν να εξασφαλίσουν τις πρώτες ύλες, εν μέσω αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων.

Το 2023 καταγράφηκαν δέκα συμφωνίες αξίας άνω των 100 εκατ. δολαρίων, ο υψηλότερος αριθμός από το 2013, σύμφωνα με ανάλυση των δεδομένων των S&P και Mergermarket. Ξεχωριστή έρευνα του Griffith Asia Institute κατέγραψε επίσης το 2023 ως το πιο ενεργό έτος για τις κινεζικές επενδύσεις στον μεταλλευτικό τομέα στο εξωτερικό από το 2013 και μετά.

Η τεράστια ζήτηση της Κίνας για πρώτες ύλες — είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής παγκοσμίως για τα περισσότερα ορυκτά — την έχει οδηγήσει ιστορικά σε εκτεταμένες επενδύσεις σε ξένα μεταλλεία. Αναλυτές και επενδυτές σημειώνουν ότι η πρόσφατη αύξηση στις συμφωνίες αντανακλά την προσπάθεια της Κίνας να κινηθεί γρήγορα πριν επιδεινωθεί περαιτέρω το γεωπολιτικό κλίμα, το οποίο την καθιστά ολοένα και λιγότερο ευπρόσδεκτη ως επενδυτή σε καίριες χώρες όπως ο Καναδάς και οι ΗΠΑ.

Ο Michael Scherb, ιδρυτής της επενδυτικής εταιρείας Appian Capital Advisory, δήλωσε: «Υπήρξε περισσότερη δραστηριότητα τους τελευταίους 12 μήνες, επειδή οι κινεζικές εταιρείες πιστεύουν ότι έχουν ένα παράθυρο ευκαιρίας… Προσπαθούν να ολοκληρώσουν όσο το δυνατόν περισσότερες εξαγορές πριν δυσκολέψουν τα πράγματα σε γεωπολιτικό επίπεδο».

Η τάση συνεχίζεται και μέσα στο 2024. Η Zijin Mining της Κίνας ανακοίνωσε πρόσφατα την πρόθεσή της να αποκτήσει ένα χρυσωρυχείο στο Καζακστάν έναντι 1,2 δισ. δολαρίων. Η Appian πούλησε το χρυσωρυχείο και μεταλλείο χαλκού Mineração Vale Verde στη Βραζιλία στην Baiyin Nonferrous Group της Κίνας έναντι 420 εκατ. δολαρίων τον Απρίλιο.

«Τα επόμενα χρόνια, πιθανότατα θα συνεχίσουμε να βλέπουμε υγιή επίπεδα εξαγορών από κινεζικές μεταλλευτικές εταιρείες», δήλωσε ο Richard Horrocks-Taylor, επικεφαλής του τομέα μετάλλων και εξόρυξης της Standard Chartered.

Ο Christoph Nedopil, ειδικός στις κινεζικές υπερπόντιες επενδύσεις και διευθυντής του Griffith Asia Institute, σημείωσε ότι στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» (Belt and Road Initiative), τα έργα μεταφορών και υποδομών τείνουν να είναι μικρότερης κλίμακας. Αντιθέτως, οι υπερπόντιες επενδύσεις της Κίνας σε μεταλλεία και φυσικούς πόρους παραμένουν μεγάλες.

Αυτό, σύμφωνα με τον Nedopil, ευθυγραμμίζεται με τη στροφή της Κίνας προς την υψηλή τεχνολογία στη βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, αντανακλά και την αυξανόμενη ωριμότητα των Κινέζων επενδυτών όσον αφορά τις επενδυτικές και επιχειρησιακές τους προσεγγίσεις.

Η Κίνα κυριαρχεί στην κατεργασία των περισσότερων κρίσιμων μετάλλων — όπως οι σπάνιες γαίες, το λίθιο και το κοβάλτιο — αλλά εξαρτάται από εισαγωγές για μεγάλο μέρος των πρώτων υλών.

Οι ΗΠΑ και πολλές ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να μειώσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα για αυτά τα μέταλλα, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή από μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων έως ημιαγωγούς και ανεμογεννήτριες, και να δημιουργήσουν εναλλακτικές αλυσίδες εφοδιασμού.

Δυτικές χώρες όπως ο Καναδάς και η Αυστραλία εμφανίζονται «όλο και πιο επιφυλακτικές» απέναντι σε κινεζικές επενδύσεις σε τοπικά μεταλλεία λόγω της στρατηγικής σημασίας πολλών από αυτά τα ορυκτά, δήλωσε ο Adam Webb, επικεφαλής πρώτων υλών για μπαταρίες στην Benchmark Mineral Intelligence.

Ο John Meyer, αναλυτής στην εταιρεία συμβούλων SP Angel, δήλωσε ότι η Κίνα έχει κάνει συμφωνίες «με σκοπό να αποκλείσει ενεργά τη Δύση από την πρόσβαση σε ορισμένα κρίσιμα υλικά στα οποία κυριαρχεί».

«Κάθε φορά που κάποιος πλησιάζει στην εξόρυξη λιθίου, οι Κινέζοι καταφθάνουν με το μπλοκάκι των επιταγών», είπε χαρακτηριστικά.

Οι πιο ενεργές κινεζικές εταιρείες σε διεθνείς συμφωνίες εξόρυξης περιλαμβάνουν τις CMOC, MMG και Zijin Mining.

Παράλληλα, κινεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν εκδώσει δισεκατομμύρια σε δάνεια για εξορυκτικά και επεξεργαστικά έργα σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Ο Timothy Foden, συνεπικεφαλής της ομάδας διεθνούς διαιτησίας στο δικηγορικό γραφείο Boies Schiller Flexner, που εργάζεται σε αρκετές αφρικανικές χώρες, δήλωσε ότι οι κινεζικές εταιρείες τοποθετούνται στρατηγικά ώστε να επωφεληθούν από την άνοδο του «εθνικισμού των πόρων» σε χώρες όπως το Μάλι.

Ορισμένες κυβερνήσεις στην Αφρική έχουν προσπαθήσει να ανακτήσουν τον έλεγχο δυτικών μεταλλευτικών περιουσιακών στοιχείων και απαιτούν υψηλότερες πληρωμές σε δικαιώματα εκμετάλλευσης. Οι κινεζικές εταιρείες συχνά είναι πρόθυμες να αποδεχθούν λιγότερο επικερδείς συμφωνίες, εφόσον μπορούν να αναλάβουν τη διαχείριση των έργων.