Πενταετή αναστολή στην απαγόρευση συμβατικών κινητήρων προτείνει η ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει το ενδεχόμενο πενταετούς αναστολής στην απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης, μετά από έντονες πιέσεις από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανικές χώρες.

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται η Επιτροπή να γνωστοποιήσει αλλαγές στους κανόνες της για τη μετάβαση του αυτοκινητοβιομηχανικού τομέα από τα ορυκτά καύσιμα. Αρκετές κυβερνήσεις και αυτοκινητοβιομηχανίες, από την Ιταλία έως την Πολωνία, υποστηρίζουν ότι η σχεδιαζόμενη μετάβαση έως το 2035 είναι πολύ επιθετική και κρύβει τον κίνδυνο να καταστραφεί μια από τις κομβικές βιομηχανίες της γηραιάς ηπείρου.

Στρατηγική της Επιτροπής είναι να επιτραπεί η επέκταση της χρήσης του κινητήρα εσωτερικής καύσης έως το 2040 σε υβριδικά οχήματα plug-in και σε οχήματα με εκτεταμένη αυτονομία. Κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον εκπομπές θα αντισταθμίζονται από τη χρήση προηγμένων βιοκαυσίμων και ηλεκτρονικών καυσίμων —που παράγονται με τη χρήση δεσμευμένου CO2 και ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας— καθώς και από τη χρήση πράσινου χάλυβα στην κατασκευή τους, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg.

Ένας τέτοιος σχεδιασμός θα επιτρέψει στην ΕΕ να συνεχίσει να στοχεύει σε μηδενικές εκπομπές ρύπων από τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα έως το 2035, ανάλογα με τις ακριβείς παραμέτρους της πρότασης, ανέφεραν οι πηγές. Θα αντιμετωπίσει επίσης τις ανησυχίες αρκετών χωρών που παράγουν αυτοκίνητα και ανταλλακτικά, οι οποίες ζήτησαν τη χρήση καθαρών τεχνολογιών και πέρα από τα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα.

Η Επιτροπή προγραμματίζει να υποβάλει προσωρινά την αναθεώρηση των υφιστάμενων κανόνων της σχετικά με τα πρότυπα εκπομπών ρύπων των αυτοκινήτων μετά τη συνεδρίασή της στις 16 Δεκεμβρίου στο Στρασβούργο.

Οι πιθανές αλλαγές ακολουθούν την επιβράδυνση των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων με μπαταρία, καθώς χώρες όπως η Γερμανία, η μεγαλύτερη αγορά του μπλοκ, κατάργησαν τα κίνητρα αγοράς. Η πορεία των πωλήσεων ηλεκτρικών οχημάτων παραμένει πολύ κάτω απ' ό,τι απαιτείται για την εκπλήρωση της εντολής της ΕΕ, και εξαιρετικά άνιση.

Οι ταξινομήσεις οχημάτων που λειτουργούν μόνο με μπαταρίες αντιπροσώπευαν το 35% των πωλήσεων στην Ολλανδία φέτος, σε σύγκριση με μόλις 8% στην Ισπανία. Οι ανομοιογενείς επιλογές φόρτισης και οι συγκριτικά υψηλές τιμές αποθαρρύνουν τους καταναλωτές.

Ενώ οι αυτοκινητοβιομηχανίες θα κερδίσουν περισσότερο χρόνο για να στραφούν σε πλήρως ηλεκτρικά οχήματα, θα προκληθεί ανησυχία στις περιβαλλοντικές οργανώσεις ότι οι αλλαγές δημιουργούν νέα κενά που υπονομεύουν τη φιλοδοξία της Ευρώπης για το κλίμα, ενώ εγκυμονείται ο κίνδυνος να μείνουν πίσω οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες σε σχέση με τις κινεζικές, στον αγώνα για τις οδικές μεταφορές με μπαταρία.

Την περασμένη εβδομάδα έξι πρωθυπουργοί, συμπεριλαμβανομένων της Ιταλίδας Τζόρτζια Μελόνι και του Πολωνού Ντόναλντ Τουσκ, ζήτησαν η επικείμενη αναθεώρηση των κανόνων της ΕΕ για τα νέα αυτοκίνητα να επιτρέπει τα plug-in υβριδικά, τις συσκευές επέκτασης αυτονομίας και την τεχνολογία κυψελών καυσίμου ακόμη και μετά το 2035. Η Γερμανία επιδιώκει επίσης τη χαλάρωση της επικείμενης απαγόρευσης της ΕΕ στις πωλήσεις νέων οχημάτων με κινητήρα καύσης, προκειμένου να προστατεύσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες της από τον κινεζικό ανταγωνισμό, την ασθενέστερη από την αναμενόμενη ζήτηση ηλεκτρικών οχημάτων και τους εμπορικούς δασμούς των ΗΠΑ.

Η πρόταση που εξέτασε η Επιτροπή ανταποκρίνεται στις γερμανικές απαιτήσεις, οι οποίες περιλάμβαναν τη χρήση υβριδικών plug-ins και επεκτάσεων αυτονομίας, επιτρέποντας τα ηλεκτρονικά καύσιμα και προωθώντας τον πράσινο χάλυβα. Η ΕΕ παρουσιάζει την ήπειρο ως πρωτοπόρο στον πράσινο χάλυβα, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να ανταγωνιστεί την Κίνα και τις ΗΠΑ στην καθαρή τεχνολογία και στοχεύοντας στη δραστική μείωση των εκπομπών με τη χρήση υδρογόνου.

Εν τω μεταξύ, το υψηλό κόστος ενέργειας και εργασίας στην Ευρώπη αναγκάζει τις αυτοκινητοβιομηχανίες να μειώσουν τις θέσεις εργασίας και να μεταφέρουν τις επενδύσεις αλλού. Η γαλλική κυβέρνηση έχει δώσει προτεραιότητα στην «ευρωπαϊκή προτίμηση» για ηλεκτρικά οχήματα, σε μια προσπάθεια να αποφύγει τις απώλειες θέσεων εργασίας.

«Υποστηρίζουμε την εισαγωγή στοχευμένων ευέλικτων μέτρων, ιδίως όσον αφορά την τεχνολογική ουδετερότητα, υπό την προϋπόθεση ότι συνοδεύονται και εξαρτώνται από σαφείς μηχανισμούς κανονιστικών κινήτρων για την παραγωγή στην Ευρώπη που υποστηρίζουν τις βιομηχανικές θέσεις εργασίας», έγραψαν πέντε Γάλλοι υπουργοί σε επιστολή προς τους επιτρόπους της ΕΕ στις 8 Δεκεμβρίου. «Ειδικότερα, τα ηλεκτρικά οχήματα που πληρούν συγκεκριμένα ευρωπαϊκά κριτήρια παραγωγής θα πρέπει να επωφελούνται από προτιμησιακή εξέταση για την επίτευξη των κανονιστικών στόχων, παρέχοντας ευελιξία στους κατασκευαστές που έχουν δεσμευτεί για εγχώρια παραγωγή».

Το ποσοστό των plug-in υβριδικών και των οχημάτων με εκτεταμένη αυτονομία που θα επιτρέπεται να πωλούνται στην ευρωπαϊκή αγορά μετά το 2035 δεν έχει ακόμη αποφασιστεί, σύμφωνα με τις πηγές, οι οποίες ζήτησαν να μην κατονομαστούν, καθώς οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη. 

Ενώ τα ηλεκτρονικά καύσιμα μπορούν θεωρητικά να είναι κλιματικά ουδέτερα, είναι ακριβά και η τεχνολογία τους βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο. Το όφελος των βιοκαυσίμων από τις εκπομπές ρύπων αποτελεί αντικείμενο έντονων συζητήσεων, καθώς και η επιβάρυνση που μπορούν να ασκήσουν σε γη που διαφορετικά θα χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή τροφίμων.