Ο πληθωρισμός έχει κι ένα καλό

Η ανακοίνωση της ΕΛΣΤΑΤ για ρυθμό ανάπτυξης 7,7% το 2ο τρίμηνο σε ετήσια βάση και 7,8% το 1ο εξάμηνο με βάση τα προσωρινά στοιχεία συνιστά μια θετική εξέλιξη.

Πλέον, υπάρχουν σημαντικές πιθανότητες, το πραγματικό ΑΕΠ να πλησιάσει και ίσως ξεπεράσει το 5% το 2022.

Επειδή όμως υπάρχει σχέση πληθωρισμού και ανάπτυξης, η σημαντική αύξηση του ΑΕΠ εξηγεί εν μέρει επίσης την κατακόρυφη άνοδο του πληθωρισμού, εξαιρουμένων των δυσμενών επιπτώσεων από τις τιμές ενέργειας.

Σημειώνουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά στις καλοκαιρινές προβλέψεις της πως ο ελληνικός πληθωρισμός θα διαμορφωθεί στο 8,9% φέτος από 6,3% που προέβλεπε την Άνοιξη, για να υποχωρήσει στο 3,5% το 2023 από 1,9% που ήταν η εαρινή πρόβλεψη.

Είναι μια δυσάρεστη εξέλιξη για τα νοικοκυριά που έχουν σταθερά εισοδήματα, δηλ. μισθούς, συντάξεις κ.λπ., καθώς ο πληθωρισμός διαβρώνει την αγοραστική τους δύναμη. Ακόμη χειρότερη είναι η επίπτωση για τα χαμηλότερα εισοδήματα. Γι’ αυτό άλλωστε μερικοί αποκαλούν τον πληθωρισμό ως τον «φόρο των φτωχών».

Ομως, ο υψηλός πληθωρισμός κάνει και κάτι καλό στην περίπτωση της Ελλάδας. Ιδίως όταν συνδυάζεται με υψηλό πραγματικό ρυθμό ανάπτυξης όπως όλα δείχνουν πως θα συμβεί φέτος. Βοηθά να μειωθεί το δημόσιο χρέος προς το ΑΕΠ. 

Με μέσο πληθωρισμό κοντά στο 9% και πραγματικό ρυθμό κοντά στο 5%, ο ρυθμός αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ μπορεί να κινηθεί στην περιοχή του 13%-14% φέτος.

Αν σκεφθούμε πως το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε αγοραίες τιμές ανήλθε σε 183 δισ. ευρώ περίπου το 2021, αυτό μεταφράζεται σε ονομαστικό ΑΕΠ της τάξης των 207-209 δισ. ευρώ το 2022.  

Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να επιβαρυνθεί περαιτέρω από το δημοσιονομικό έλλειμμα, που εκτιμάται πως θα μπορούσε να είναι της τάξης του 4% ως προς το αυξημένο ΑΕΠ φέτος, δηλ. 10 δισ. ευρώ περίπου.

Επομένως, το χρέος μπορεί να ανέβει στα 364 δισ. ευρώ το 2022. Αν όμως το ΑΕΠ ανέβει στα 207 δισ. ευρώ, ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 175%-176% του ΑΕΠ περίπου, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας.

Μιλάμε για μια κατακόρυφη πτώση που θα μπορούσε να συνεχισθεί σε μικρότερο βαθμό την επόμενη χρονιά, αν δεν υπάρχει πρωτογενές έλλειμμα στον προϋπολογισμό και το ονομαστικό ΑΕΠ αυξηθεί με ρυθμό 5%-6%.

Αυτή είναι η μοναδική ίσως θετική πλευρά του πληθωρισμού.

Υπενθυμίζουμε ότι υπάρχουν 4 τρόποι για να μειωθεί το χρέος μιας χώρας: Η λιτότητα, η χρεοκοπία, ο πληθωρισμός και τα αρνητικά  πραγματικά επιτόκια (financial repression).

Στη δική μας περίπτωση συντρέχουν οι δύο τελευταίοι και σίγουρα βολεύουν από πολιτικής σκοπιάς.