Βγάλτε κόκκινη κάρτα στην «κρυφή» αύξηση του φόρου εισοδήματος

Ο πληθωρισμός μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών αφού με τα ίδια λεφτά μπορούν να αγοράζουν λιγότερα πράγματα. Συνήθως, τα χαμηλότερα εισοδήματα πλήττονται περισσότερο. Αρκετοί μιλάνε για τον «χειρότερο φόρο». Από την άλλη πλευρά, ο πληθωρισμός έχει δύο θετικές εκφάνσεις. Αυξάνει τα κρατικά έσοδα και περιορίζει το δημοσιονομικό έλλειμμα (ceteris paribus) ενώ μειώνει τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ και γενικά το πραγματικό βάρος του χρέους. 

Τα ονομαστικά εισοδήματα συνήθως αυξάνονται λόγω αυξήσεων σε μισθούς, συντάξεις, τροφεία κ.λπ., όταν το κόστος διαβίωσης ανεβαίνει. Όμως, ο φόρος εισοδήματος  μπορεί να αυξηθεί ταχύτερα σε σύγκριση με τα εισοδήματα, αν η φορολογική κλίμακα δεν είναι προσαρμοσμένη για να λάβει υπόψη της τον υψηλό πληθωρισμό. Αυτό συμβαίνει γιατί οι φορολογικοί συντελεστές παραμένουν ίδιοι αλλά τα εισοδήματα αυξάνονται μαζί με τον πληθωρισμό. Ο πολίτης δεν είναι πιο πλούσιος σε πραγματικούς όρους αλλά πληρώνει μεγαλύτερους φόρους. Για παράδειγμα,  κάποιος με εισόδημα 9.800 ευρώ φορολογείται με συντελεστή 9%. Αν όμως το εισόδημά του αυξηθεί όσο ο πληθωρισμός και βρεθεί πάνω από τις 10.000 ευρώ, το επιπλέον ποσό θα φορολογηθεί με συντελεστή 22%. Επίσης, το αφορολόγητο κάθε είδους χάνει αξία σε πραγματικούς όρους. 

Όταν αυτό συμβαίνει σε εκατομμύρια φορολογούμενους, τα έξτρα έσοδα που εισπράττει το κράτος δεν είναι αμελητέα. Η «κρυφή» αύξηση του φόρου γίνεται πραγματικότητα σε φορολογικά συστήματα χωρών όπως η Ελλάδα, γιατί η φορολογική κλίμακα δεν έχει τιμαριθμοποιηθεί. Αυτό δεν φαινόταν όσο ο πληθωρισμός ήταν πολύ χαμηλός ή το μέσο γενικό επίπεδο των τιμών υποχωρούσε (αποπληθωρισμός). Όμως, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) εκτιμάται επισήμως ότι θα αυξηθεί κατά 9,7% το 2022 και 5% το 2023. Η μεταβολή δεν είναι πλέον αμελητέα. 

Αναμφίβολα, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, όπως αποκαλείτο, και η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 3 μονάδες συνιστούν σημαντικά μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης. Δεν λησμονούμε ότι θα πρέπει να επιστρέψει η υπερχρεωμένη Ελλάδα το συντομότερο στον αστερισμό των πρωτογενών πλεονασμάτων. Μ’ αυτό τον τρόπο θα μπορεί να αποπληρώνει τον ετήσιο τόκο στο θεόρατο δημόσιο χρέος της χωρίς να δανείζεται  και να συσσωρεύει περισσότερο χρέος.

Ως εκ τούτου, το θέμα της τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας εισοδήματος θα πρέπει να τεθεί επί τάπητος και να αντιμετωπισθεί. Επιπλέον, είναι πράξη δικαιοσύνης για τους μισθωτούς, συνταξιούχους, που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 80% των δηλωμένων εισοδημάτων της χώρας καθώς οι υπόλοιποι είναι πένητες.