«Υπάρχει έλλειμμα τραπεζικής εξυπηρέτησης στις περιφέρειες»

«Στόχος μας είναι να είμαστε μία από τις τράπεζες πρώτης επιλογής για τις ΜμΕ της Ηπείρου και σταδιακά να επεκταθούμε σε όμορες περιοχές εκτός της Περιφέρειας», δηλώνει μεταξύ άλλων ο διευθύνων σύμβουλος της Συνεταιριστικής Τράπεζας Ηπείρου Ιωάννης Βουγιούκας σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr.

Διαπιστώνει την ανάγκη πως «για να προχωρήσουν οι συνεταιριστικές, θα πρέπει να αποκτήσουν ισχυρούς μετόχους/επενδυτές. Παράλληλα θα πρέπει να εξετάσουν δυνατότητες για μεταξύ τους συνεργασίες ή/και συγχωνεύσεις».

Για την Fintech εποχή απαντά: «Η ψηφιακή μετάβαση δεν είναι στρατηγική και δεν αποτελεί στοιχείο διαφοροποίησης. Είναι αναγκαία συνθήκη – εκ των ων ουκ άνευ- για λειτουργική αποτελεσματικότητα».

Κ. Βουγιούκα, η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου βρίσκεται με βάση τους οικονομικούς της δείκτες σε πορεία ανόδου. Με ποιες κινήσεις η Διοίκηση της Τράπεζας θα την οδηγήσει έξω από τα στενά όρια αφενός της Περιφέρειας αφετέρου των τραπεζών της κατηγορίας;

Η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου βρίσκεται όντως σε συνεχή πορεία ανόδου και κάθε χρόνο αυξάνει το μερίδιο αγοράς της στις χρηματοδοτήσεις μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στην Περιφέρεια Ηπείρου. Η άνοδος αποτυπώνεται και στα αποτελέσματά μας. Ειδικότερα, το 2021 το ποσοστό αύξησης των καθαρών χρηματοδοτήσεων, μετά από αποπληρωμές και διαγραφές, ανήλθε στο 7,5%, διπλάσιο του μέσου όρου του κλάδου, η κεφαλαιακή μας επάρκεια, με ποσοστό 16,3%, είναι εφάμιλλη των συστημικών τραπεζών και το ποσοστό αναβαλλόμενης φορολογίας στο 27,9%, όταν αντίστοιχα στο τραπεζικό σύστημα υπερβαίνει το 60%. Ταυτόχρονα, τα κέρδη προ προβλέψεων αναμένεται να παρουσιάσουν περαιτέρω αύξηση γύρω στο 18%.

Στόχος μας είναι να είμαστε μία από τις τράπεζες πρώτης επιλογής για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Ηπείρου και σταδιακά να επεκταθούμε σε όμορες περιοχές εκτός της Περιφέρειας, στηριζόμενοι στα ανταγωνιστικά μας πλεονεκτήματα που είναι η ευελιξία και η αμεσότητα. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει σημαντική υστέρηση στην χρηματοδότηση των ΜΜΕ από τις συστημικές τράπεζες και θεωρούμε ότι μπορούμε να συμβάλουμε σημαντικά σε αυτόν τον τομέα. Επιπλέον, θα επιτύχουμε οικονομίες κλίμακος, λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφιστάμενη διοικητική μας δομή μπορεί αποτελεσματικά και με επιτυχία να υποστηρίξει την ανάπτυξη του δικτύου μας.

Με δεδομένο ότι οι συστημικές τράπεζες περιορίζουν το δίκτυό τους ανά την επικράτεια θεωρείται ότι ανοίγει χώρος για τις Συνεταιριστικές; Κι αν ναι μπορεί μια Συνεταιριστική τράπεζα να «σηκώσει» το κόστος της ανάπτυξης του δικτύου και των εργαζομένων;

Είναι πραγματικότητα ότι υπάρχει έλλειμμα τραπεζικής εξυπηρέτησης, ιδιαίτερα στις Περιφέρειες. Ενδεικτικά, στην Ελλάδα σε ένα τραπεζικό κατάστημα αντιστοιχούν 6.298 κάτοικοι, στη Γερμανία 3.451, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε είναι 2.890. Επιπρόσθετα, τα καταστήματα τα οποία παραμένουν, δεν έχουν ως επί το πλείστον εγκριτικές αρμοδιότητες και απευθύνουν κάθε αίτημα στις κεντρικές υπηρεσίες, με αποτέλεσμα σημαντική αργοπορία στην εξυπηρέτηση των πελατών τους.

Άρα σίγουρα ανοίγει χώρος για νέα καταστήματα, που ήδη σταδιακά καλύπτεται από άλλες τράπεζες, όχι μόνο Συνεταιριστικές. Το εάν μια Συνεταιριστική Τράπεζα μπορεί να σηκώσει το κόστος, αυτό έχει να κάνει με την στρατηγική και τις ιδιαιτερότητες της κάθε Τράπεζας. Ειδικότερα, η Τράπεζα Ηπείρου έχει ανοίξει δύο καινούρια καταστήματα το 2021, στο Μέτσοβο και την Πάργα, στοχεύοντας στην προσέλκυση και την εξυπηρέτηση των τοπικών κοινωνιών και επιχειρήσεων.

Στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης και της σταδιακής εδραίωσης των fintech υπηρεσιών εκτιμάτε πως η ανάπτυξη δικτύου είναι προς την σωστή κατεύθυνση; Τι έχει κάνει η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου στο ψηφιακό κομμάτι;

Τα τελευταία χρόνια ζούμε την κυρίαρχη τάση του ψηφιακού μετασχηματισμού των τραπεζών. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλες οι τράπεζες προχωρούν σε αυτόν. Η ψηφιακή μετάβαση δεν είναι στρατηγική και δεν αποτελεί στοιχείο διαφοροποίησης. Είναι αναγκαία συνθήκη -εκ των ων ουκ άνευ- για λειτουργική αποτελεσματικότητα. Η πραγματικότητα είναι ότι οι εταιρικοί πελάτες των τραπεζών προβαίνουν μέσω των applications κυρίως σε απλές συναλλαγές πληρωμών, μεταφορών, υπογραφής εγγράφων κτλ. που παλαιότερα απαιτούνταν παρουσία στο κατάστημα.

Πιστεύω ότι δεν είναι εφικτό οι τράπεζες να παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες σε εταιρικούς πελάτες μέσα από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μόνο για τους πελάτες λιανικής (retail) και κατά τη γνώμη μου οι μεγάλες τράπεζες θα αντιμετωπίσουν οξύτατο ανταγωνισμό από τις ανερχόμενες fintech στον τομέα αυτό.

Ταυτόχρονα, όλοι μιλούν για τα νέα -και ταυτόχρονα σημαντικά λιγότερα - καταστήματα που θα προσφέρουν συμβουλευτικές υπηρεσίες, χωρίς να μας εξηγούν σε τι θα διαφοροποιούνται. Όμως σε έναν όλο και πιο ψηφιακό κόσμο, όπου οι άνθρωποι αναζητούν περισσότερη ενσυναίσθηση και ανθρώπινη επαφή, οι τράπεζες φαίνεται ότι είναι πλήρεις λειτουργικά, αλλά στην πραγματικότητα είναι συναισθηματικά απομονωμένες. Οι τράπεζες γίνονται σε μεγάλο βαθμό ομοιογενείς, προσφέροντας παρόμοια προϊόντα και υπηρεσίες πέφτοντας στην παγίδα τα προϊόντα τους να γίνονται commodity. Εμείς πιστεύουμε ότι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, εκτός από τις συμβουλές, χρειάζονται σχέσεις εμπιστοσύνης και υποστήριξης στις δύσκολες στιγμές.

Ανοίγοντας νέα καταστήματα σε περιοχές που οι άλλες τράπεζες συρρικνώνονται, συνδεόμαστε πιο αυθεντικά και συναισθηματικά με τις τοπικές κοινότητες, τις εταιρείες και τους ανθρώπους, αναπτύσσοντας μακροχρόνιες win-win αποδοτικές σχέσεις. Στο πλαίσιο της λειτουργικής αποτελεσματικότητας της Τράπεζας που αναφέρθηκα και παραπάνω, τα τελευταία χρόνια έχουμε υλοποιήσει μια σειρά από σημαντικά έργα ψηφιακού μετασχηματισμού τα οποία έχουν οδηγήσει στον εκσυγχρονισμό μας και την τεχνολογική αναβάθμιση των διαδικασιών και των υπηρεσιών μας. Πλέον, παρέχουμε όλες τις σύγχρονες βασικές ψηφιακές ευκολίες στους πελάτες μας.

Ιδιαίτερα, το 2021 ήταν έτος σταθμός-ορόσημο για εμάς, καθώς υλοποιήσαμε τα σημαντικότερα έργα της τελευταίας δεκαετίας όπως τη μετάβαση σε νέο κεντρικό τραπεζικό σύστημα με νέο e-banking και mobile banking, για το οποίο και βραβευτήκαμε στα φετινά Digital Finance Awards, την αντικατάσταση και αναβάθμιση των ΑΤΜs καταστημάτων με τελευταίας τεχνολογίας, τη δημιουργία νέου site και app, την ενεργή χρήση του Τηλεραντεβού, την υιοθέτηση διαδικασίας ταυτοποίησης στο gov.gr με κωδικούς e-banking, τη δυνατότητα ηλεκτρονικής επικαιροποίησης στοιχείων πελάτη και την υιοθέτηση υπηρεσιών και υλοποίηση έργων για την ασφάλεια των πληροφοριών και των πληροφοριακών συστημάτων.

Φυσικά, δεν σταματάμε εδώ αλλά στα μελλοντικά σχέδια της Τράπεζας είναι η παροχή χρήσης Hλεκτρονικών Yπογραφών από τους πελάτες, η υιοθέτηση onboarding υπηρεσιών, ο επανασχεδιασμός υπηρεσιών του τηλεπικοινωνιακού δικτύου με αναβάθμιση του αντίστοιχου εξοπλισμού και η επέκταση χρήσης Cloud Computing, όπου αυτό είναι επιτρεπτό από τον επόπτη.

Ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος των Συνεταιριστικών Τραπεζών στην Ελλάδα; Έχουν τα απαιτούμενα κεφάλαια να αντεπεξέλθουν; Μήπως ήρθε η ώρα να αποκτήσουν πιο δυναμικούς και ισχυρούς κεφαλαιακά μετόχους;

Στην Τράπεζα Ηπείρου η είσοδος του στρατηγικού μας επενδυτή (ΤΕΑ - ΕΑΠΑΕ) το 2015 ήταν καθοριστική. Η Τράπεζα έχει ανακεφαλαιοποιηθεί και έχει προχωρήσει σε σημαντικές εκσυγχρονιστικές ενέργειες αναφορικά με τη δομή και τη λειτουργία της. Αυτό αντικατοπτρίζεται και στη σημαντική βελτίωση των οικονομικών της μεγεθών. Ωστόσο, είναι γεγονός πως οι συνεταιριστικές τράπεζες στην Ελλάδα δεν κατάφεραν να διαδραματίσουν τον ρόλο που έχουν αυτές στις χώρες της Ευρώπης. Συμφωνώ μαζί σας ότι οι εναπομείνασες, προκειμένου να προχωρήσουν, θα πρέπει να αποκτήσουν ισχυρούς μετόχους/επενδυτές. Παράλληλα θα πρέπει να εξετάσουν δυνατότητες για μεταξύ τους συνεργασίες ή/και συγχωνεύσεις.

Αυτό αποτυπώνεται και στις εξελίξεις. Από τις 13 συνεταιριστικές τράπεζες που υπήρχαν προ του 2015 έχουν πλέον απομείνει 6. Η Πανγκρήτια έχει μετατραπεί σε ΑΕ με την είσοδο του Lyctos Fund και βρίσκεται σε διαδικασία συγχώνευσης με την Χανίων, με στρατηγικό στόχο το νέο σχήμα να μετατραπεί στην πέμπτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ελλάδας. Ξένοι επενδυτές έχουν εισέλθει και στις πρώην Εβρου-Δράμας, νυν Ολυμπος, με απώτερο στόχο η τράπεζα να διευρύνει τις δραστηριότητές της.

Έσείς έχετε μακρά εμπειρία στο τραπεζικό σύστημα. Προέρχεστε επαγγελματικά από τις παραδοσιακές τράπεζες και πήρατε την απόφαση να αναλάβετε καθήκοντα CEO στην Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου. Ποιο είναι το βασικό κίνητρο που σας οδήγησε σε αυτή την στροφή;

Το 2019 είχα την τιμή να μου προταθεί από τον στρατηγικό μας μέτοχο ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ να αναλάβω τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της Τράπεζας. Αποδέχτηκα με μεγάλο ενδιαφέρον την πρόταση, η οποία για μένα αποτέλεσε και εξακολουθεί να αποτελεί όχι απλά στόχο, αλλά θα το ονόμαζα αποστολή: Πως μια μικρή τοπική τράπεζα με τα προβλήματα και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν όλες λίγο-πολύ οι συνεταιριστικές εκείνη την περίοδο, να μετατραπεί σε μια ισχυρή περιφερειακή τράπεζα πρώτης επιλογής για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ενισχύοντας τις προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας.

Ένας επιπρόσθετος λόγος – σημαντικός για εμένα- στάθηκε το γεγονός ότι σε οικογενειακό επίπεδο, ήμασταν στο κατώφλι μιας νέας περιόδου που σηματοδοτούσε η αποφοίτηση της κόρης μας από το σχολείο. Τώρα πια, έχοντας διανύσει σχεδόν τρία χρόνια διαμονής στην πόλη των Ιωαννίνων, οι εντυπώσεις και η εμπειρία μου, τόσο από την πόλη και κυρίως από τους Ηπειρώτες, είναι εξαιρετική σε πάρα πολλά επίπεδα.