Πολλαπλασιάστηκαν οι δισεκατομμυριούχοι, ώρα να τους φορολογήσουμε!

Ο Elon Musk έχει το χάρισμα να προκαλεί ερωτήματα σχετικά με το πώς πρέπει να οργανώσουμε τον κόσμο μας. Η τελευταία του συμβολή στη συζήτηση είναι η απειλή να μεταφέρει τη νομική έδρα της εταιρείας κατασκευής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, Tesla, από το Ντέλαγουερ στο Τέξας- που αγαπά την ελευθερία- αφότου δικαστής του Ντέλαγουερ ακύρωσε τη συμφωνία αμοιβής του με 55,8 δισ. δολάρια - τη μεγαλύτερη στην αμερικανική εταιρική ιστορία, ή ενδεχομένως σε όλη την ιστορία.

Τα ερωτήματα αυτή τη φορά είναι τα εξής: πόσο πλούσιος πρέπει να είναι κάποιος; Πρέπει οι χώρες να αυξήσουν τους φόρους στους δισεκατομμυριούχους;

Έτσι νομίζω. Αυτό θα βελτίωνε τις κοινωνίες μας και θα μείωνε τους φόρους των απλών ανθρώπων. Το πώς ακριβώς θα γίνει αυτό διαφέρει ανάλογα με τη δικαιοδοσία, αλλά το σημείο εκκίνησης είναι να καθιερωθεί η αρχή της φορολόγησης των δισεκατομμυριούχων.

Οποιαδήποτε συζήτηση απαιτεί την απόρριψη ανόητων επιχειρημάτων. Αυτοί που υποστηρίζουν αυτούς τους φόρους συχνά επιχειρηματολογούν ότι οι δισεκατομμυριούχοι είναι κακοί άνθρωποι. Κάποιοι από αυτούς πιθανόν να είναι, ενώ άλλοι όχι. Αυτό είναι άσχετο. Δεν φορολογούμε τον χαρακτήρα. Ομοίως θα πρέπει να αγνοήσουμε τους αντιπάλους αυτών των φόρων που μιλούν για «πολιτική του φθόνου». Η ψυχολογία πίσω από τις προτάσεις είναι άσχετη, όπως υποστηρίζει η Ingrid Robeyns στο νέο της βιβλίο Limitarianism. Μπορείτε ελεύθερα να πείτε ότι ζηλεύω τους δισεκατομμυριούχους. Αυτό δεν αλλάζει το ερώτημα: θα ωφελήσει την κοινωνία η φορολόγησή τους;

Λοιπόν, ο αριθμός τους αυξάνεται και φορολογούνται σχετικά ήπια. Το περιοδικό Forbes εντόπισε πέρυσι 2.640 δισεκατομμυριούχους παγκοσμίως, αριθμός που αυξήθηκε σχεδόν κατά 19 φορές από το 1987. Ο παγκόσμιος πλούτος αυξήθηκε ταχύτερα από τα εισοδήματα και ο πλούτος των δισεκατομμυριούχων αυξήθηκε ταχύτερα από όλους, αναφέρει το Φορολογικό Παρατηρητήριο της ΕΕ.

Οι δισεκατομμυριούχοι, βοηθούμενοι από τη φοροδιαφυγή, πληρώνουν χαμηλότερους πραγματικούς συντελεστές φόρου εισοδήματος από τον μέσο Αμερικάνο και Γάλλο μισθωτό, λέει το Παρατηρητήριο. Και υπάρχουν ελάχιστοι φόροι πλούτου. Εν ολίγοις, τα κράτη θα πρέπει να φορολογήσουν τους δισεκατομμυριούχους γιατί εκεί είναι τα λεφτά. Οποιοσδήποτε διαφεύγει από τον φόρο πλούτου μιας χώρας, όπως οι πλούσιοι Νορβηγοί που μετακόμισαν πρόσφατα στην Ελβετία, θα πρέπει να χρεώνονται με εισφορά «εξόδου».

Πολλοί μεγαλοεισοδηματίες - τραπεζίτες, δικηγόροι, ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων - αντιτίθενται στους φόρους των δισεκατομμυριούχων, φοβούμενοι μια ανεξέλεγκτη εξέλιξη: «Πρώτα ήρθαν για τον Elon…». Στην πραγματικότητα, αυτοί οι άνθρωποι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τους φόρους των δισεκατομμυριούχων, καθώς επωμίζονται μεγάλο μέρος του φορολογικού βάρους.

Ο Γάλλος οικονομολόγος Thomas Piketty προτείνει φορολογικούς συντελεστές 90% για πλούτο άνω των 2 δισ. ευρώ. Σημειώνει ότι οι ΗΠΑ φορολόγησαν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών των πολύ πλούσιων ανθρώπων με αυτούς περίπου τους συντελεστές από το 1950 έως το 1980 περίπου, μια εποχή εντυπωσιακής οικονομικής ανάπτυξης.

Ο Piketty λέει ότι η φορολόγηση των δισεκατομμυριούχων θα επέτρεπε στις κυβερνήσεις να μειώσουν τους φόρους ακίνητης περιουσίας, οι οποίοι είναι στην πραγματικότητα φόροι πλούτου για τους απλούς ανθρώπους.

Οι κυβερνήσεις θα μπορούσαν επίσης να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα για τη δημιουργία καταπιστευματικών ταμείων για τους ανθρώπους του κατώτερου μισού της κοινωνίας, οι οποίοι συνήθως δεν κατέχουν σχεδόν καθόλου πλούτο. Είναι αλήθεια ότι οι κυβερνήσεις δεν θα ξόδευαν με τέλεια αποτελεσματικότητα για να ενισχύσουν την ανθρώπινη ευημερία. Αλλά ούτε και ο Musk.

Το να του μείνουν περίπου 2 δισ. δολάρια δεν θα ήταν καθόλου τιμωρητικό. Δεν είμαστε στην περίοδο της επανάστασης των Μπολσεβίκων. Η «μπάζα» του θα ήταν αρκετή για να εμπνεύσει μελλοντικούς καινοτόμους. Η φορολογία θα μπορούσε να μάλιστα να κάνει χάρη στους απογόνους του Μασκ. Οι πλούσιοι κληρονόμοι που έχω συναντήσει υποφέρουν από έλλειψη σκοπού, αδυναμία χαρακτήρα, ατελείωτες ώρες που ξοδεύονται για φοροαποφυγή, οικογενειακές διχόνοιες για το ποιος παίρνει τι, άγχος (συχνά δικαιολογημένο) ότι όλοι θέλουν να τους κλέψουν και φόβο για τους δημόσιους χώρους.

Υποψιάζομαι ότι η επιθυμία του Musk για τα 55,8 δισ. δολάρια πηγάζει από την εμμονή με «το νούμερο του» ή τον εκτιμώμενο πλούτο του, που σήμερα είναι περίπου 200 δισ. δολάρια. Ένας πλούσιος Ευρωπαίος φίλος υποδεικνύει ότι αυτή η εμμονή είναι ισχυρότερη μεταξύ των πλούσιων Αμερικανών. Το «νούμερο» τους γίνεται συχνά η ταυτότητά τους, ενώ οι πλούσιοι Ευρωπαίοι αντλούν την ταυτότητά τους μάλλον περισσότερο από παλιομοδίτικους δείκτες τάξης, όπως το οικογενειακό υπόβαθρο, η σχολική εκπαίδευση ή οι πολιτιστικές προτιμήσεις.

Πολλοί δισεκατομμυριούχοι των ΗΠΑ υποστηρίζουν την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία, επειδή οι φορολογικές περικοπές του θα διατηρήσουν τα δικά τους «νούμερα». Τους διαφεύγει το βασικό θέμα: Η περιφρόνηση του Τραμπ για τις εκλογές και το κράτος δικαίου απειλεί την κοινωνική σταθερότητα που είναι απαραίτητη για τη διατήρηση του πλούτου.

Η φορολόγηση των δισεκατομμυριούχων έχει γίνει πρόσφατα πιο εφικτή. Από το 2017, μια αυτόματη, πολυμερής ανταλλαγή τραπεζικών πληροφοριών, που εφαρμόζεται πλέον από περισσότερες από 100 χώρες, καθιστά δυσκολότερη την απόκρυψη χρημάτων. Και η φορολόγηση τόσο λίγων ανθρώπων είναι διοικητικά απλή. Το Φορολογικό Παρατηρητήριο της ΕΕ εκτιμά ότι ένας φόρος πλούτου 2%, σε ολόκληρη την ΕΕ, θα μπορούσε να συγκεντρώσει 42 δισ. δολάρια ετησίως από τους 499 δισεκατομμυριούχους του μπλοκ. Ένας πιο φιλόδοξος φόρος θα επεκτεινόταν και σε αυτούς που κοντεύουν να γίνουν δισεκατομμυριούχοι.

Ένας φόρος πλούτου στις ΗΠΑ θα μπορούσε να κριθεί αντισυνταγματικός, αλλά η κυβέρνηση θα μπορούσε πιθανότατα να προσαρμόσει τους φόρους εισοδήματος των ανθρώπων ανάλογα με τον πλούτο τους. Διαφορετικά, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αυξήσουν τους φόρους ακίνητης περιουσίας, να φορολογήσουν τα τεράστια μη πραγματοποιηθέντα κεφαλαιακά κέρδη και να κλείσουν τα φορολογικά παραθυράκια που έχουν σχεδιαστεί για τους πλούσιους.

Είναι εφικτό. Τα κράτη δεν το έχουν κάνει εν μέρει επειδή οι δισεκατομμυριούχοι έχουν καταλάβει πολλά πολιτικά συστήματα. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για να μειωθεί ο πλούτος τους.

© The Financial Times Limited 2024. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation